Güncelleme: 14:28 TS 13 Şub., 2003
|
|
NTV-MSNBC |
Stanley Fischerın makalesi
|
|
IMF Başkan yardımcısı Stanley Fischerın Exchange Rate Regimes; Is the Bipolar View Correct? başlıklı yazısının özeti şöyle...
|
|
Fischer, çalışmasının sonuç kısmında, bulgularını dokuz madde halinde özetlemiş.
1. Son yıllarda döviz kuru politikalarında soft pegler yerine hard pegler ve dalgalı kurun tercih edilmesi yönünde bir eğilim görülmektedir. Bu durum yalnızca uluslararası ülkeler için geçerlidir. Bu trendin özellikle gelişmekte olan ekonomilerde süreceği öngörülmektedir.
2. Sermaye serbestisine sahip ülkelerde görülen bu değişikliğin en önemli sebebi; soft peglerin kriz eğimli olması ve uzun ömürlü olmamasıdır. Bu da Bir ekonomide aynı anda döviz kuru, faiz haddi ve sermaye hareketlerinin birlikte kontrol edilemeyeceği şeklindeki teori (impossible trinity) ile açıklanabilir.
3. Döviz kuru politikaları dağılımında merkezden bu uzaklaşma, hard peg yönünde; para kurulları, dolarizasyon veya para birliklerine doğru; soft peg yönünde ise çeşitli dalgalı kur düzenlemelerine (kirli dalgalanma dahil) doğru gerçekleşmektedir.
4. Döviz kuru esnekliği arttıkça, ülkenin para politikasının temelini belirleme ihtiyacı artmaktadır. Bu anlamda, enflasyon hedeflemesi doğru ve örnek bir tercih olarak öne çıkmaktadır.
5. Hard pegi veya dalaglanmayı seçmek, kısmen ekonominin karakterine kısmen de enflasyonist geçmişine bağlıdır. Hard pegi seçmek, para politikasında uzun süre istikrarsızlık yaşamış ve/veya sermaye ve cari alandaki işlemleri bir ülke veya ülkeler grubu ile sıkı bir şekilde entegre olmuş ülkeler için doğru sayılabilir. Diğer seçenekte de (dalgalanma), Kanada örneğinin bize gösterdiği gibi, ekonomiyi etkileyen şoklar dikkate alınmalı, etkileri incelenmelidir.
6. Para kurulu mu, dolarizasyon mu tartışmasında dikkat edilecek husus, Sermaye piyasalarında dolarizasyona geçiş ile sağlanacak karlar ile buna karşılık Senyoraj gelirleri, ayrıca ulusal para birimini kullanma ve döviz kurunu yüksek uç değerlerde tutma opsiyonunun sağladığı değeri karşılaştırmaktır.
7. Döviz kuru pegi, yüksek seyreden enflasyonu kriz yaşamadan düşürmek için kulanılabilir, kullanılmıştır. Ancak süreç içindeyken pegden çıkmak önemlidir. Bu, genellikle paranın değerini yükseltme baskısı altında kolayca gerçekleştirilir.
8. Üç büyük döviz kuru (dolar, euro ve yen) arasındaki dengeler çok farklılaştığında, otoriteler döviz kurlarını dengeye getirmek için müdahale eder. Bu sistem son derece serbest ve gayriresmidir. Resmi ve hedefsel bir sistemden farklı olup, hiçbir döviz kuru için sayısal bir aralık hedeflenmemektedir.
9. Gelişmekte olan piyasalar dışı ülkelerde de çeşitli döviz kuru sistemleri kullanılmaktadır. Bu ülkelerde hard peg uygulama oranı ise gelişmekte olan piyasalardan/ekonomilerden daha fazladır. Gelişmekte olan piyasa ülkelerinde bile 1990larda soft pegden uzaklaşma görülmüştür.
Kaynak: Dışbank Araştırma Bölümü
|
|