 |
|
|||||
 |   |  |  | |||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
  |
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Türkiye’nin ekonomik krize dalmasının en büyük nedenlerinden biri kamu bankalarının Hazine’nin saklı bir uzantısı gibi kullanılması, politikacılara hesapsız kitapsız para harcama olanağı sağlaması, faiz yarışına neden olarak kamu borçlanmasının fiyatını yükseltmesi idi. Bankacılık sistemininin yarısına yakın bir bölümünü kontrol eden devlet bankaları ekononomide kara delikler meydana getirdiler. YILLAR BOYU DÖNEN RÜŞVET VE YOLSUZLUKLAR Buralarda yıllar boyunca dönen rüşvet ve yolsuzlukları herhalde hiçbir zaman öğrenemeyeceğiz. Ama dehşet verici ipuçları ortada. Akışık’ın verdiği bilgilere göre, örneğin, Halk Bankası kaynaklarının büyük bir bölümü kuruluş kanununa göre bankanın kredi vermemesi gereken şirketlere verilmiş. Bankanın geri dönmeyen, takipteki kredilerinin yüzde 80’i bu şirketlere ait. Bu kredilerin yüzde 60’ını ise 60 şirket kullanmış. Ziraat Bankası’nın ticari kredilerinin yüzde 50’sini ise sadece 5 şirket kullanmış. Yasalar izin vermediği için bunların hangileri olduğu açıklanmıyor. Kamu bankalarında geçen Şubat ayına kadar olanlar, hükümetin IMF ile imzaladığı anlaşmalara uymaya niyeti olmadığını gösteriyor. IMF ile ilk stand by anlaşması imzalandığında kamu bankalarının kısa vadeli borçları 2.4 katrilyon lira idi. Anlaşmaya göre kısa vadeli borçlar azaltılacaktı. Üç ay sonra 6.4 katrilyona yükseldi. Bilançodaki payı ise yüzde 8’den yüzde 19’a çıktı. Akışık’ın deyimi ile hükümet “viraja girerken gaza basıyordu.” Ağustos 1999’dan itibaren yabancı yatırımcılar kağıtlarını satıp Türkiye’den çekilmeye başladılar. Çünkü finansal emareler onlara hükümetin krizin üstesinden gelemeyeceğini gösteriyordu. Nitekim Şubat ayında bilinen kriz patlak verdi, devalüasyon yapıldı ve eski stand by anlaşması bir kenara atıldı. Bu tarihte kamu bankalaraının kısa vadeli borçlarının tutarı 13.5 katrilyon lirayı, bilançodaki payı yüzde 37’yi bulmuştu. Kamu bankaları reformu yeni stand by anlaşmasının temel maddelerinden bir oldu. Politikacıların eli kamu bankalarından çektirildi. AKIŞIK’IN GÜNDEMİNDEKİ 3 MADDE Akışık, Mart’ta Kamu Bankaları Ortak Yönetim Kurulu Başkanlığına getirildi. Akışık’ın gündeminde üç madde vardı: Faizlerin indilmesi, kısa vadeli borçların tasfiyesi ve bilançoların şeffaflaştırılması. Akışık’ın verdiği bilgiye göre, aradan dokuz ay gibi kısa bir zaman geçmiş olmasına rağmen bu hedeflerin tümü gerçekleştirildi. Kamu bankaları ekonomi için tehlike olmaktan çıkartıldı. Devlet bankaları yarı yarıya küçülerek sektörde büyüklük olarak yüzde 21’e indi. (Dört büyük bankanın - Garanti, Ak, İş, YKB- sektördeki toplamı ise yüzde 26.) En önemlisi kamu bankalarının Hazine’yi fonlamaktan tamamen vazgeçmesi ve tasarruflara özel bankalardan daha fazla faiz ödeme alışkanlığını bırakması. Akışık Ziraat ve Halk’ın, genellikle, özel bankalardan yüzde 1-2 daha az faiz ödediğini söylüyor. Personel sayısı gönüllü emekliliklerle 62 binden 48 bine düşmüş. Teknoloji altyapısı modernleştiriliyor. Programa göre Ziraat ve Halk Bankalarının “25 Kasım’dan dörtbuçuk yıl sonra (Mayıs 2005) özelleştirmeye hazır olması gerekiyor.” Akışık bu hazırlığın çok önce tamamlanmış olacağını söylüyor. Akışık, Ziraat Bankası’nın bu yıl büyük bir olasılıkla 700 trilyon lira kâr edeceğini, Halk Bankası’nın ise küçük bir zarar göstereceğini söylüyor. | ||||
| |
|||
 Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
Metin Münir: Bir Türk yarı dünyaya bedeldir
