| | | | BDDK tarafından yapılan açıklamada, mevduat sahiplerinin hak kaybına uğramayacağını açıkladı.
Açıklamaya göre, iki kez satışa sunulduğu halde satışı gerçekleşmeyen İktisat Bankası’nın “bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni, BDDK’nın 28.11.2001 tarih ve 527 sayılı kararıyla 7 Aralık 2001 tarihinden itibaren kaldırıldı.
Açıklamada söz konusu bankadan alacaklı olanlar ve mevduatları bulunanların hiç bir hak kaybı olmayacağı vurgulanırken, İktisat Bankası’nın tüm çalışanlarının kazanılmış haklarının korunması hususunda gerekli önlemlerin alınacağı da belirtildi.
Bankalar Kanunu uyarınca, 15 Mart 2001 tarihinde Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na devredilen İktisat Bankası’nın, 31 Ekim 2001 tarihi itibariyle birikmiş zararı ise 1 katrilyon 757 trilyon 183 milyar lirayı buluyor.
RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANDI
BDDK’nın TMSF bünyesindeki İktisat Bankası’nın “bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldırılmasına” ilişkin Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı.
BDDK Kararı’nda, yapılan değerlendirmeler sonucunda, mali sistemde güven ve istikrarın sürdürülmesinin temini amacıyla, İktisat Bankası’nın “bankacılık yapma ve mevduat kabul etme” izninin, 7 Aralık 2001 Cuma tarihi itibarıyla kaldırıldığı bildirildi. Karar’da buna neden olarak, İktisat Bankasının 31 Ekim 2001 tarihi itibarıyla birikmiş zarar tutarının 1 katrilyon 757 trilyon 184 milyar lira olması ve satış imkanının kalmaması gösterildi.
Bu arada İktisat Bankası’nın tasfiyesinin, Türk Ticaret Kanununun infisah ve tasfiyeye ilişkin hükümleri ile 4389 sayılı Bankalar Kanununun 18. maddesi kapsamında ve Banka Ana sözleşmesi hükümlerine göre gerçekleştirilmesi ve söz konusu hususların bu çerçevede yürütülmesi konusunda TMSF yetkili kılındı.
İktisat Bankası, 15 Mart 2001 tarihinde TMSF’ye devredilmişti.
BANKA TARİH OLUYOR
| |
| İktisat Bankası tarih oluyor |
| | | | |
| | Bankanın izni 7 Aralık'ta sona eriyor | |
| | | • | 1927 yılında Denizli'de genç girişimciler tarafından kurulan banka, 1984 yılında Aksoy ailesi tarafından satın alındı.
| |
| | | • | 1984'e kadar çok şubeli mevduat bankası olarak faaliyet gösteren İktisat, bu tarihten sonra alanını ticari bankacılık olarak saptadı.
| |
| | | • | Fon'a devir öncesi İktisat Bankası ile Societe Generale Bank arasındaki muhtemel ortaklık görüşmeleri, Şubat ayında 21 Şubat'taki en büyük iç borçlanma itfası öncesi para piyasalarında yaşanan kriz üzerine ertelendi.
| |
| | | • | Borsa tarihine ''Kara Çarşamba'' olarak geçen olayların da yaşandığı piyasalardaki gelişmeler üzerine, görüşmeler askıya alındı. Yurtdışında mali iştirakleri de bulunan İktisat Bankası'nın devrinden Borsa'daki iştiraklerine yatırım yapanlar da olumsuz etkilendi.
| |
| | | • | İktisat Bankası, 30 Haziran 2001 tarihi itibariyle, 2 katrilyon 452 trilyon 905 milyar liralık aktif büyüklüğü ile 18. sırada bulunuyordu. Toplam kredi hacmi 96.4 trilyon lira, toplam özkaynağı 450.8 trilyon lira olan bankanın 30 trilyon lira ödenmiş sermayesi var.
| |
| | | • | 62 şube ve 1.227 personelle faaliyet gösteren İktisat Bankası, yılın ilk yarısını 728 trilyon 942 trilyon lira zararla kapadı.
| |
| | | • | Cine 5, SuperSport, Maxi Tv gibi kanalların da o dönemde yönetimine sahip Avrupa ve Amerika Holding’in ana ortağı olduğu Aksoy ailesine ait İktisat Bankası Fon’a devredildiğinde, eski Hazine Müsteşar Vekili Cüneyt Sel’in Yönetim Kurulu Başkanlığı, Tanju Oğuz’un Genel Müdürlüğü yönetiminde görev yapıyordu.
| |
| | |
|
|
Şubat ayında yaşanan krizin bankacılık sektöründeki ilk faturasının çıktığı 2 bankadan biri olan İktisat Bankası, Fon’a devrinden yaklaşık 9 ay sonra kapanıyor. Devredildiği dönemde aktif büyüklükte 20 sırada bulunan İktisat Bankası’nın eski sahibi Erol Aksoy, mevduat çıkışları üzerine bankanın Fon’a devredilmesini kendilerinin istediğini söylemişti.
Aksoy, karar sonrasında yaptığı açıklamada, “Bu karar ile her ne kadar 17 yıldır kendi çocuğum gibi gördüğüm ve Türkiye’de bankacılık sektöründe ihtisas bankacılığı gibi birçok yeniliğe imza attığımız, birçok bankacının okulu olan İktisat ve çalışanlarından ayrılmış olmanın üzüntüsünü yaşasam da, İktisat mudilerinin haklarının korunmuş olmasından dolayı sisteme şükran duymaktayım” demişti.
Şubat ayının 2. yarısında başlayan para piyasalarındaki krizin bankacılık sektöründeki ilk faturası, 2 bankaya çıktı. 28 Şubat’ta Halit Cıngıllıoğlu’nun Ulusal Bank’ından sonra, 15 Mart’ta Erol Aksoy’un İktisat Bankası, sabah erken saatlerde gerçekleştirilen bir operasyonla Fon’a devredildi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu kararında, İktisat Bankası’nın mali bünyesindeki olumsuzlukların giderilmesi için 4389 sayılı Bankalar Kanunu’nun 14. maddesi 2 numaralı fıkrası kapsamında alınması istenen tedbirleri almadığı belirtilerek, şöyle denilmişti:
“Kaynaklarını bankanın emin bir şekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek şekilde hissedarlarının oluşturduğu sermaye grubuna aktaran, zararı özkaynaklarını aşarak yabancı kaynaklara sirayet eden, mali bünyesindeki zafiyet, taahhütlerini karşılayamayacak boyutlara ulaşan ve faaliyetine bu haliyle devamı mevduat sahiplerinin haklarını ve mali sistemin güven ve istikrarını tehlikeye düşüren İktisat Bankası T.A.Ş.’nin, temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetiminin 4389 sayılı Bankalar Kanunu’nun 14. maddesinin 3 ve 4 numaralı fıkralarına istinaden Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na devredilmesine karar verilmiştir.”
2000 SONU ZARARI 874 TRİLYON LİRA
Yönetimi ve denetimi Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na geçen İktisat Bankası, 1 katrilyon 2 trilyon 741 milyar liralık aktif büyüklükle Türkiye’nin 20. büyük bankasıydı. 2000 yılını 685 trilyon 323 milyar lira aktif büyüklükle 29. sırada kapatan İktisat Bankası, Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre 874 trilyon 81 milyar lira dönem zararı açıkladı. Fon’a devredilen 13. banka olan İktisat’ın geçen yıl sonu itibariyle 62 şubesi, 1.339 personeli bulunuyordu.
DEVRİ AKSOY İSTEMİŞTİ
İktisat Bankası’nın eski sahibi Erol Aksoy, devir sonrası yazılı bir açıklama yaparak, mevduat çıkışları üzerine bankanın Fon’a devredilmesini kendilerininin istediğini bildirmişti. Aksoy, Kasım ayında başlayan krizi takiben geçen bayram tatili boyunca bankacılık sektörüne yönelik bankaların tasfiyesi ve iflası konusunda oluşan spekülasyonların, İktisat Bankası’nda da 12 Mart Pazartesi günü mevduat çıkışına neden olduğunu kaydetti.
Bu eğilimin 13 Mart günü de devam etmesi üzerine, bankaya ait mevduat munzam karşılıklarının serbest bırakılması için Merkez Bankası’na başvurulduğunu belirten Aksoy, şöyle demişti:
“Ancak bu imkanın sağlanmaması üzerine, aynı gün Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’na başvurularak, bankanın bu şartlarda yükümlülüklerini yerine getirmekte zorlandığı ve devamının mümkün olmadığı gerekçesiyle, bankanın Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na devredilmesi tarafımızca istenmiştir. Bu karar ile her ne kadar 17 yıldır kendi çocuğum gibi gördüğüm ve Türkiye’de bankacılık sektöründe ihtisas bankacılığı gibi birçok yeniliğe imza attığımız, birçok bankacının okulu olan İktisat ve çalışanlarından ayrılmış olmanın üzüntüsünü yaşasam da, İktisat mudilerinin haklarının korunmuş olmasından dolayı sisteme şükran duymaktayım.”
Öte yandan İktisat Bankası, 30 Haziran 2001 tarihi itibariyle, 2 katrilyon 452 trilyon 905 milyar liralık aktif büyüklüğü ile 18. sırada bulunuyordu.
Toplam kredi hacmi 96.4 trilyon lira, toplam özkaynağı 450.8 trilyon lira olan bankanın 30 trilyon lira ödenmiş sermayesi var. 62 şube ve 1.227 personelle faaliyet gösteren İktisat Bankası, yılın ilk yarısını 728 trilyon 942 trilyon lira zararla kapadı.
ÇALIŞANLAR ÜZGÜN
Bu arada, bankanın kapatılma kararı, personel arasında büyük üzüntü yarattı. Bankanın zararlarının ekonomi üzerinde büyük bir yük oluşturduğunu ifade eden bir çalışan, “IMF’ye verilen sözler belliydi. O çerçevede böyle bir karar alınacağı kesindi” dedi.
Kararın personel için zorlu bir dönemi başlatacağını belirten çalışan, şunları söyledi:
“Tekrar iş aramaya çıkacağız. Kimimiz iş bulamayacağız. Moralleri yüksek tutmaya çalışıyoruz ama, özellikle kredi borcu olanlar, eşleri diğer fon bankalarında çalışanlar için çok zor olacak. Bu durumda olanlar çok üzülüyor.”
İktisat Bankası Genel Müdürü Doğan Tunalı’nın da, şube müdürlerine bir yazıyla kararı ilettiği ve mevduat sahipleri ile çalışanların haklarının korunacağı, personelin karardan etkilenmeden çalışmalarını sürdürmelerini istediği öğrenildi.
| |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
Erol Aksoy: Bana ait gayrimenkul satılmadı