|
|
TARTIŞMALARIN TARİHİ SEYRİ Tarım desteklerinin kaldırılması ve sanayide olduğu gibi tarımsal alanda da tam bir serbestleşmeye geçiş ana kararı, DTÖnün 1995 yılında alınmış ve üye ülkeler arasında imzalanan Tarım Anlaşması ile gündeme gelmişti. Tarım Anlaşmasının ilgili maddesi 1999-2000 yıllarında tarımsal desteklerin kaldırılması ve tarım alanında da tam bir serbestliğe geçiş için yeni bir tarım müzakeresi başlatılmasını öngörüyordu. Bu karar çerçevesinde bilindiği gibi 2001 yılında Doha toplantısı yapılmış ancak tatmin edici bir netice alınamamıştı. Ardından 2004 yılında Meksikada yapılan Cancun Zirvesi de çözümsüzlükle neticelenmişti. Dünya ticaretinin serbestleşmesi ana temasıyla hareket eden DTÖ, bugüne kadar gelişmiş ülkeler lehine olan kararların alınmasında büyük sorunlarla karşılaşmamış ancak tarımsal destekler konusunda bir türlü ortak bir anlaşma zeminine varamamıştı. Çünkü tarımsal desteklerin en fazla olduğu ülkeler gelişmiş ülkelerdi. Bugüne kadar sanayileşmenin nimetleri anlatılarak tarımsal üretimleri geri bırakılan gelişmekte olan ülkelere oranla tarımsal alana gelişmiş ülkelerde kat kat daha fazla destek sağlanıyordu. DTÖnün IMF, Dünya Bankası gibi diğer küresel örgütlerin aksine her ülkenin eşit oy hakkında sahip olmasından dolayı daha demokratik bir yapıda olması, konuyla ilgili müzakerelerin önünü tıkayan önemli bir etkendi. Ancak toplantı ve zirvelerin çözümsüzlükle bitiyor olması, DTÖnün gücünü hatta meşruiyetini bile tartışılır hale getirdi. CENEVRE KARARLARI NE GETİRİYOR? Prestijini kurtarmak ve 2005 yılında Hong Kongta yapılacak DTÖ Bakanlar Toplantısına ön hazırlık yapmak amacıyla 30 Temmuz günü Cenevrede toplanan G-20 bakanları nispeten bir orta yol bularak görece olarak sorunu çözümlemeye çalıştılar. Cenevrede yapılan G-20 bakanlar toplantısında alınan karar, dünya ticaretinde serbestleşme eğilimini tarım ve hizmetler sektörüne de yaygınlaştırma ve bu doğrultuda devlet desteklerinin azaltılması temel amacıyla özetlenebilir. DTÖnün en son yapılan Cancun Zirvesinde başaramadığı ortak kararın çıkması açısından önemli bir adım olan Cenevre Raundunda gelişmiş ülkelerin uygulamakta oldukları tarım desteklerini azaltacakları yönünde görüş beyan etmiş olmaları da olumlu bir adım olarak değerlendirilebilir. Zira gelişmiş ülkelerin tarıma uyguladıkları aşırı sübvansiyonlardan taviz vermek istememeleri ve böylece dünya ticaretinde DTÖ ana kurallarıyla çelişki oluşturan haksız rekabet yaratıcı uygulamaları herkes tarafından biliniyordu. Bu nedenle DTÖ, Cancunda başaramadığını Cenevrede görece olarak başardı denebilir. TAM OLARAK SEVİNEBİLİR MİYİZ? Cenevre Raundu gelişmiş ülkelerin tarım desteklerini azaltacakları yönünde alınan ortak karar olumlu bir adım olsa da gelişmekte olan ülkelerin tarımsal üretim ve ihracatlarının önündeki engelleri aşmaları için ne kadar yeterli tartışmak gerekir. Ayrıca sözkonusu kararın dikkatli ve doğru okunduğu takdirde, gelişmiş ülkelerin kendilerince kritik önemde gördükleri bazı tarım ürünleri için sübvansiyonlara devam edebilecekleri yönünde bir maddeyi de içerdiği görülecektir. Üzerinde durulması gereken, samimiyet ve çifte standart hususlarını yeniden tartışma gündemine taşıyabilecek bir madde bizce. Bu nedenle, Cenevre Raundunda karara erken sevinmemek gerektiğini düşünüyoruz. Zira uygulama alanı bulacak nihai kararın 2005 yılında Hong Kongta yapılacak Bakanlar Toplantısında alınacağını unutmamak gerekiyor. Cenevrede alınan kararın bugüne kadar hiç yumuşamayan gelişmiş ülkelerin nispeten tavize yanaşmış olmaları açısından önemi elbette yadsınamaz ancak bu durumun geçici bir imaj tazeleme tavrı olup olmadığını zaman gösterecek. | ||||
Bankaların kara tahtaları siliniyor | |||
|
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||