2003’ün en önemli bilimsel buluşları

2003’ün en önemli bilimsel buluşları

Science dergisi 2003 yılında gerçekleştirilen bilimsel gelişmeleri ve buluşları değerlendirerek, yıla damgasını vuran 10 kritik gelişmeyi son sayısına kapak yaptı.

BBC / Londra NTV-MSNBC VE AJANSLAR


19 Aralık 2003 — Birinciliği evrenin genişlemesini açıklayan kara enerji kuramı aldı. İkinciliği şizofreni ve depresyon gibi zihinsel ve ruhsal bozukluklara neden olan genin tespiti alırken, üçüncü sırada ise küresel ısınma üzerine yapılan bir araştırma yeraldı.

Science dergisi Genel Yayın Yönetmeni Don Kennedy küresel ısınmanın artık “inkar edilemeyecek” boyutlara geldiğini belirterek konu ile ilgili her tür araştırmanın dikkat çektiğini vurguladı. Bilimsel Top 10 listesi Science dergisi yayın kurulu ile bilim adamlarından oluşan bir jüri tarafından belirleniyor.

EVRENİN SIRRI: KARA ENERJİ
Top 10 listesinin birincisi kara enerji ile ilgili olarak Kennedy, söz konusu araştırmanın yıllardır bilim adamlarını meşgul eden evrenin sırlarına ilişkin bir “bilinmeyen”e ışık tutuğuna işaret etti. Kara enerji kuramına göre, evrenin yüzde 73’ü kara enerji dene bir madde ile “dolu”, evrenin yüzde 23’ü kara madde ile “dolu” iken, normal maddeler evrenin sadece yüzde 4’ünü kaplıyor. Çalışmalar ayrıca, evrenin yaşının, ancak bir kaç onbin yıllık oynama payı ile, ortalama olarak 13.7 milyar yıl olduğunu saptadı; daha önce evrenin yaşının 12 ile 15 milyar yıl arasında olduğu tahmin ediliyordu.

KARA ENERJİNİN “VARLIĞI”
Şubat ayında Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (Wmap) uydusu, kozmik dalga radyasyonlarından (400 bin yıldan genç oluşumlar) şimdiye dek elde edilen en detaylı fotoğrafını çekmişti. Temmuz ayında Sloan Digital Sky Survey (SDSS)’den astronomlar kendi galaksi haritaları ile Wmap’ten kozmik dalga datalarını üstüste koyarak, evrende kara enerjinin varlığını araştırmışlardı. Buna göre, bu iki haritanın tutarlı bir şekilde oturması için, kara enerjinin mutlaka “var” olması gerekmekteydi.

Wilkinson Microwave Anisotropy Probe tarafından çıkarılan gökyüzü haritası. Bilim adamları, haritadaki ısı varyasyonlarını inceleyerek, evrenin yaşını hesaplamaya çalışıyorlar.

ÇELİŞKİLİ BULGULAR
Daha sonra, bir grup astronom European Space Agency’s (ESA) XMM-Newton uydusundan gelen bulgular ile değerlendirildiğinde, kara enerji kuramının şüphe uyandırdığını iddia ettiler. Bu bilim adamları 8 uzak galaksiden yayılan x-ışınlarının nicelik ve enerji ölçümlerini yaptılar, buna göre evrende maddenin yoğunluğu sanıldığından da yüksek olabilir, ki bu çıkarım da, Observatoire Midi-Pyrenees’den Dr. Alain Blanchard göre, kara enerjinin evrenin yüzde 70’ini kapladığı savıyla çelişiyordu, zira bu sayının daha düşük olduğu düşünülebilirdi.

ÇELİŞKİNİN BİLİMSEL DEĞERİ
Evrendeki kara enerjinin “var”lığı sorusu bilim aramlarını bir süre daha düşündürecek, kimi zaman çelişkili sonuçlar çıksa da, bu kavramın araştırılması dahi insanın evreni kavrayışındaki bilimsel gayreti açısından son derece değerli.
Science dergisinin belirlediği 2003 yılının en önemli bilimsel buluşları:
1. Evrendeki kara enerji üzerine yapılan araştırmalar.
2. Şizofreni, depresyon gibi hastalıklara yol açan gen bulundu.
3. Küresel ısınmanın doğal bitki örtüsü ve hayvan davranışları üzerindeki olumsuz etkileri tespit edildi.
4. RNA (ribonucleic acids)’lerin hücreler üzerindeki etkileri. Daha önce RNA’nın sadece, hücre içinde aminoasitlerin oluşturulmasında DNA’nın emirlerini taşıyıcı rolü olduğu düşünülüyordu.
5. Hücrelerin içerisindeki tek moleküllerin incelenmesi. Yeni görüntüleme sistemleri, bilim adamlarının tek bir protein molekülünün hücre ve hücre zarları içindeki hareketlerini gözleme imkanlarını artırdı.
6. Gamma ışınları ile ilgili bulgular ve yeni teoremler. Evrendeki en güçlü enerji oluşumlarından biri olan Gama ışını patlamalarının büyük yıldızların patlamalarıyla oluşan süper novalarla ilişkili olduğu doğrulandı. Bilim adamları, bir süpernova patlamasının bir parlak gama ışını patlamasıyla ilişkisini tespit ettiler.
7. Kök hücreler üzerinde yapılan araştırmalar ve kısırlık tedavisi. Bir farenin embriyonik kök hücresinin ya sperm ya da yumurta hücresine dönüşmeye sevk edilebileceğinin keşfedilmesi. Bu keşif kısırlık sorununun bazı türlerinin anlaşılmasına yardımcı olabileceği belirtiliyor. Bu buluş diğer taraftan, insanın embriyonik kök hücrelerinin de gelecekte kopyalama ve klonlama gibi çalışmalarda kullanılmak üzere insan yumurtası kaynağı işlevi görmesi ihtimalini doğurdu ve kök hücre çalışmaları ve kopyalamayı sorgulayan etik tartışmaları başlattı.
8. Bazı ‘high-tech’ cihazların ışığı ve diğer elektromanyetik radyasyonu “yanlış” yöne yansıttığı tespit edildi.
9. Erkek kromozomu Y’nin aslında bir ikizi olduğu bulundu. İnsan kromozomlarının en küçüğü ve erkek cinsini belirleyen Y kromozomunun, kopya gerektiğinde kullanılabilecek genleri yeniden ürettiği ortaya çıktı. Bunu diğer kromozomlar yapamıyor.
10. İlerlemiş kolon kanseri olmuş hastanın yaşamını uzatan tedavi; Antiangiogenesis denen bir ilaç, tümörlerin kanserin büyümesini beslemek için gerekli olan kan taşıyıcıları üretmesini engelliyor. Tümorün yayılmasını yavaşlatan ilaç, kolon kanseri hastalarının yaşam süresini uzatabiliyor. Antiangiogenesis ilacının 60 kadar değişik çeşidi şimdi kliniklerde deneniyor.

2003'ÜN ARDINDAN

•	"İz bırakanlar" anketi sonuçları
•	Uzmanlara göre iz bırakanlar 'olay'
•	Uzmanlara göre iz bırakanlar 'kültür sanat'
•	Uzmanlara göre iz bırakanlar 'spor'
•	Türkiye'den yılın fotoğrafları
•	Dünyadan yılın fotoğrafları
•	2003'e damgasını vuran olaylar
•	Ekonomide bir yılda neler oldu?
•	2003'te dünyada neler oldu?
•	2003'te hayatını kaybedenler
•	2003’te bilim alanındaki gelişmeler
•	2003’ün bazı tuhaf olayları
•	Kültür sanatta yılın olayları
•	Bilim ve teknolojide 2003'te öne çıkanlar
•	Sporda yılın olayları



		Türk Telekom’dan ücretsiz masal ve müzik servisi • NATO’nun bilgilerini Türk kriptosu koruyacak • Değişim Beyaz Saray’ın sitesine de geldi • Kingston’tan Core i7’ye özel bellek modülü • İnternette sosyalleşirken gerçek hayatı unutmayın

	NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u

	Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz? hayır 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 kesinlikle

NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
• Microsoft Internet Explorer
• Windows Media Player kullanın