| Bir Zamanlar Amerika adlı film 1985 yılında pek çok 2 BAFTA ödülü kazanmıştı.
| | 
Kapı önünde beklerken ve pasta gözlerini dikmiş ona bakarken, Patsy’nin çocukluğu içeriden fokurdamaya, iştahı da guruldamaya başlar. Kız geciktikçe pasta lezzetlenir, kız uzaklaştıkça pasta ufalır. Patsy, sonunda dayanamaz ve pastayı bir şehvette bitirir, sonra da ağzına bulaşan kremayı yalaya yalaya evine döner.
Bu sahne Sergio Leone’nin “Bir Zamanlar Amerika” isimli filminden. Eser, “noodles” (Robert de Niro) ve çete arkadaşlarının hikayesini anlatır.
AKP’nin kaybettiği savaş pazarlığı da filmin bu sahnesine benziyor, ama bir farkla: Patsy pastayı yedi ve başka bir beklentisi kalmadı.
AKP ise, önce pastayı mideye indirip sonra da bütün fantezilerini gerçekleştirmeyi hedefledi. Siz, hem muhafazakar oylarla hükümet olan partinizi hasar görmeden bir arada tutacaksınız hem de kendinize milyar dolarlık bağış yontacaksınız. Bunlar yetmezmiş gibi, bir de petrol kuyusu manzaralı kelepir arsa kapmaya çalışacaksınız.
Dünyanın kanunu bunun tersini yazıyor: Ya pastanızı yiyin ya da onu verip yerine başka şeyler alın. İkisi aynı anda olmuyor...
PAZARLIĞIN “OYSA”LARI
Türkiye’nin bugünkü çıkmazını açıklamanın en kolay yolu, AKP’nin pazarlık sürecinde yaptığı hataları sıralamak. Evet, dünyanın her yerindeki hükümetler büyük baskı altındalar.
Bir taraftan savaş istemeyen halkı ikna etmek için uğraşırlarken diğer yandan Amerika’nın tarzına karşı önlem almaya çalışıyorlar. Ancak AKP’nin falsolarının çoğu, sporda “baskı yokken yapılan hata (unforced error)” dediğimiz türden. Bakın bunlardan birkaçı:
 Irak savaşı politikamız, kendi haklarını savunma ve zararlarını tazmin edebilme çabası yerine bir pazarlık efsanesine dönüştürüldü. Tayyip Erdoğan’ın “Ben, ülkemin kasasına ne girecek ona bakarım” sözleri de bu kampanyanın sloganı oldu. Görüşmeler, eğreti bir serin kanlılık makyajı arkasında uzadı da uzadı. On alabilmek için elli istemek gibi ilkel bir pazarlık tarzı benimsendi. OYSA, Türkiye’nin söylemi -bir ayağı koalisyon içinde, diğeri de dışarıda dururken- “hem ağlarım hem de destek veririm” olmalıydı.
Hükümet, inisiyatifin sadece kendisinde olduğu izlenimini verdi. OYSA, pazarlığın en hayati bölümleri askeri maddelerden oluşuyordu. AKP, iktidara geldikten hemen sonra, pazarlıkta aynı safta yer alacağı asker ve bürokrat ortaklarıyla anlamsız ve zamansız bir ideolojik mücadeleye girişti. Bu tutum da AKP’ye pahalıya mal oldu.
AKP, pazarlığı tek seferlik bir alış veriş gibi ele aldı. Bu bakış açısıyla, anlaşma yapıldıktan sonra ABD ile ilişkimiz bitecekmiş gibi davranıldı. OYSA, askeri ve siyasi konulara öncelik verip ekonomik ayrıntıları savaş sonrasına ve daha uzun vadeye bırakmak, Türkiye’nin her alandaki pazarlık gücünü artırabilirdi.
Ekonominin bütün yumurtaları, dibinin sağlamlığı bile şüpheli bir sepete yerleştirildi. ABD hibesi, Asteriks’in sihirli iksiri gibi sunuldu. Böyle olunca da, sığ ve nanemolla piyasamız tezkere ve pazarlık haberlerinden gereğinden fazla etkilendi. OYSA, bundan daha dört ay öncesine kadar gündemin ilk maddeleri IMF ile ilişkiler, yapısal reformlar ve bütçe gibi konulardı.
Bu hata yetmezmiş gibi, ikinci tezkere öncesi Hazine’den Sorumlu Devlet Bakanı Ali Babacan, “ABD ile daha önce yapılan anlaşmalar geçerli. 6 milyar dolar geliyor” deyiverdi.
Takke düşüp öyle olmadığı ortaya çıkınca da “Hangi gün ne açıkladıysak o andaki gerçekleri yansıttı” düzeltmesini yaptı. Gereğinden fazla olumlu mesajlar vermek, ekonomiyi rahatlatmak ve faizleri aşağıya çekmek adına iyi niyetli bir hareket gibi görülebilir. OYSA, bu tarz ekonominin yetkililere olan güvenini daha da azaltacaktır.
Hükümet şimdi de, planlı hareket ediyormuş edasıyla kürekleri AB’ye doğru çekmeye başladı. Amaç; Amerika’ya, “Bak sana alternatif buldum” mesajını vermek ve AB üyeliğini çabuklaştırmak. OYSA, bölgemizdeki güvenlik ve inisiyatif söz konusu olduğunda, ABD dışında bizi destekleyebilecek ikinci bir seçenek yok.
Hepsinden önemlisi AKP, algılamanın gerçeğin ta kendisi olduğunu atladı. Hiçbir aşamada kamuoyuna derdini anlatmaya çabalamadı. Verilen hayati kararlar, ayaküstü demeçlerle veya seyahat dönüşü yapılan yorgun basın toplantılarıyla geçiştirilmeye çalışıldı. OYSA, halkları bilgilendirme ve iletişim, günümüz savaşlarında ilk açılan ve en zorlu çarpışmaların yaşandığı cephe.
Danimarkalı fizikçi Niels Bohr, “Tahmin yapmak güç iştir, özellikle gelecekle ilgili” demiş. O da bir şey mi, bu savaşı öngörmek geleceği tahmin etmekten bile daha zor! Kim bilir, belki de gelişmeler, AKP’ye sürpriz yeni pastalar sunar.
Ama her durumda pazarlık sırasındaki düşük performanslarını unutturmaları kolay olmayacak... | |
Hakan Yaman: AKP'nin dudaklarını okumak...
Bankaların kara tahtaları siliniyor
