 |
|
|||||
 |   |  |  | |||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
  |
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Kotaların kalktığı, vergi oranlarının düştüğü, korumacılık modelinin terk edilmeye başlandığı çağımızda, serbest ticaret politikalarının en önemli göstergelerinden biri olarak, ülkelerin gümrük mevzuatlarındaki liberalleşmeyi ve gümrük uygulamalarındaki basitleştirilmiş işlemleri gösterebiliriz. Dünya ticaretindeki liberalleşme eksenindeki değişim, gümrük uygulamalarının ülkeler nezdinde artık sadece vergisel boyutta algılanmaması gerekliliğini gündeme getirmiştir. Gümrükler, gelişmiş dünya ülkelerinde, uluslar arası ticareti düzenleyen bütün ekonomik ve ticari faaliyetler çerçevesinde değerlendirilen ve ticareti engelleyici olmaktan çok, kolaylaştırıcı bir işleve sahiptir. Pek çok ülkede, gümrüklerin varlığı hissedilmeden dış ticaret yapılmakta ama ilgili ülkeler de gerekli yasal takipleri mükellefin işini zorlaştırmadan yapabilmektedirler. Gümrükler, gelişen dünya ticaretinde, birer engelleyici unsur olmaktan çıkmıştır ve Türkiye’de de çıkmak zorundadır. TÜRKİYE’DEKİ DURUM Türkiye’de ise halen gümrüklerdeki bürokratik zorluklarla ve ticareti engelleyici hususlarla karşılaşıyor olmamız, dünya ticaretinden daha fazla pay almak yolunda çaba harcayan Türkiye için bir utançtır diye düşünüyoruz. Avrupa Birliği’ne girme yolunda olan Türkiye’nin, özellikle 1.1.1996 tarihli Gümrük Birliği sözleşmesinden bugüne kadar gümrüklerle ilgili yapmış olduğu düzenlemeler elbetteki yadsınamaz. Bugün gümrük işlemlerinin yüzde 98’i elektronik ortamda gerçekleştirilmekte ve yüzde 80’e yakını da gümrük müşavirlerinin bürolarından elektronik veri transferiyle yapılmaktadır. Bu tür gelişmeler sevindirici olmakla birlikte, maalesef istenen ve özlenen seviyede değildir. Gümrük işlemlerinde yaşanan zorluklara verilebilecek en güzel örnek, gümrüklerin mükelleflerden istediği belgelerin sayısıdır. Değişik sektörler ve ürün grupları için toplamda 30’a yakın belge istendiğini düşünecek olursak, ortaya çıkan bürokrasiyi daha iyi hayal edebiliriz. Her bir belgenin de değişik bir idareden alındığını ve her belge için de ayrıca bir dizi bürokratik sürecin karşımıza çıktığını hatırlatmak isteriz. İMAJI İYİLEŞTİRMEK İÇİN BÜROKRASİ Gümrüklerde ticareti kolaylaştırıcı yeniden yapılanma süreci için, gümrüklerin imajının düzeltilmesi yönünde adımlar atılması da zorunluluk arzetmektedir. Bürokrasinin azaltılması yönündeki çabaların, gümrüklerimiz üzerine çöreklenen kötü imajın değiştirilmesi açısından da faydalı olacağını düşünüyoruz. Türkiye’de bugüne kadar devlet dairelerine ilişkin oluşan genel imajın sebeplerinin arasında bürokrasinin hantallığının da olduğunu unutmamak gerekir. Bürokrasinin azaltılması yönündeki çabaların, kimi zaman gündeme geldiği iddia edilen keyfi uygulamaları da ortadan kaldırmada önemli olduğunu inkar edemeyiz. ORTAK VERİTABANI OLUŞTURULMALI Gümrüklerimizdeki iş yükünün azaltılması ve bürokrasinin ortadan kaldırılması için, özellikle son günlerde Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)’nin ortaya attığı bir dizi öneriyi yerinde ve anlamlı bulduğumuzu belirtmek isteriz. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin açıkladığı gibi, gümrükler, vergi daireleri ve bankalar arasında ortak bir veri tabanı oluşturulması ve bilgi alışverişinin online olarak sağlanması oldukça önemli bir adım olacaktır. Oluşturulacak bu türden bir veritabanı ile mükellefin omzundan ciddi bir iş yükü kalkacak ve özellikle ihracatçıların KDV iadesi için gerekli işlemleri daha hızlı gerçekleştirmeleri sağlanmış olacaktır. TİM’in altını çizdiği bu ortak veritabanı projesinin, ihracatçı birlikleri, Dış Ticaret Müsteşarlığı gibi diğer kamu kurum ve kuruluşları ile de entegrasyon içinde olması gerektiğini düşünüyoruz. Bu entegrasyonun, teşvik uygulamalarında, Dahilde İşleme İzin Belgesi taahhütlerinin kapanmasında da önemli faydaları ve kolaylaştırıcı etkisi olacaktır. MEVZUATTAKİ DÜZENLEMELER SÜRMELİ Türkiye’nin 1.1.1996 tarihinde Gümrük Birliği’ne girmesi süreciyle birlikte gümrük mevzuatında da köklü ve yerinde bir değişim olmuştur. Mevzuat yönünden yapılan bu önemli değişim hamlesinin devam ettirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Özellikle 30’lu yıllardan kalma ve gümrüklerimizin üzerine bir kabus gibi çöken 1918 sayılı Kaçakçılık Kanunu’nun yeniden gözden geçirilmesi kaçınılmazdır. Türkiye’nin gelişen ve liberalleşen dünya ticareti ortamında kendisine yakıştıramayacağı nitelikteki bu kanunun revizyonu şarttır. GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ YENİLENMELİ Gümrükleme işlemleri ve gümrüklerimiz konusu gündeme geldiğinde, gümrük müşavirlik mesleğinin sorunlarına da değinmeden geçmek büyük bir eksiklik olur kanısındayız. Gümrük müşavirlik mesleğinin sorunlarının ciddi biçimde ele alınması ve sektörün yeniden yapılanması kaçınılmazdır. Sektörün bilgi ve imaj eksikliğinin giderilmesi, mesleğin onuru ve geleceği açısından önemlidir diye düşünüyoruz. Gümrük müşavirlerinin arzu ettiği odalaşma faaliyetlerinin hızlanması şarttır. Türkiye’nin dış ticaretinin gelişmesi açısından gümrüklerimizin modernizasyonu konusunda ciddi kafa yorulması ve konuyla ilgili bütün kesimlerin bir araya gelerek ortak bir platformda sorunların masaya yatırılması gerekliliğinin altını bir kere daha çiziyoruz ve gümrük yazarı Sayın İhap Subaşı’nın o veciz sözünü bir kere daha hatırlatmak istiyoruz: “Gümrükler, bir ülkenin namus kapılarıdır.” NTVMSNBC.com yazarı Ali Dölek, DTR Danışmanlık Hizmetleri kurucusu ve başkanıdır. | ||||
| |
|||
 Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
Ali Dölek: İhracat artışı için saptamalar