| | | Geçtiğimiz Cuma günü Washingtonda yapılan bir toplantı, Bakü-Ceyhanla ilgili ilginç görüşler ortaya çıkardı. Bunlardan en önemlisi Gürcistan Uluslararası Petrol Şirketi Başkanı Çanturyanın açıklaması oldu. Çanturya, Bakü-Ceyhan projesine gidecek petrolün Tiflis veya Supsadan kuzeye, Novorosiska akıtılmasını önerdi. Bakü-Ceyhanın -de facto- ölümü anlamına gelebilecek bu önerinin arkasında kimin parmağı olduğu merak ediliyor. Ancak bunu tahmin etmek hiç de zor değil.
Rusyanın Çeçenistan krizinden bu yana Tiflis ve Bakü üzerinde baskı uyguladığı biliniyor. Özellikle etnik yapısı ve ayrılıkçı Abhazya, Güney Osetya ve Acarya gibi özerk bölgeleri nedeniyle Gürcistan, Moskovanın faaliyetlerinden sık sık nasibini alıyor.
Çok değil bundan yaklaşık iki ay önce Gürcistandaki başkanlık seçimleri sırasında, Moskovayla Tiflis arasındaki bağ iyice gerginleşti. Acaristan Cumhurbaşkanı Aslan Abaşidze, Şevardnadzeye karşı başkanlık için adaydı ve önemli bir oy potansiyeline sahip olduğu biliniyordu. Abaşidze, seçime birkaç gün kala yarıştan çekildi. Tiflisteki çevreler Abaşidzenin Şevardnadzeyle gizli bir anlaşma yaptığını, bunun arkasında da Moskovanın olduğunu tahmin ediyordu.
Peki bu anlaşmanın ana maddesi neydi?
Gürcistanda iç siyaseti ve Moskova-Tiflis eksenini takip edenler, Moskovanın Abaşidzeyi seçim yarışından çekilmeye ikna ettiğini iddia ediyor. Moskova, Şevardnadzeye yaptığı iyiliğin karşılığında Kafkaslardaki çıkarlarını korumasını istemiş olabilir. Aynı pazarlığın sonucu olarak Bakü-Ceyhanda yaşanan gecikme ve son olarak da Georgi Çanturyanın yine aynı projeyle ilgili yaptığı anlaşılmaz önerinin olması büyük ihtimal dahilinde.
Gürcistandan gelen bu olumsuz haberler, yıllardır Doğu Batı doğrultusunda ve Rusyanın dışında kalacak projeleri destekleyen bu ülkenin, Moskovanın baskısına artık doğrudan maruz kaldığının da işareti. Önümüzdeki dönemde Gürcistanın batı cephesinde kalması için Türkiye, ABD ve belki de Avrupa Birliği elinden geleni yapmalıdır. Çünkü Orta Asyanın batıya, batının da Orta Asyaya açılış koridoru olan Gürcistan ve Azerbaycanın Batı yanlısı tutumları, bölgenin geleceği için kritik önem taşıyor.
| |