| | | | Koçaryan’ın Güvenlik Konsepti, Demirel’in İstikrar Paktı önerileri, Kafkaslar’daki tarihsel rekabetin bir işbirliği ortamına dönüştürülmesini öngörüyordu. Üç bağımsız Kafkas cumhuriyetinin ve bölgesel aktörlerin işbirliği içinde yaşamalarını öneren öneri, halen gündemden düşmüyor. Ancak siyasetçilerin ve liderlerin öne sürdüğü vizyonların iskeleti eksikler içeriyor. Bunun için de akademik çevrelerin yardımına başvuruluyor. İşte Michael Emerson başkanlığında hazırlanan “Kafkasya için İstikrar Paktı” bu boşluğu dolduruyor.
Michael Emerson’la “Üç Denizin Öyküsü” konferansında özel bir görüşme yaparak, raporun ayrıntıları ve Avrupa Birliği’nin Kafkaslar’a yönelik stratejik bakış açısı hakkında bilgiler aldık. Emerson, Türkiye’nin Avrupa Birliği adaylığının kabul edilmesi ardından Brüksel’in Türkiye’yi ve etki alanını daha yakından izlediğini söylüyor. Kafkaslar içindeki oluşumda şimdiye kadar çok fazla etkili olamayan Avrupa Birliği, bölgede yaşanan etnik çatışmaların sona ermesi, ekonomik krizin atlatılması ve temel reformların yapılabilmesi için öneriler getirmeye hazırlanıyor.
BRÜKSEL’İN ÖNERİSİNİN ANA MADDELERİ
Brüksel’deki Avrupa Politika Etüdleri Enstitüsü’nün raporu şu noktalardan yola çıkıyor:
Son dönemde üç bağımsız Kafkas cumhuriyeti ve Türkiye Kafkasya’ya istikrar ve barış gelmesi için işbirliği çağrısında bulundu. Bu çağrı, Avrupa Birliği, Rusya ve Amerika tarafından ortaklaşa cevaplandırılıp, ayrıntıları dikkatle belirlenmiş bir işbirliği çerçevesine oturtulabilir. AB, Rusya ve ABD, bir grup oluşturarak buna Kafkas cumhuriyetlerini, Türkiye ve İran’ı ekleyebilir. Stratejiler birlikte geliştirilir. Orta bir ajanda belirlenir ve altı maddeden oluşur. Üç madde Güney Kafkaslar’ı içine alır, geriye kalan diğer maddeler de Karadeniz ve Güney Rusya’yı yani Kuzey Kafkasya’yı içine alır.
Kafkasya için İstikrar Paktı raporu, Kafkaslar’ın Karadeniz havzasına entegrasyonunu da öngörüyor. Bütün bunların ABD, Rusya ve Avrupa Birliği’nin birlikte atacağı adımlar ve belirleyeceği strateji içinde hazırlanması ekleniyor. Tarihsel rekabetin bu denli güçlü olduğu bölgede sorunların ve krizlerin atlatılması hiç kuşkusuz bölgenin yorgun halklarını da tavizler vermeye zorlayacaktır. Ancak nefret ve korku dolu tarihsel belleğin silinmesi de hiç kolay olmayacağa benziyor.
İSTİKRAR İÇİN FİNANS KAYNAKLARI
Brüksel’deki “Avrupa Politika Etüdleri Enstitüsü”, AB finans bakanlarını böyle bir pakt önerisine para ayırmaya ikna etmeye çalışacak. Balkan İstikrar Paktı modelinde maddi yardımını esirgemeyen bir Almanya olduğunu düşünürsek Kafkasya’yla yakından ilgilenen önder Avrupa ülkelerinin de olması gerekiyor. Ankara’nın Brüksel’e verebileceği mesaj, AB’nin er ya da geç Türkiye’nin üyeliğiyle birlikte Kafkasya’ya fiziki olarak komşu olacağıdır. Kafkasya, bu nedenle AB’nin çok uzağında değil yakın periferisindeki önemli bir bölge olmaya aday.
Centre for European Policy Studies - Avrupa Politika Etüdleri Enstitüsü
www.ceps.be
| |
ABD'nin gözü Orta Asya'da
İsrail hücum botu Gazze kıyısını vurdu
