|
Putin, Rusya için stratejik önem taşıyan Orta Asyayla ilişkilerini geliştiriyor. Başkan seçildikten sonra ilk dış gezisini Aşkabata yapacağını bildiren Rus lider, yemin töreninden sonra ilk olarak Taşkent daha sonra da Aşkabata gitti. Türkmenistan, Amerika ve Türkiyenin desteklediği Transhazar doğal gaz projesinde ilerleme sağlanamaması ardından Rusyayla doğal gaz pazarlığına girmişti. Türkmenistan, Washington yönetiminin Transhazar projesine maddi destek vermesini istiyor. Ancak ABD hükümeti boru projeye doğrudan maddi yardım yapamayacağını açıkladı.
9-11 Mayıs tarihlerinde İstanbulda gerçekleşen Üç Denizin Öyküsü isimli konferansta Başkan Clintonun Hazar danışmanı büyükelçi John Wolf, ABDnin Transhazar projesine maddi yardım vermeye niyeti olmadığını açık olarak belirtti. Wolf, Transhazar projesinin birinci dereceden Türkmenistanın gelişimine hizmet ettiğini, finans girişiminin de Aşkabat tarafından yapılması gerektiğini söyledi. Ancak Wolf, ABDnin kredi bulunması ve diğer konularda Aşkabata yardımcı olmaya hazır olduğunu da belirtti.
Aşkabat, Ocak ayından bu yana Rusyaya yılda 50 milyar metreküp doğal gaz satma konusunda görüşmelere devam ediyor. Bu süre içinde Rus doğal gaz şirketi Gazprom ve Iteradan heyetler düzenli olarak Türkmenbaşıyı ziyaret etti. Son olarak Mart ayında Rus ve Türkmen tarafların gazın miktarı ve ücreti üzerinde anlaştığını açıklandı. Nihai anlaşmanın tarihi Putinin Aşkabat ziyareti olarak belirlendi.
Putin, 19 Mayıs Cuma günü Aşkabata gitmeden saatler önce Türkmenistan cumhurbaşkanı , Transhazar doğal gaz boru hattı projesini başta Pipeline Sponsor Group PSG başta olmak üzere konsorsiyum üyeleriyle Türkmenistan hükümeti arasındaki sorunlar çözülene kadar erteleyebileceğini açıkladı.
Türkmenbaşıyı ve politikalarını 10 yıldır takip eden çevreler, Türkmen liderin değişen konjonktüre kolaylıkla ayak uydurduğunu ve uluslararası ilişkilerini de Sovyet dönemine özgün manevralarla sürdürdüğünün altını çiziyor. Kimi uzmanlar Türkmenbaşının ülkesi için tarafsızlık politikası sürdürdüğünü iddia etse de tercihini çoktan Moskovadan yana verdiğini söylüyor.
| |