Home page
Haber Menüsü


 
Dış ticarette küresel ısınma
 
Ortadoğu’da bitmeyen karmaşa, petrol fiyatlarındaki yükseliş eğiliminin devamı, Çin’in ekonomide yavaşlama eğilimine girme olasılığı, dünya ticaretini tehdit edici etkenler olarak öne çıkıyor.
 
Ali Dölek
NTV-MSNBC
 
1 haziran 2004—  Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası’nın geçen ay Washington’da yaptığı yarıyıl toplantılarında yayınlanan “Dünya Ekonomik Görünümü” raporunda küresel ticarette büyüme hedefleri, 2004 yılı için önceden belirlenen orana göre yukarı çekildi. Eylül ayında belirlenen yüzde 4.1’lik tahmini büyüme rakamı yüzde 4.6’ya yükseltildi.

   
 
       
   
MSNBC News Ali Dölek: Birlik, dirlik getirecek mi?
MSNBC News Ali Dölek: Tırlarımız Rum Kesimi'ni tanıdı bile
MSNBC News Ali Dölek: Çin mallarına yakın takip
MSNBC News Ali Dölek: Dış ticarette Mayıs senaryoları
 
NTVMSNBC Reklam  
 

  Küresel ticarette bahar havasının esmeye başlayacağına işaret edilen raporda, dünya ticaret hacminin artması, ABD’deki ekonomik toparlanma, borsalardaki ve genelde finans çevrelerindeki olumlu atmosferin küresel ticarete pozitif yönde yansıyacağına dikkat çekiliyor.
       Ancak Ortadoğu’da yaşanan karmaşanın çözümlenememesi, petrol fiyatlarındaki yükselme gibi etkenlerin beklentiyi tersine çıkarabilecek nitelikte olduğuna vurgu yapılıyor.
       Dünya ekonomisinin gelişmesinde tehdit unsurları olarak karşımıza çıkan bu etkenlerin son günlerde gündeme gelmiş olması, dünya ticaretinde bir küresel ısınmanın olup olmayacağına ilişkin endişeleri artırıyor.
       
PETROL FİYATLARI DÜŞÜNDÜRÜYOR
       Küresel ekonominin büyüme trendi içine girmesiyle birlikte petrole olan ihtiyacın artması sonucunda petrol fiyatlarındaki yükseliş devam ediyor. Ortadoğu’da yaşanan siyasi ve ekonomik karmaşa ortamının devam etmesi türünden sebepler de buna eklenince yükseliş eğiliminin tersine dönmesi zorlaşıyor.
        Nitekim petrol fiyatları bu ay içinde 90’lı yıllardan bu yana seyreden en yüksek fiyata ulaştı. Uzmanlar fiyatların daha da artacağı beklentisi içinde.
       Petrol fiyatlarındaki aşırı ve hızlı yükseliş trendi, üretimdeki enerji maliyetinin artması tehlikesini beraberinde getiriyor. Bu durum ise dünya ticaret dengelerini tehdit eder nitelik taşıyor.
       İngiltere ve ABD’nin bu konuda petrol üreticisi ülkelere baskı yaptığını hepimiz biliyoruz. Ancak OPEC çevresinden pek de olumlu bir adım atılacağa benzemiyor.
       Petrol fiyatlarındaki aşırı yükseliş eğiliminin, Türkiye’ye olumlu yansımayacağı çok açık. Türkiye’nin dış ödemeler dengesinde ciddi bir açığa sebep olabilecek olan bu yükseliş, cari işlemlerde olduğu kadar, enflasyon açısından da olumsuz yansımaları olabilecek bir gelişme olarak görülebilir.
       
EURO’DAKİ YÜKSELİŞ NE GETİRİR?
       Euro’nun aşırı değer kazanması, Avrupa’nın ekonomik yönden kendini toparlama eğilimini yavaşlatıcı bir unsur olarak görülüyor. Nitekim Dünya Ticaret Örgütü’nün Nisan ayında yayınladığı bir raporda Euro’daki yükseliş, dünya ticaretinin önündeki bir tehdit unsuru olarak değerlendiriliyor.
       Türkiye’nin ihracatının büyük yüzdesinin Avrupa’ya gerçekleştiriliyor olması, Euro’nun değer kazanmasının Türkiye açısından kısa vadede olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmesine yol açabilir. Ancak bu yükselişin sürdürülebilir bir nitelik taşımayacağını öngörmek zor değil. Euro’daki aşırı değer artışının, Avrupa’da büyümeyi ve tüketim eğilimini yavaşlatacağı beklentisi gerçekleşirse uzun vadede Euro Bölgesi’nin küresel ticaret açısından geride kalacağı söylenebilir.
       Nitekim IMF’nin “Dünya Ekonomik Görünümü” isimli raporunda son yıllarda dünya ticaretindeki en hızlı büyümenin Asya ekonomilerinde ve ABD’de olduğuna dikkat çekiliyor. Avrupa’daki büyüme oranı ise diğer bölgelere göre daha yavaş seyrediyor.
       
PARA SAVAŞINDA ÇİN FAKTÖRÜ
       Uluslararası para piyasalarında Çin’in sözünün edilmediği günler artık geride kaldı. Dünya ekonomisinde Çin’in güçlü etkisi, son yıllarda para piyasalarında da kendini hissettirmeye başlıyor. Bugüne kadar çoğunlukla Amerika-Avrupa ekseninde, zaman zaman da Japonya’nın katılımıyla süren para piyasalarındaki savaşta, artık Çin Yuanı da baş aktörler arasında yerini alıyor.
       Çin’in parasını dolara endekslemiş olması, ABD’nin düşük dolardan yana izlediği politikayla birleşince kaynakların Çin’e akmasına sebep oluyor. Çin’in son birkaç yıl içinde aşırı düzeyde yabancı sermaye çekmesinin ardındaki sebeplerden birini de bu yöndeki gelişmelerde aramak mümkün gözüküyor.
       Küresel ticaret dengelerinde ciddi bir değişimi beraberinde getiren bu gelişme, yatırımların Çin’e yönelmesine sebep oluyor. Yatırımlardaki hızlı artış, beraberinde Çin’in hammadde talebini artırıyor. Çin’in bu talep artışından dolayı dünya emtia piyasalarında fiyat artışı hız kazanıyor. Emtia fiyatlarının artması, ekonomistlere göre dünya piyasalarında maliyet kökenli enflasyonist baskıların artması yönünde ciddi bir olumsuzluğu beraberinde getireceği yönünde endişeyle yorumlanıyor.
       Çin’in, bütün baskılara rağmen, parasının değerini artırmayacağı ve serbest kur sistemine geçmeyeceği gayet açık. Önümüzdeki günlerde dünya ticaretinin seyri, biraz da Çin’in takınacağı tavırla bağlantılı olarak gelişecek gibi görünüyor. Dünya ekonomi savaşı, bir başka açıdan bakıldığında Dolar-Euro-Yuan savaşı biçiminde de okunabilir nitelik taşıyor.
       
KÜRESEL TEHDİTLER
       Dünya ticaretindeki artış eğilimi, tehdit unsurlarının gerçekleşmemesine bağlı. Özellikle Ortadoğu’da bitmeyen karmaşa, petrol fiyatlarındaki yükseliş eğiliminin devamı, Çin’in ekonomide yavaşlama eğilimi içine gireceği yönündeki açıklaması, dünya ticaretini tehdit edici etkenler olarak gözleniyor.
       IMF’nin “Dünya Ekonomik Görünümü” raporunda belirlenen yüzde 4.6’lık büyüme oranı beklentisi, tehditlerin gerçekleşmeme olasılığıyla bağlantılı görünüyor.
       Türkiye, aynı raporda gözlenen olumlu ekonomik gelişmelere sürdürülebilir nitelik kazandırabilmesi için küresel tehditleri göz ardı etmemesi gereken ülkelerin başında geliyor.
       Söz konusu tehditler, Türkiye’nin en kolay etki altında kalabileceği türden özellikler taşıyor çünkü.
 
       
    TOP5 Bankaların kara tahtaları siliniyor  
     
 
  NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u  
 

Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz?
hayır   1  -   2  -   3  -   4  -   5  -  6  -  7  kesinlikle

 
   
 
 
NTVMSNBC   NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
Microsoft Internet Explorer
Windows Media Player   kullanın
 
   
  Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler |
Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları