| | | |
VERGİ ORANLARI İNDİRİLMELİ
Türkiye’de kayıtdışı işlemlerin en önemli sebebi olarak vergi oranlarının yüksekliğini en başta anabiliriz. Vergi oranlarının yüksekliği, ticaretle uğraşan insanımızı, günümüzün acımasız rekabet ortamında alternatif çözüm yolları arayışına itmektedir.
Halen tartışılan ve bir türlü çözüme kavuşturulamayan serbest bölgeler tartışmasının ardında yatan temel sebebi de bu yönde belirleyebiliriz. Serbest bölgelere vergi uygulaması getirilmesi durumunda pek çok firmanın dünyanın değişik bölgelerindeki vergisiz ticaret yapılan off-shore bölgelere ticaretlerini kaydıracağını hepimiz biliyoruz.
Vergilerin düşürülmediği, KDV iade sorunlarının halen devam ettiği, girdi maliyetlerinin yüksek olduğu, bürokrasinin halen bir kabus gibi tüccarın tepesine çullandığı bir ortamda kayıtdışıyla mücadele adına şayet dürüst firmalarımızın da gereksiz bürokratik işlemlerle uğraşmaları gündeme getirilecekse 2004’te ticaret hacminin daha da daralacağını tahmin etmek zor olmasa gerek.
Kayıtdışıyla mücadele, dürüst çalışan her tüccarın istediği bir olaydır. Zira kayıtdışı uygulamalar, işlerini yasal sınırlar çerçevesinde yürüten dürüst tacirler için her zaman bir haksız rekabet sebebi olmuştur. Ancak kayıtdışıyla mücadelenin, yaşın yanında kuru da yanar misali bir takım bürokratik can sıkıcı uygulamalara dürüst tüccarın da maruz kalmasına vesile olmamasını dileriz.
Gümrükler Yeniden Yapılandırılmalı
Kayıtdışıyla mücadele dendiğinde akla hemen gelen alanlardan birisi de gümrük işlemleridir. Bugün devlet yetkililerinin de itiraf etmekten maalesef kaçınamadıkları bir kayıtdışı işlemler alanıdır gümrüklerimiz.
Gümrüklerdeki işlemler açısından bakıldığında kayıtdışılık ile yasadışılık kavramlarını birbirinden dikkatli bir biçimde ayırmak gerekiyor. Her yasadışı işlemi, kayıtdışı veya kaçakçılık kavramı çerçevesinde değerlendirmek de doğru bir yaklaşım değildir.
Bu ve benzeri kavramsal çerçevesi iyi oturtulmuş bir etkin mücadele, mutlaka gümrüklerdeki yapısal reformlarla birlikte yürütülmek zorundadır. Teknolojik altyapının gözden geçirilmesi, bürokrasinin azaltılması türünden çalışmalara ilave olarak mutlaka devletin gümrüklere olan bakışında da reforma ihtiyaç vardır. Gümrük kapıları sadece vergi kapısı olarak görülmemelidir.
Dünya ticaretindeki liberalleşme eksenindeki değişim, gümrük uygulamalarının ülkeler nezdinde artık sadece vergisel boyutta algılanmaması gerekliliğini gündeme getirmiştir. Gümrükler, gelişmiş dünya ülkelerinde, uluslar arası ticareti düzenleyen bütün ekonomik ve ticari faaliyetler çerçevesinde değerlendirilen ve ticareti engelleyici olmaktan çok, kolaylaştırıcı bir işleve sahiptir.
Pek çok ülkede, gümrüklerin varlığı hissedilmeden dış ticaret yapılmakta ama ilgili ülkeler de gerekli yasal takipleri mükellefin işini zorlaştırmadan yapabilmektedirler. Gümrükler, gelişen dünya ticaretinde, birer engelleyici unsur olmaktan çıkmıştır ve Türkiye’de de çıkmak zorundadır.
Türkiye’de ise halen gümrüklerdeki bürokratik zorluklarla ve ticareti engelleyici hususlarla karşılaşıyor olmamız, dünya ticaretinden daha fazla pay almak yolunda çaba harcayan Türkiye için bir utançtır diye düşünüyoruz.
E-GÜMRÜK PROJESİ HIZLANDIRILMALI
Avrupa Birliği’ne girme yolunda olan Türkiye’nin, özellikle 1.1.1996 tarihli Gümrük Birliği sözleşmesinden bugüne kadar gümrüklerle ilgili yapmış olduğu düzenlemeler elbetteki yadsınamaz. Bugün gümrük işlemlerinin yüzde 98’i elektronik ortamda gerçekleştirilmekte ve yüzde 80’e yakını da gümrük müşavirlerinin bürolarından elektronik veri transferiyle yapılmaktadır. Bu tür gelişmeler sevindirici olmakla birlikte, maalesef istenen ve özlenen seviyede değildir.
İhracatçı Birlikleri, Dış Ticaret Müsteşarlığı ve gümrük idareleri mutlaka ortak bir platform üzerinden elektronik olarak haberleşebilir duruma gelmelidir. Bu türden bir uygulama, mükellefin işinin hızlandırılması yanında, kontrol mekanizmasının işlerliği açısından da elzemdir. Müsteşarlığın bu yöndeki çalışmalarının hızlandırılması ve bir an önce hayatiyet kazanması herkesin en büyük arzusudur. | |
Ali Dölek: Türk tarımı AB'ye girebilir mi?
Bankaların kara tahtaları siliniyor
