| | | | Seçim öncesi hem AKP hem de CHP, tek başına iktidara gelirlerse, faizlerin düşeceğini, güvenin artacağını ve ekonominin büyüme sürecine gireceğini söylüyorlardı. Seçimi kazanan AKP oldu. Söylendiği gibi faizlerin hızla düştüğünü gördük. Genel olarak, Türkiye’de iyimserliğin arttığını, beklentilerin iyiye döndüğünü gözlüyorduk. Açıklanan tüketici güven endeksi bu gözlemin somut bir ifadesidir.
TALEPTE ARTIŞ SİNYALİ
Tüketici güven endeksinde tek bir aylık veriye bakarak yorum yapmak yanlış olur. Endeksin trendine ve bunun 3-6 aylık hareketli ortalamalarına göre durumuna bakmak gerekir. Tüketici güveninin yükselme trendinde olması iç talepte artış, tersi ise azalış sinyali verir.
Kasım ayında tüketici güven endeksinde ortaya çıkan artış önümüzdeki aylarda bu düzeyini korur ya da artma eğiliminde olursa iç talebin de büyümeye önemli bir katkısı oluşacaktır.
|
|
|
|
| | 
Oluşturulmasına katkıda bulunduğum CNBC-e endeksleri henüz çok yeni, bu nedenle analiz yapmaya çok müsait değil. Yine de endeksin geçmiş değerlerini iç talebe ilişkin diğer göstergelerle karşılaştırdığımızda yukarıda bahsettiğmiz güven - iç talep ilişkisini gözlemleyebiliyoruz. Örneğin, Merkez Bankası’nın her ay yayınladığı İktisadi Yönelim Anketi’nde, iç piyasadan alınan yeni siparişlerin yönü de ortaya çıkıyor.
İç piyasadan alınan yeni siparişlerin bir ay öncesine göre yukarı yönde olduğunu söyleyenlerle aşağı yönde olduğunu söyleyenlerin farkını alarak oluşturduğumuz iç piyasa sipariş endeksi ile tüketici güven endeksi arasında bir korelasyon var.
Benzer şekilde yine CNBC-e’nin her ayın 10. günü yayınladığı bireysel tüketim ve parekende satış endeksleriyle iç piyasa sipariş endeksi arasında bir korelasyon var. Bu korelasyonlar tüketici güveni ile gerçekleşen tüketimin her zaman bire - bir gittiği anlamına gelmiyor. Tüketici güveninde ortaya çıkan bir trend değişimi, bir gecikmeyle de olsa gerçekleşen tüketime yansıyor.
|
|
|
|
| | 
EKONOMİK BÜYÜME HIZLANABİLİR
Sonuç olarak, seçim sonrası tüketici güveninde yaşanan hızlı yükseliş kalıcı olursa, iç talepde kayda değer bir artış olacaktır. Bu yıl ihracata dayalı bir büyüme yaşadık.
Dünya ekonomisindeki gelişmeler önümüzdeki yıl ihracata dayalı büyümenin ivmesini azaltabilir. İç talep artarsa, ihracattaki olası kayıplara rağmen ekonomik büyüme bu yılın üzerine çıkabilir.
Ortaya çıkan güven, AKP hükümetine Türk halkı tarafından büyük bir kredi açıldığını gösteriyor. Bu güvenin kalıcı olması, AKP’nin uygulayacağı iç ve dış politikaların yanında, ekonomi politikasına bağlı olacaktır.
AKP, öncelik verdiği AB müzakere sürecinde başarılı bir sonuç elde ederse, ortaya çıkan güvenin kalıcı olma ihtimali çok yükselecektir. | |
| |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
Erhan Aslanoğlu: Hükümet programında ekonomi