Dolar, 2 yıl önceki değerine yaklaştı

Dolar, 2 yıl önceki değerine yaklaştı

Devlet Bakanı Derviş, liranın döviz karşısında aşırı değerlenmesine engel olunacağı sinyalini verirken, kurun 1 milyon 161 liraya inmesi halinde, dolar reel yönden 2000 sonuna dönecek.

Ankara AA


30 Ocak— Devlet Bakanı Kemal Derviş dün akşam Türkiye İhracatçılar Meclisi toplantısında, özellikle ihracatçı açısından TL’nin aşırı değerlenmesine müsaade edilmeyeceği mesajı verirken, doların fiyatı bugün itibariyle Şubat krizi öncesi reel düzeyine yaklaşmış bulunuyor. Son günlerde düşüş çizgisinde olan dolar, 1 milyon 161 bin liraya kadar inerse, kurda 2000 yılı sonuna dönülmüş olacak.


		Derviş'ten TL'ye müdahale sinyali Döviz yükselişte, borsa % 2.2 düştü 10 aylık cari fazla 3.17 milyar dolar

Bu da bir anlamda 2001 yılında kurda yaşanan yükselmenin, devalüasyonun sıfırlanması anlamına gelecek.

Böyle bir durumda Türkiye’nin, yeniden cari açık vermesi, ihracatın sekteye uğraması, ithalatın ise artması söz konusu olabilecek. Bu da uygulanan ekonomik programla ters düşülmesi anlamına geliyor.
Bu nedenle ekonomi yönetiminin dolar fiyatının, daha da düşmesine izin vermeyeceği sonucu ortaya çıkıyor.


Konuyla ilgili haberler


	•	Taylor: Dalgalı kur istikrarı getiriyor

	•	Kerem Alkin yazdı: Yabancı yatırımcının gözü 'döviz dengesi'nde

	•	Dolar 2 yıl önceki değerine yaklaştı

	•	Derviş'ten TL'ye müdahale sinyali

	•	Keşçi: TL'deki aşırı değerlenme ihracatçıyı sıkıntıya sokacak

	•	Hazır giyimde 2001'in ihracat karnesi zayıf

	•	Tezer: Önemli olan kurda istikrar

2002 Programı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) ve Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) verilerini baz alarak yapılan hesaplamalara göre, 1991-2001 döneminde cari işlemler dengesinde sürdürebilir açık veya fazla verilmesi, ekonomik büyüme, ihracatta artış sağlanması ve ithalatta büyük düşüş veya yükseliş yaşanmaması açısından en iyi yıllar 1991, 1992, 1997, 1998 yılları oldu.

DERVİŞ NE DEDİ?

•	Devlet Bakanı Kemal Derviş'in, Salı günü Türkiye İhracatçılar Meclisi'ndeki toplantıdaki sözleri kur tartışmasını hızlandırdı:
•	Güven geri geliyor. Ağır bunalımı, acil bakımdan çıkışı başardık gibi gözüküyor. Yeni programa olan 16 milyar dolarlık ek destek kararı da çıkarsa, gerçekten o en zor durumu geride bıraktık diyebiliriz.
•	Dolar 1 milyon 650 lirayken hata dedik, bence bugün de biraz hata var. Piyasa gerçekleri kendisi öğrenecektir.
•	Kura müdahale, Merkez Bankası'nın işi. Merkez Bankası özerk bir kuruluş.
•	2001 yılında 3 gelişme yaşandı. Cari işlemler dengesi eksi 10`dan artı 3`e geçti. 13 milyar dolarlık bir değişim. Bugün yeni hissedilen güven ortamında da çok önemli etkisi oldu bunun.
•	Burada ihracatın dünyadaki zor şartlara karşın yüzde 14 büyümesi çok önemli bir etken olmuştur. Bu iyileşme sadece ithalatın düşmesiyle olsa çok üzülecektik. Bu 2001 yılının önemli bir başarısı oldu, sizlerin başarısı oldu. Dünya ticareti yüzde 1 büyüyor, Türkiye ihracatını yüzde 14 artırabiliyor, önemli başarı.
•	İkinci önemli başarı maliye politikası hedefleri tutturuldu, gevşeme olmadı. Programda öngörülmeyen harcamalar olmadı. Hem iç piyasada hem dış piyasada hedefler tutturuldu.
•	Üçüncü boyut, 2001 yılında çok önemli yapısal reformlar gerçekleştirildi. Mart ayından bu yana 19 yapısal reform kanunu TBMM`den geçti. Meclis`e de teşekkür etmek istiyorum. Program açısından çok önemli oldu.

İyi büyüme sağlanan 1993 yılında 6.4 milyar, 2000 yılında ise 9.8 milyar dolarlık cari açık yaşandı. 1994 ve 1999 yıllarında ekonomi yüzde 6.1’er küçüldü.

CARİ AÇIK HIZLI ERİDİ
Sürdürebilir cari açık verilen, ihracatta artış yaşanan ve yüksek büyüme hızı tutturulan 1995 ve 1996 yıllarında da ithalat patladı (sırasıyla yüzde 53.5 ile yüzde 22.2’lik artış), 2001 yılında ekonomi ve ithalatta büyük gerilemeler bekleniyor.
Türkiye, 1991 yılında 250 milyon, 1994 yılında 2 milyar 631 milyon, 1998 yılında 1 milyar 984 milyon dolar cari işlemler fazlası verdi. 2001 yılında ise 2 milyar 896 milyon dolar cari işlemler fazlası vereceği tahmin ediliyor. Cari işlemler açığı 1992 yılında 1 milyar doların, 1999 yılında 2 milyar doların, 1995, 1996, 1997 yıllarında ise 3 milyar doların altında kaldı.
En fazla ihracat artışları yüzde 18 ile 1994, yüzde 19.5 ile 1995, yüzde 13.1 ile 1997 yıllarında yaşandı. 1999 yılında ise ihracat yüzde 1.4 geriledi. Gümrük verilerine göre, 2001 yılında da yüzde 12.3’lük ihracat artışı oldu.
İthalat ise 1994, 1999 ve 2001 yıllarında büyük oranlarda düştü, 1993, 1995, 1996 ve 2000 yıllarında ise neredeyse patladı.
Ekonomik büyüme, 1991 yılında yüzde 0.3, 1992’de yüzde 6.4, 1993’de yüzde 8.1, 1995’de yüzde 8, 1996’da yüzde 7.1, 1997’de yüzde 8.3, 1998’de yüzde 3.9, 2000 yılında yüzde 6.1 oldu. 1994 ve 1999 yıllarında ekonomi yüzde 6.1’er küçüldü. 2001 yılında da ekonomide yüzde 8.5’lik küçülme olduğu sanılıyor.

İHRACATTA EN İYİ YIL 1998
Son 5 yılın cari açıdan en iyi yılı 1998 yılı oldu. Türkiye, 1998 yılında 1 milyar 984 milyon dolarlık cari işlemler fazlası verirken, ihracat yüzde 2.7 arttı, ithalat ise yüzde 5.4 azaldı. Bir anlamda cari işlemler, ihracat ve ithalat açısından görece iyi bir yıl yaşandı. Bu açıdan 1991-2001 dönemindeki en iyi yıl ise 974 milyon dolarlık cari açığın yaşandığı, ihracatın yüzde 8.3, ithalatın ise yüzde 8.7 arttığı 1992 yılı oldu.
Buna göre, Türkiye’nin ihracatta artış sağladığı, 1 milyar 984 milyon dolarlık da cari fazla verdiği 1998 yılsonu baz alındığında, doların 29 Ocak 2002 itibarıyla 1 milyon 272 bin 409 liraya kadar inmesi, 2002 dolar kuru ortalamasının da 1 milyon 501 bin 253 lira olması gerekiyor.

SATINALMA GÜCÜ PARİTESİNE GÖRE YÜKSEK
Oysa dünkü (29 Ocak 2002) TCMB dolar döviz satış kuru 1 milyon 320 bin 886 lira oldu. Yani 1998 yılsonu bazıyla hala 48 bin 477 lira daha fazla durumda. Doların 2002 yılı ortalamasının 1 milyon 711 bin lira (2002 Programı 1 milyon 801 bin lira olacağını öngörmüştü) olması bekleniyor.
Satınalma gücü paritesine göre ise 2000 yılında dolar kuru ortalama 273 bin 987 liraydı. Bu rakam, yıllık ortalama TÜFE artışı dikkate alındığında, satınalma gücü paritesine göre ortalama dolar kurunun 2001 yılında 423 bin lira, 2002 yılında ise 619 bin lira olması gerekiyor.
Buna göre, satınalma gücü paritesiyle dolar’nın gerçek değeri Ocak ayı sonu itibarıyla 523 bin lira dolaylarında bulunuyor. Fakat bu kur değeriyle Türkiye’nin ekonomisini sürdürmesi, ihracat yapması, ithalatı durdurması, cari dengeyi sağlaması mümkün değil.

(1): Gerçekleşme tahmini.
(2): Gümrük verileriyle.
(3): Program.
(4): Tahmin.
(5): Öngörü.
(6): Ocak 2002 enflasyon tahmini.
2001 yılı yıllık ortalama TÜFE gerçekleşmesi ve 2002 yılı yıllık ortalama TÜFE program hedefi baz alınarak ve 2001 yılı Ocak ayı TÜFE artışı (yüzde 2.5) esas alınarak tahmin edilmiştir.



		İBS-NTVMSNBC'den İMKB verileri ve şirket profilleri İMKB'DEN ŞİRKET HABERLERİ İMKB şirketlerinin 9 aylık bilançoları Bankaların kara tahtaları siliniyor • KOBİ’lere 1 milyar dolarlık ‘cansuyu’ • Dolar 5 kuruş eridi, 1,67’ye indi • Markaların korunması tasarısı yasalaştı • Unakıtan: Çok şükür batan banka yok

	NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u

	Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz? hayır 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 kesinlikle

NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
• Microsoft Internet Explorer
• Windows Media Player kullanın