|
Ülkede gözler yeni yönetime ve alınacak olan acil ekonomik önlemlere çevrildi. Devlet Başkanlığını erken seçimlere kadar Peronist Senato Başkanı Ramon Puerta’nın üstlenmesi beklenirken “adeta ateşten bir gömlek olan ” ekonomi yönetimi için de hem uluslararsı piyasaların güvenebileceği hem de halkın inanabileceği bir isim aranıyor.
Bu isimler arasında ekonomi danışmanlarından Miguel Kiguel ve Daniel Marx’ın adı geçiyor. Ancak kim gelirse gelsin enkaz halindeki Arjantin ekonomisinin yeniden yapılanması için radikal önlemler kaçınılmaz görünüyor.
İKİ SEÇENEK: DOLARİZASYON YA DA DEVALÜASYON
Uzmanlara göre Arjantin’in önünde 2 seçenek bulunuyor: Ya Peso yerine dolar kullanılacak ya da devalüasyon yapılacak. Her iki şeçenekte de kolay bir de çıkış yolu görünmüyor.
| |
| ARJANTİN'İN BORÇ PROFİLİ |
| | | | |
| | | • | Toplam kamu borcu (30 Haziran 2001): 132.14 milyar dolar.
| |
| | | • | Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (2000): 284.5 milyar dolar.
| |
| | | • | Borç / GSYİH oranı: % 46.4
| |
| | | • | GSYİH'da paylar: İç tüketim (% 81), Yabancı doğrudan yatırımlar (% 10), Ticaret (% 9)
| |
| | | • | Kamu borcunun yapısı: Dış tahviller: 94.64 milyar dolar, İç tahviller: 3.76 milyar dolar, Krediler: 33.74 milyar dolar.
| |
| | | • | Para birimlerine göre kamu borcu: ABD Doları: 95.19 milyar dolar, Euro: 24.56 milyar dolar, Japon Yeni: 6.26 milyar dolar. Arjantin Pesosu: 3.95 milyar dolar. İngiliz Sterlini: 1.35 milyar dolar. Diğer: 819 milyon dolar.
| |
| | |
|
|
132 milyar dolarlık dış borcu, yüzde 20’ye ulaşan işsizlik oranı ve finansal sistemin çöküşünün ardından, ekonominin yeniden yapılanması sürecinde Arjantin halkını zor yıllar bekliyor.
Gözlemciler ise bir seçim sürecinin ekonomiye acil olarak yapılması gereken müdahaleyi geciktirmesinden ve durumun daha da kötüleşmesinden endişe ediyor.
GÖREVİMİZ TEHLİKE...
Yeni hükümet borç idaresinin yanısıra, büyüme ve üretimi yeniden sağlamak, tüketicinin ekonomiye güvenini tesis etmek zorunda. Tabii yeni lider en önemlisi sosyal huzursuzluk ve 24 kişinin yaşamına mal olan yağma olaylarıyla baş edip güven sağlamak zorunda...
Bir çok uzman, Arjantin’de ABD Doları’nı Arjantin Pezosu’na eşitleyen Para Kurulu uygulamasının sonuna gelindiğini ve yapılacak devalüasyonla 1980’li yıllardaki hiper-enflasyon dönemine davetiye çıkarılacağını belirtiyor. Bu da Arjantin halkı, tüketici için yeni bir hayal kırıklığı olacak.
İFLASLAR BEKLENİYOR
Peso’da devalüasyon, birçok Arjantinli’nin hem bireysel olarak hem de küçüklü büyüklü işyerlerinin iflası anlamına da gelecek. Çünkü, iş aleminde anlaşmaların ve borçlanmaların yüzde 80’i pezo üzerinden yapılıyor.
Üçüncü bir seçenek var ki, ondan başta uluslararası kreditörler olmak üzere kimse söz etmek istemiyor: Moratoryum. Arjantin’in 132 milyar dolara ulaşan borçlarını ödemeyi ertelemesi de gündemde. Bu konuda ilk sinyalleri yatırım bankaları verdiler, Arjantin’in kısmen borç ödemesi yapabileceğini bildirdiler.
FRANSA’DAN SUÇLAMA, DESTEK SÖZÜ YOK
Bu arada uluslararası arenada Arjantin krizi ihtiyatla izleniyor. İngiltere Merkez Bankası Başkanı eddie George, piyasaların Arjantin krizini fazla dikkate almadığını söylerken, Fransa Dışişleri Hubert Vedrine, ülkedeki kriz nedeniyle uluslararası finans kurumlarının “kısmen” suçlanabileceğini ifade etti.
ABD ve İngiltere krizin çözümünde demokratik yollardan ayrılınmaması çağrısı yaparken, ABD ve Uluslararası Para Fonu’ndan (IMF) finansal destek konusunda herhangi bir açıklama henüz yapılmadı.
IMF ‘BEDELİ ÖDESİN’ ÇAĞRISI
Öte yandan IMF’ye yönelik eleştirilerin dozu da yükseliyor. IMF’nin Arjantin’e yanlış bir borçlandırma programı uyguladığını ve izlenen politikaların Arjantin’deki krizin yaşanmasında etkili olduğunu söyleyen uzmanlar, IMF’nin de bunun bedelini ödemesi gerektiğini savunuyor. | |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
JP Morgan: Türkiye, Rusya da olabilir Arjantin de
