| | | Nüfusun üçte birinin geçimini sağladığı, toplam istihdamın yüzde 45ini oluşturan ve gayrisafi milli hasılada yüzde 14.4 payı olan tarım sektörü, yıllardır artan sorunlara rağmen, verimli topraklarıyla birçok üründe dünya sıralamasında ilk sıralarda yer alıyor.
Kuraklıktan, destekleme alımlara, geri teknolojiden, tarımsal sanayi ve pazarlamaya kadar birçok alanda çeşitli sorunlarla karşılaşan Türk tarımı, 2000 yılı rakamlarıyla buğdayda dünyanın en büyük onbirinci, tütünde ve çayda en büyük beşinci üretici durumunda... Türkiye, fındık, incir ve kayısı gibi ürünlerde ise dünyanın en büyük üreticisi...
Dünya Gıda Örgütünün 2000 yılı rakamlarına göre, çeşitli ürünlerde Türkiyenin sıralamadaki yeri şöyle: Buğday 11. Arpa 8. Nohut 3. Mercimek 3. Zeytin 6. Fındık 1. İncir 1. Şeker pancarı 4. Tütün 5. Çay 5. Ayçiçeği 9. Narenciye 11. Meyve 9. Üzüm 4.
Tahıllar ve bakliyat üretimi
Tahıllar
ve bakliyat üretimi |
Buğday
(Milyon ton) |
|
Arpa
(Milyon ton) |
Dünya |
576,3 |
|
Dünya |
131,9 |
Çin |
99,3 |
|
Kanada |
13,4 |
Hindistan |
74,2 |
|
Rusya |
13,2 |
ABD |
60,5 |
|
Almanya |
12,2 |
Fransa |
37,5 |
|
İspanya |
11,2 |
Rusya |
36 |
|
Fransa |
9,9 |
Kanada |
26,8 |
|
ABD |
6,9 |
Almanya |
21,6 |
|
Ukrayna |
6,8 |
Pakistan |
21 |
|
Türkiye |
6,8 |
Avustralya |
19,5 |
|
İngiltere |
6,5 |
İngiltere |
16,7 |
|
Avustralya |
5 |
Türkiye |
16,5 |
|
Danimarka |
4,1 |
Arjantin |
16,3 |
|
Çin |
3,9 |
Ukrayna |
10,1 |
|
Polonya |
2,7 |
Kazakistan |
9 |
|
|
|
|
Toplam
tahıl (milyon ton) |
|
Nohut
(Bin ton) |
Dünya |
2049,4 |
|
Dünya |
8,041 |
Çin |
408,4 |
|
Hindistan |
5,35 |
ABD |
343,8 |
|
Pakistan |
564 |
Hindistan |
239,8 |
|
Türkiye |
500 |
Fransa |
66,5 |
|
Kanada |
387 |
Rusya |
64 |
|
|
|
Kanada |
51,3 |
|
Mercimek
(Bin ton) |
Brezilya |
46,5 |
|
Dünya |
3,131 |
Almanya |
45,3 |
|
Kanada |
914 |
Arjantin |
38,1 |
|
Hindistan |
870 |
Bangladeş |
37,7 |
|
Türkiye |
380 |
Vietnam |
34,4 |
|
ABD |
137 |
Avustralya |
30,5 |
|
|
|
Pakistan |
29,9 |
|
Toplam
bakliyat (Milyon ton) |
Meksika |
29,5 |
|
Dünya |
54,7 |
Tayland |
28,6 |
|
Hindistan |
13,4 |
Türkiye |
26,6 |
|
Kanada |
4,4 |
İspanya |
24,6 |
|
Çin |
4,2 |
İngiltere |
23,9 |
|
Brezilya |
3,1 |
Ukrayna |
23,7 |
|
Fransa |
2,1 |
Nijerya |
22,4 |
|
Nijerya |
2,1 |
Polonya |
22,3 |
|
Avustralya |
1,7 |
İtalya |
20,7 |
|
ABD |
1,5 |
Myanmar |
20,6 |
|
Meksika |
1,4 |
Mısır |
20 |
|
Türkiye |
1,3 |
Kaynak:
Uluslararası Tarım Örgütü |
Endüstriyel ürünler
Endüstriyel
ürünler |
Zeytin
(Milyon ton) |
|
İncir
(Bin ton) |
Dünya |
13,6 |
|
Dünya |
1.124 |
İspanya |
4,18 |
|
Türkiye |
260 |
İtalya |
2,77 |
|
Mısır |
220 |
Yunanistan |
2 |
|
Yunanistan |
80 |
Tunus |
1 |
|
İran |
70 |
Suriye |
0,75 |
|
|
|
Türkiye |
0,6 |
|
Ceviz
(Bin ton) |
Fas |
0,4 |
|
Dünya |
1.183 |
|
|
|
Çin |
300 |
Fındık
(Bin ton) |
|
ABD |
222 |
Dünya |
756,2 |
|
İran |
142 |
Türkiye |
550 |
|
Türkiye |
122 |
İtalya |
119 |
|
|
|
ABD |
22,6 |
|
Çay
(Bin ton) |
Çin |
13,5 |
|
Dünya |
2.990 |
|
|
|
Hindistan |
749 |
Şeker
Pancarı (Mlyn ton) |
Çin |
721 |
Dünya |
244,7 |
|
Sri Lanka |
285 |
Fransa |
31,4 |
|
Kenya |
239 |
ABD |
29,5 |
|
Türkiye |
178 |
Almanya |
25,2 |
|
Endonezya |
167 |
Türkiye |
16,8 |
|
|
|
Rusya |
14 |
|
Ayçiceği
(Milyon ton) |
Polonya |
13,1 |
|
Dünya |
26,8 |
|
|
|
Arjantin |
5,7 |
Tütün
(Bin ton) |
|
Rusya |
3,9 |
Dünya |
6.938 |
|
Ukrayna |
3,4 |
Çin |
2.506 |
|
Çin |
2,1 |
Hindistan |
701 |
|
Fransa |
1,8 |
Brezilya |
594 |
|
ABD |
1,6 |
ABD |
499 |
|
Hindistan |
1,2 |
Türkiye |
260 |
|
Romanya |
0,9 |
|
|
|
Türkiye |
0,8 |
|
|
|
İspanya |
0,8 |
Meyve ve sebze üretimi
Meyve ve sebze üretimi |
Meyve (Karpuz
hariç) |
|
Narenciye
(Milyon ton) |
2000,
milyon ton |
|
|
Dünya |
475,1 |
|
Dünya |
106,9 |
Çin |
70,4 |
|
Brezilya |
24,1 |
Hindistan |
49,1 |
|
ABD |
15,6 |
ABD |
32,5 |
|
Çin |
13,3 |
İtalya |
19,4 |
|
İspanya |
5,4 |
İspanya |
14,9 |
|
Meksika |
5,1 |
Meksika |
12,3 |
|
Hindistan |
4,2 |
İran |
11,5 |
|
İran |
3,7 |
Fransa |
11,1 |
|
İtalya |
3,6 |
Türkiye |
10,6 |
|
Nijerya |
3,2 |
Nijerya |
8,9 |
|
Arjantin |
2,2 |
Brezilya |
3,99 |
|
Mısır |
2,2 |
|
|
|
Türkiye |
2,2 |
Elma
(Milyon ton) |
|
Japonya |
1,8 |
Dünya |
60,8 |
|
Pakistan |
1,8 |
Çin |
22,8 |
|
Yunanistan |
1,2 |
ABD |
4,8 |
|
|
|
Türkiye |
2,5 |
|
Domates
(Milyon ton) |
İran |
2,2 |
|
Dünya |
98,8 |
Fransa |
2,1 |
|
Çin |
19,3 |
|
|
|
ABD |
11,2 |
Üzüm
(Milyon ton) |
|
İtalya |
7,1 |
Dünya |
62,3 |
|
Türkiye |
6,8 |
İtalya |
9,7 |
|
Mısır |
6,3 |
ABD |
6,8 |
|
Hindistan |
5,5 |
İspanya |
5,6 |
|
İran |
3,7 |
Türkiye |
3,4 |
|
İspanya |
3,5 |
Çin |
3,1 |
|
Brezilya |
3,1 |
|
|
|
|
|
Kayısı
(Bin ton) |
|
Patlıcan
(Milyon ton) |
Dünya |
2.745 |
|
Dünya |
22,2 |
Türkiye |
500 |
|
Çin |
11,9 |
İran |
240 |
|
Hindistan |
6,1 |
İtalya |
218 |
|
Türkiye |
0,85 |
Pakistan |
192 |
|
|
|
İspanya |
147 |
|
Patates
(Milyon ton) |
Fransa |
145 |
|
Dünya |
331,2 |
|
|
|
Çin |
62 |
Salatalık
(milyon ton) |
|
Rusya |
32,6 |
Dünya |
30,4 |
|
Polonya |
24,2 |
Çin |
17,1 |
|
Hindistan |
23,5 |
Türkiye |
1,5 |
|
ABD |
23,4 |
İran |
1,4 |
|
Ukrayna |
13 |
ABD |
1,1 |
|
Almanya |
12,6 |
|
|
|
B.Rusya |
8,5 |
|
|
|
Hollanda |
8,2 |
|
|
|
Fransa |
6,6 |
|
|
|
İngiltere |
6,6 |
|
|
|
Türkiye |
5,4 |
TARIM ÜLKESİYİZ
Rakamlar Türkiyenin bir tarım ülkesi olduğu gerçeğini ortaya koyuyor. Türkiyedeki tarım nüfusu 22 milyon kişiyi buluyor ve tarım nüfusunun toplam nüfusa oranı yüzde 34.4... Örneğin Avrupa Birliğinde toplam tarım nüfusu 18.5 milyon kişi ve toplama oranı sadece 4.9... Türkiye gibi gelişmekte olan sorunlu bir ülke Arjantinde ise yüzde 11.4
Türkiyede toplam istihdamda tarımın payı ise yüzde 45 iken, Avrupa Birliğinde bu oran yine yüzde 5. Arjantinde ise yüzde 8, Romanyada bile yüzde 36...
SORUN SANAYİ VE PAZARLAMADA
Türk tarımının teknoloji kullanımıyla verimlilikte artış sağlayamasa da, yanlış politikalarla birçok üründe ithalat yapsa da üretimde dünyanın birçok ülkesiyle başa güreşiyor. Ancak, tarımın diğer iki ayağı olan sanayi ve pazarlamada ise önemli sorunları var. İstihdamdaki, milli gelirdeki yüksek payına karşılık tarımın ihracattaki payı sadece yüzde 11...
Bu konudaki örnekler çok çarpıcı:
Dünya fındık üretiminin yüzde 80inin Türkiyede yapılmasına rağmen, ürünü başkaları pazarlıyor. Dünya fındık borsası Hamburgda bulunuyor.
Buğdayda gelişmiş ülkelerde dekar başına 600 kilogram olan hasat, Türkiyede 150-200 kilogram seviyelerinde.
Aynı ülkelerde dönüm başına 1200 kilogram çeltik alınırken, Türkiyede bu alandaki üretim 550 kilogram...
Kırmızı mercimekte dünyada ilk üç arasında yer alan Türkiye, 1999 yılından itibaren ABD ve Kanadadan kırmızı mercimek ithal etmeye başladı. 1990 yılında 285 bin ton kırmızı mercimek ihracatı yapan Türkiyenin 2000 yılında toplam üretimimiz sadece 175 bin ton civarında.
DESTEKLEME ALIMLARDA REFORM
Türk tarımının en büyük sorunlardan biri de destekleme alımlar... ABD ve Avrupa Birliği üyesi ülkeler de tarımını desteklemeyi sürdürüyor. Türkiyede tarımsal desteklemelerin gayrisafi milli hasılaya oranı yüzde 1.7, bu oran tarıma 45.5 milyar Euro destekleme yapan Avrupa Birliğinde de yüzde 1.4...
Hazine yetkilileri, tarıma yapılan desteklemelerin yıllık maliyetinin 4 milyar dolar olduğunu, ancak bunun faiziyle birlikte Hazineye maliyetinin 12 milyar dolara yükseldiğini söylüyorlar.
Tarımda sektöründe uygulamaya konulacak Reform Planıyla, bu sektörün kamu finansmanı üzerindeki yükünün hafifletilmesi hedefleniyor. | |