| | |
| Papa II. Jean Paul, daha şimdiden pek çok rekora imza atmış bulunuyor. En çok konuşan, en çok belge yayımlayan Papa olmasının yanısıra, gerçekleştirdiği seyahatler de tam anlamıyla bir rekor. Papalığı süresince gerçekleştirdiği seyahatlerin toplam kilometresi, 1.178.700! Yani yaklaşık Dünya ile Ay arasındaki mesafenin 3 katı! Rekoru yakalamak isteyenler, dünyanın etrafını 29 kez turlamayı da deneyebilirler! Azizlik ve şehitlik payeleri dağıtma konusundaki rekor da II. Jean Paul’ün elinde. Papalığı süresince II. Jean Paul, 297 kişiyi “aziz”, 256 kişiyi de “şehit” ilan etti.
POLONYA’DAN VATİKAN’A
18 Mayıs 1920’de Polonya’da Wadovice’de dünyaya gelen Karol Wojtyla’nın Papalığı, dünyanın başdöndürücü dönüşümlere gebe olduğu bir döneme rastlıyor. Wojtyla’nın Papalık tahtına oturduğu tarih 16 Ekim 1978. Katolik Kilisesi’nin kendini II. Vatikan Konsili’ne göre yeniden yapılandırma sürecinin halen devam etmekte olduğu bir dönemdi bu! Dolayısıyla, hangi alanda ne tür değişiklikler yapılacağına ilişkin tartışmalar henüz noktalanmamıştı.
Papa XXIII. Jean, 1962’de II. Vatikan Konsili’ni toplamış ancak, Konsil sona ermeden vefat etmişti. Konsilin çalışmaları ancak Papa VI. Paul tarafından 1965’te sona erdirilebilmişti. “II. Vatikan Konsili Kararları”, Katolik Kilisesi’ni, yeniden yapılanma süreciyle modern dünyayla daha uyumlu bir hale getirmeyi amaçlıyordu. VI. Paul’ün ölümünün ardından 26 Ağustos 1978’de Papa seçilen Albino Luciani, geleneğe uyarak kendisi için bir “papalık ismi” seçmek durumundaydı. Luciani, seleflerinin izinden gideceğini göstermek için “Jean Paul” isminde karar kılmıştı. Ancak Luciani’nin papalığı sadece 33 gün sürdü. Vatikan’a göre bu sıradan bir vefat olayıydı. Konuya ilişkin yazılan kimi kitaplarsa, Luciani’nin Vatikan’daki iç hesaplaşmalar sonucunda zehirlendiğini ileri sürüyor. Luciani’nin ölümü, papalık tahtına Polonyalı Karol Wojtyla’nın oturmasıyla noktalandı. İsim konusunda o da selefinin izinden giderek, kendini “II. Jean Paul” olarak adlandırdı.
1978’den bu yana Papa olan II. Jean Paul, tüm dünyanın gözü önünde artık iyice yaşlanmış durumda. 75 yaşına bastığı günden bu yana, kimileri “Artık bir kenara çekilsin” dese de o, geleneğe yaslanarak, ölene dek bu görevi sürdürmekte kararlı. Yaşlandıkça Vatikan’daki dedikodular da artıyor. Kimileri, Papa’nın Vatikan’da üst düzey noktaları elinde bulunduran kurmayların bir kuklası haline geldiğini ileri sürüyor. Bu rivayetin savunucularına göre vitrinde, uçağa bindirilerek ülke ülke dolaştırılan, eline kağıt tutuşturularak bir şeyler okutturulan bir papa var. Bu durumun, perde arkasındaki kişilerin, tüm ipleri kendi ellerinde tutmalarını kolaylaştırıcı bir faktör olduğu iddia ediliyor.
TELKİNLER VE SALKIMLAR
Kim ne derse desin, başta da belirttiğimiz gibi, II. Jean Paul daha şimdiden pek çok rekora imza atmış durumda. Her şeyden önce o, tarihin en medyatik papası! Vaazlarında, “televizyonu fazla izlemeyin” diye telkinlerde bulunduğu malum. Ama, en azından mesajlarını iletmek için televizyonsuz yapamadığını da dünya alem herkes biliyor! Modern dünyanın tüketim toplumunun hegemonyası altına girmiş olmasından rahatsız! Ama meraklı araştırmacılar için, Vatikan’ın da aslında bu sistemin bir parçası olduğuna ilişkin kanıtları yakalamak hiç de zor değil! Pek çok dini gelenek de olduğu gibi Katoliklik’te de, “Tanrı’ya çıkan yollar sonsuzdur” denilir. Bu çerçevede, Vatikan Bankası IOR’un, tarihinin en büyük skandalını, II. Jean Paul’ün papalığı döneminde yaşadığını anımsatmakta yarar var. Kara para aklama ve silah ticaretinden karanlık mihraklarla ilişkilere dek uzanan “Kardinal Marcinkus davası” sonrasında kimi gazeteciler “Para’ya çıkan yollar da sonsuzdur” demişti!
 İtalya’da Ağca tartışmaları sürüyor
Kamuoyu Papa II. Jean Paul’ü daha ziyade televizyon ekranlarındaki barış, kardeşlik vb. kavramların önplana çıktığı mesajlarla tanıyor. Oysa Kilise içinden bakıldığında II. Jean Paul’ün son derece muhafazakar, hatta tutucu bir kişiliğe sahip olduğunu da unutmamak gerekiyor. II. Jean Paul, Kilise’de aşırı merkeziyetçi yapılanmayı tekrar hortlatmakla suçlanıyor. Latin Amerika’da “Özgürlükçü İlahiyat” akımının temsilcilerinin çanlarına ot tıkanması, II. Jean Paul döneminde gerçekteşti. Batı’da liberal yaklaşımların savunucusu olan Katolik ilahiyatçılar da, baskısı yöntemlerin kurbanı oldu. Kamera önünde düşünce özgürlüğünün hamisi rolüne bürünen II. Jean Paul, kendi iktidarının hüküm sürdüğü Katolik Kilisesi’nde tam tersi uygulamalarla dikkat çekti. Merkezle aynı paralelde düşünmeye yanaşmayan tüm ilahiyatçılar ve din adamları, sırf savundukları görüşler nedeniyle kızağa çekildi. Tüm bu gelişmeler, II. Jean Paul’e, engizisyoncu zihniyeti yeniden diriltme suçlamasını da beraberinde getirdi. Bu eleştirilere kulak tıkayan Vatikan, her şeye rağmen, düşüncelerini beğenmediği din adamları ve ilahiyatçıların Katolik üniversitelerdeki görevlerine son verme, ayin düzenleme haklarını ellerinden alma biçimindeki uygulamaya aynen devam etti.
DIŞ DÜNYAYLA İLİŞKİLERDE GERİLEME
Katolik Kilisesi’ndeki hiyerarşik ve tekelci anlayışın II. Jean Paul döneminde önplana çıkmazı, dış dünyayla ilişkileri de etkiledi.
II. Vatikan Konsili sonrasında Katoliklerin diğer Hıristiyan gruplarla ve diğer dinlerin mensuplarıyla başlattığı diyalog çalışmalarında, eski heyecanın yerinde yeller esiyor. Evet görünürde halen bir takım etkinlikler yapılıyor. Ancak Katolik Kilisesi’ne duyulan güvensizlik had safhada.
Başta Ortodokslar olmak üzere, diğer Hıristiyan kesimler, Katolik Kilisesi’ni “ekümenizm” veya “diyalog” etiketi altında “yayılmacı emeller peşinde koşmak”la suçluyor. Peki ya diğer dinlerin bağlılarıyla olan ilişkiler? Bu konuda da güvensizlik unsurunun baskın çıktığı gözleniyor. Konunun meraklıları, II. Jean Paul’ün 7 Aralık 1990 tarihli “Redemptoris Missio” başlıklı tamimine göz atabilir. İlgili tamimde II. Jean Paul, “dinlerarası diyalog” konusundaki tek doğru anlayışın, bu etkinliği Katolikliği diğer dinlerin müntesiplerine de yayma amacı taşıyan misyonerlik faaliyetinin bir parçası biçiminde algılamak olduğunu savunuyor!
POPÜLİST ANLAYIŞLARA PRİM
Tamamen Katolik dünyasını ilgilendiren bir konu olsa da, II. Jean Paul’ün Meryem kültünü yeniden ihya eden bir Papa olduğunu da belirtmek lazım. İşin içine Mehmet Ali Ağca’nın da karıştığı “Fatima’nın üç sırrı” meselesi, bu olgunun en somut göstergelerinden biri olarak değerlendirmek gerekiyor. Papa, tercihini kimi Katolik gruplar nezdinde son derece revaçta popülist din anlayışından yana kullanıyor.
Son olarak, organize toplantılarla binlerce kişinin meydanlara toplanmasının bir tür zafer sarhoşluğunu beraberinde getirdiğine de dikkat çekmek gerekiyor. Ancak bu olgunun, realiteden uzaklaşmayı beraberinde getirdiği de bir gerçek. Katolik Kilisesi’nin hiyerarşik piramidinin en tepesinde yer alan kişiler, neredeyse tüm dünyanın kendi etraflarında döndüğünün sanısı içerisindeler. Kronikleşmeye yüz tutan bu zaaf, dış dünyayla ilişkilerin bir türlü sağlıklı bir zemine oturtulamamasını da beraberinde getiriyor.
| |
Ağca'nın katıldığı programın tam metni
İsrail hücum botu Gazze kıyısını vurdu
