| | | |
GELİŞMİŞ ÜLKELER VE DEMİRYOLU
Avrupa Komisyonu, son yıllarda lojistik alanında rekabetçi yapının oluşturulabilmesi, risk faktörlerinin minimize edilmesi, çevre faktörü gibi etkenlerden dolayı demiryolu yatırımlarına hız verilmesi kararı almış bulunuyor. Bu karar çerçevesinde kısa adı TEN olan Trans European Network isimli bir proje uygulama alanına girmiştir.
Proje, bütün üye ülkelerde demiryolu taşımacılığının daha da yaygınlaştırılması temel amacına sahiptir. Bu amaç doğrultusunda, demiryolu ağlarının modernizasyonu, altyapının iyileştirilmesi, gerekli eğitimlerin verilmesi türünden iyileştirme çalışmalarının yanı sıra, demiryolu şebekesinin bütün havayolu ve denizyolu ağlarıyla entegrasyonu da çalışma konularının başında geliyor.
Dünyada en büyük demiryolu ağı ABD ve Rusya’da karşımıza çıkıyor. Avrupa ülkelerinde de demiryolu taşımacılığının diğer taşıma türlerine kıyasla oranı azımsanmayacak düzeyde. Özellikle son yıllarda çevre kirliliğinin önlenmesi yönündeki baskılar ve alınan kararlar, gelişmiş ülkelerin yolcu ve yük taşımacılığı konusunda karayolundan demiryoluna doğru hızlı bir kayış içine girmeleriyle sonuçlanıyor.
TÜRKİYE’DE DEMİRYOLU TAŞIMACILIĞI
Güvenilirliği, ucuzluğu açısından özellikle ağır ve tonajlı yüklerin taşınmasında büyük önem arzeden demiryolu taşımacılığı maalesef Türkiye’de en çok ihmal edilen taşımacılık türünün başında geliyor.
Amerikan Merkezi Haber Alma Örgütü CIA’nin raporuna göre Türkiye, karayolunda dünyada 13. sırada yer alırken, demiryolunda 23. sırada bulunuyor. Ülkelerin yüzölçümüne göre yapılan istatistikler incelendiğinde gelişmiş ülkelerin demiryolu ağına büyük önem verdikleri gözlemleniyor. Türkiye’de ise durum tam tersi konumda.
Son on yıldır Türkiye’de ulaşım alanındaki yatırımlar içinde demiryolunun payı maalesef yüzde beş altılar mertebesindedir. Karayolunun payının yüzde 70-80’lerde olduğu düşünülecek olursa demiryollarının ihmali daha iyi anlaşılır. 8500 kilometrelik demiryolu ağı uzun yıllardır aynı seviyede kalmaya devam ettiği gibi, mevcut altyapının iyileştirilmesine yönelik de ciddi herhangi bir çaba içine girilmemiştir.
Türkiye’de demiryolu ile sadece yolcu taşımacılığı alanında değil, yük taşımacılığı alanında da ciddi eksikler ve sorunlar mevcut bulunuyor.
STANDARDİZASYON ÇALIŞMALARI ÖNEMLİ
Demiryolu taşımacılığının yıllarca bütün dünyadaki en büyük problem alanı, uluslararası standartlarının mevcut bulunmaması idi. Hatta ülkelere göre ray genişliklerinin bile standarttan yoksun olması, ülkeler arası yük ve yolcu taşımacılığında sorunlar yaşanmasına sebep oluyordu. Bir ülke sınırında vagonlardan yolcu ve yük aktarımı yapıldığı vakidir. Ancak son yıllardaki standardizasyon çalışmaları bu sorunu büyük oranda çözüme kavuşturmuş ancak Türkiye, pek çok alanda olduğu gibi bu konuda da çağın gerisinde kalmıştır.
Son yaşanan facialardan dolayı konuşulan altyapı sorunun yanı sıra, özellikle yük taşımacılığında büyük öneme sahip olan standardizasyon konusu demiryolu taşımacılığında en çok ihmal edilen konuların başında gelmektedir. Lojistik süreçlerde önemli payı olan elleçleme işlemleri için istasyonlarda büyük sorunlarla karşılaşılmaktadır.
Demiryollarımızın revizyonu için politik, hukuki, ekonomik ve mühendislik çözümlerin bir arada yürütülmesi kaçınılmaz görünüyor. Özellikle son yıllarda gündeme getirilen komşularımızla ticaretin geliştirilmesi projesinde demiryollarının önemli rolü ve rekabet avantajı olacağını da unutmamak gerekiyor. | |
Gümrükte indirim olumsuz yansıyabilir
Bankaların kara tahtaları siliniyor
