| | | | Buna rağmen, toplam girişlerde asli unsur olan OECD ülke vatandaşlarında 2002’ye göre yüzde 1’e yakın bir azalış önlenemedi. Buna karşılık Doğu Avrupa’dan girişler arttı.
Sayılarla konuşmak gerekirse, 2003 Ocak-Kasım aylarında ülkemizi ziyaret eden yabancı sayısı, geçen yılın aynı aylarına göre yüzde 4,92’lik bir artışla 13 milyon 320 bini buldu. OECD ülkelerinden gelen ziyaretçi sayısında yüzde -0,82’lik azalış ve Doğu Avrupa’dan gelen ziyaretçi sayısında ise yüzde 18,37’lik artış kaydedilirken, yabancıların yüzde 62,75’i (8.358.252) OECD ülkeleri, yüzde 26,35’i
(3.509.649) Doğu Avrupa ülkeleri vatandaşlarıydı.
2003 yılının 11 ayında, ülkemize en çok ziyaretçi gönderen ülke sıralamasında Almanya yüzde 23,89 (3.182.504) ile birinci, Rusya Federasyonu yüzde 9,19 (1.223.708) ile ikinci, İngiltere yüzde 8,08 (1.076.138) ile üçüncü sırada. İngiltere’yi Hollanda, Bulgaristan, İran, Fransa, Avusturya, Yunanistan, İsrail, Belçika, İtalya, ABD, Ukrayna ve İsveç izliyor.
2003 yılının 11 ayında ülkemize gelen toplam 13.320.701 yabancı ziyaretçinin 682.771’i (yüzde 5,12) günübirlikçiydi.
Bu yılın gelen turist ve yaptıkları harcamalar analizini, önceki iki yıl ile karşılaştırmalı yaptığımızda ilginç bulgulara ulaşıyoruz. Bunu, tabi ki sonuçları belli olan üç çeyrek ya da 9 ayın verileri üstünden yapabiliyoruz.
|
|
|
| | 
Birincisi gelen yabancı turist sayısı düzenli olarak artmış. Gelen yabancı sayısı 2001’in 9 ayında 9 milyon 59 bin iken izleyen yılın aynı döneminde 9 milyon 989 bin olmuş. Yani yüzde 10 artmış. 2003’ün ilk 9 ayında ise 10 milyon 902 bini bulmuş. Yani 2002’ye göre yüzde 3.7, 2001’e göre de yüzde 9 artış görüyoruz.
Gelen turist sayısındaki artışa karşılık turizm geliri aynı ölçüde artmamış. 2001’de 6 milyar 986 milyon dolar olan turizm geliri, 2002’de 7 milyon 229 milyon dolar olmuş. 2003’ün turizm geliri ise 7 milyon 576 milyon dolar.
2001’den 2003’e mutlak rakam olarak düzenli bir artış var ama geliri, gelen turist sayısına böldüğümüzde 2001’deki kişi başına gelirin yakalanamadığı ortaya çıkıyor.
Yine 9 aylık dönemler itibariyle kişi başına turizm harcaması 2001’de 771 dolar iken, 2002’de 724 dolara düşmüş. 2003’te ise ancak 694 dolar olmuş. Bu yıl, hem önceki yılın hem de 2001’in ortalama turizm harcamasının altında bir performans var. 2001’e göre ortalama gelirde yüzde 10 bir azalma var.
Son üç yıla, turizmin en canlı ayları itibariyle baktığımızda, şu fotoğrafı görüyoruz:
Bu yılın Haziran ayı ortalama turist harcaması 667 dolar ile son üç yılın en düşüğü. Örneğin 2001’de 813 dolar olan turist başına harcama, bu yıl 667 dolara düşmüş. Temmuz’da ise durum düzelmiş. Son üç yılın en iyi Temmuz’u bu yıl yaşanmış: Turist başına 796 dolar. Ortalama turizm harcamasında son üç yılın da en iyi Ağustos ve Eylül’ü bu yıl yaşanmış. Buna rağmen, 9 ayın ortalamaları, 2001’deki ortalama harcamanın kişi başına 77 dolar altında.
DİE; MB; TB’nin anket verileri, paket tur harcamalarının artmakta olduğunu söylüyor. 2002’de yabancıların harcamalarında yüzde 28.8 olan paket tur harcamaları 2003’te yüzde 33’e çıkmış. “Herşey dahil sistemi” rağbet gördükçe paket tur harcamalarının da payı artacak gibi. Buna paralel olarak kişi başına harcamanın 2001’den bu yana sürmesi, azalma eğilimine girmesi, “yoksullaştıran turizm”le ayakta kalmaya çalıştığımızı ortaya koyuyor.
| |
Mustafa Sönmez: Merkez Bankası'ndan itiraflar...
Bankaların kara tahtaları siliniyor
