 |
|
|||||
 |   |  |  | |||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
  |
  Engin Enüstün: Yeni ekonominin nesi yeni? Engin Enüstün: Ticaretimiz ne ki, e-ticaretimiz ne olsun? Engin Enüstün: Euro treni ve kaçırılan bir fırsat Engin Enüstün: Bu satırların yazarı |
|||
|
|||
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Gelen tepkilerden anlaşılan BSY’nin bu bilginin (paranın) çoğaltılması ile ilgili bir yöntem bulduğu ve tam da bu yöntemi okuyucular ile paylaşmak üzere iken yazıyı kestiği ambiyansına büründüğü yolunda idi... BSY üzülerek açıklıyor ki böyle bir yöntem yok (en azından BSY bilmiyor) ama yeni ekonomi düzeninde paylaşılacak biraz daha bilgi var... TARTIŞMALARI GEÇELİM BSY, akademik çevrelerde süregiden “aslında yeni ekonomi diye birşeyin olmadığı, ekonominin aynı ve her zamanki şekli ile kaldığını ancak iş yapış biçiminin değiştiğini, bunun da yeni ekonomi kisvesi altında gün ışığına çıkartıldığı” tartışmalarını uzatmadan geçmek istiyor. Aslında yeni ekonomi ile anlaşılanın bu ekonomi düzeninin eskisini yerini almayacağı, çünkü insanın fiziksel gereksinimleri devam ettiği müddetçe eski ekonominin varlığı tabii ki kabul edilmesi gereken bir gerçek. İnsanlar yine buğday, domates, brüksel lahanası yetiştirip satmaya-tüketmeye devam edecek ve bilgi teknolojisi bu aşamada en fazla, mevsime bağlı olmadan üretim, daha sağlıklı stoklama yöntemleri ve lojistik desteğin daha etkin kullanımı konularında yardımcı olabilecek... Yoksa BSY, insana yemek yemiş hissi veren, ve günlük kalori/protein/vitamin ihtiyacını sanal ortamda karşılayan bir bilgisayar programı olmadan bu tip bir üretim ekonomisinin bırakılarak bilgi teknolojisi temelli yeni ekonominin her türlü ihtiyacı karşılayamayacağının farkında. Yine de bu anlamda yeni ekonomi eski ekonominin iş yapış biçimlerini değiştirmekten çok daha fazlasını sarmalıyor. YENİ, ESKİYİ NASIL ETKİLİYOR? Bu durumda yeni ekonomi eski ekonomiyi nasıl etkiliyor, yeni olarak hangi kavramları getiriyor? Herşeyden önce eski ekonomide üreticiden tüketiciye uzanan zincirde aracılık yaparak hayatını kazanan kişi ve kurumlar yeniden sorgulanıyor. Artık üretici için “elimde bir ürün var, bunun bedelini ödeyecek tüketici nerede?” ve tüketici için de “belli bir ürüne ihtiyacım var, kim üretiyor?” soruları internet ortamına taşındığı anda o zamana kadar örneğin coğrafi özellikler sebebi ile üretici ile tüketici arasına girip, bir katma değer sağlayarak varlık sebebini oluşturan aracılar, bu durumda rollerini tekrar gözden geçirip, ya sağladıkları katma değeri iki taraf için de vazgeçilmez hale getirecekler ya da ortadan çekilecekler. BİLETLEME RAFA KALKIYOR Örneğin yıllarca hava yolları şirketleri için uçak bileti rezervasyonlarımızı yapan acentaların, hava yollarının internet ortamında “on-line” rezervasyon yaparak, bileti kurye ile müşterinin adresine gönderdiği uygulama başladıktan sonraki durumunu düşünün. İşte yeni ekonomi üretici ve tüketici arasındaki resimde artı gereksiz hale gelen aktörlerin piyasadan çekilmesine sebep oluyor. Çünkü bilgi teknolojisi bilgiye istenilen yerde, istenilen biçimde ulaşılmasını olanaklı hale getiriyor. Eskiden uçak zaman çizelgelerini incelemek, hele bir de aktarmalar sözkonusu ise en uygun yolcululuk programını çıkartmak, bütün bunları yaparken bir de en ucuz fiyatlamayı sağlayabilmek ayrı bir uzmanlık ve zaman harcaması gerektirirken artık “on-line” rezervasyonda sizin sadece nereden nereye ve hangi tarihte gitmek istediğinizi belirtmeniz yetiyor... Bu durumda eski “ticketing” mesleği tarihe karışıyor, uzmanları artık mesleksiz kalıyor. FİKRİ MÜLKİYETİN KORUNMASI Bilgi teknolojilerinin önündeki en önemli engel fikir ve sanat eserlerinin hakettikleri değerlere kavuşması ve bu değerlerin korunması üzerinde beliriyor. Kişinin evinde televizyon üretmesi, o televizyonu mağazadan almasından çok daha pahalıya çıkacağı bir örnek karşısında aynı kişinin bir bilgisayar oyununu mağazada 64 milyon, işportada ise 1.5 milyona bulabilmesinin, eski ekonomide, doğru rolün ve ürünün bulunması durumunda daha uzun süre para kazanmanın mümkün olduğunu ancak bilgi teknolojisinde ise henüz taşların yerine oturmaması sebebi ile bu durumun bir geçiş dönemi olarak adlandırılabileceğini gösteriyor. Usta yazar Çetin Altan, “2027 Yılının Anıları” kitabında bu konuya yıllar önce değinmiş ve nihai çözümü bulmuş: (..) Yaptığım araştırmalarla bunların kullanımından sağlanan yararlar karşılığında, banka numaramda durmadan işlenen değerin parasal karşılığını tam bilme olanağım yok... Sanırım ki parasal açıdan özgürlüğüm sonsuz... Bilimcilerle sanatçılar herkesten önce kavuştular bu özgürlüğe... Biri bir kompozitörün bestesini ıslıkla çalsa, üstündeki telsiz telefon, hemen onun karşılığını evrensel ordinatör aracılığı ile kompozitörün hesabına geçiyor... Islığı çalan da yeni besin maddelerinin yaşama aktarılmasında uğraşan bir uzmansa, onun çalışmaları da nerelerde değer yaratıyorsa,onlar da onun hesabına saniyesinde geçiyor. Hiçbir işe yaramayanların da işsizlik sigortaları olduğundan, insanlık için parasal sıkıntılar bitti gibi bir şey... Sadece bu yeni boyutlu evrensel yaşam düzeyine uyum sağlayamayanlar, ruhsal açıdan zorlanıyor... (…) Salâh Birsel bir yazısında bir olayı uzun uzun anlatmış, bir yerinde “Ey okuyucu iki dakika daha sabret de şu konuyu boğalım” demişti… Ama yeni ekonomi iki dakika daha sabredilerek boğulacak gibi değil. Yeni ekonomide daha B2B, B2C, C2C kavramları, evrimci ekonomistler, komplo teorileri, 11 Eylül saldırılarından sonra yeniden şekillenmeye çalışan düzen, Stephen Hawking ve kıyamet teorisi, “dot.com”lardan kaçan finansörlerin gittikleri yeni alanlar, hatta hatta Harry Potter var, izin verirseniz BSY onlara da bir dahaki hafta değinmeye çalışsın. Sevgi, saygı, “havaalanlarındaki mağazalarda, gümrüksüz içki, sigara, kozmetik satılır da, kitap niye satılmaz?” diye sorgulayan bir Türkiye | ||||
| |
|||
 Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
