| | | | Dün Ankara’da TOBB yöneticileriyle, ekonomiden sorumlu bakanlar arasında yapılan zirvede ise, enflasyon muhasebesi konusunda bir netlik sağlanamadı. Maliye Bakanı Sümer Oral da, enflasyon muhasebesi konusunda bakanlığına bağlı uzmanların çalışması gerektiğini belirterek, birtakım vergi düzenlemelerine sıcak baktıklarını ancak IMF ile ortak yürütülen program kapsamında hazırlanan 2002 Bütçesi’nden taviz veremeyeceklerini söyledi.
Devlet Bakanı Kemal Derviş de, enflasyon muhasebesi kavramı üzerinde duruyor ve önemli olduğunu vurguluyor. | |
|
Zaman zaman gündeme gelen ancak önemli bir adım atılmadan soğuyan enflasyon muhasebesi, en basit tanımıyla işletmelerin karlılıklarının enflasyondan arındırılması olarak nitelendiriliyor. Bir başka deyişle bilanço hesaplanırken, enflasyonun da hesaplara girmesi anlamına geliyor.
ENFLASYON VERGİNİN BİZZAT KENDİSİ
Modern ekonomilerde “enflasyon verginin bizzat kendisidir” diye bir tanım vardır. Bu yüzden enflasyondan alınan vergi “adaletsiz vergi” olarak nitelendirilir.
İşte bu nedenle Kemal Derviş, enflasyon muhasebesinin önemli olduğunu vurguluyor Ürettiğini zaten enflasyona kaptıran reel sektör de bu nedenle enflasyon muhasebesine geçiş istiyor.
YABANCILAR ACISINDAN ÇOK ÖNEMLİ
Enflasyon muhasebesi şirketin gerçek durumunu ortaya koyuyor. Bu özellikle yabancılarla çalışan şirketler açısından çok önemli. Diyelim ki, bir şirket o yıl bir önceki yıla göre karını yüzde 80 artırdı ve o ülkede yüzde 70 enflasyon var. Bu durumda enflasyon muhasebesi esasına dayanmayan bilançolarda sadece yüzde 80’lik kar artışı göze çarpacak. Şirketin o yıl büyük ölçüde büyüdüğü görülecek. Oysa yüzde 70’lik enflasyon şirketin karının büyük bölümünü eritip geriye sadece yüzde 10’luk kısmı bıraktığından bu gözardı edilecek.
Özellikle yabancı ortaklı şirketler ve yabancı yatırımcılar, enflasyon baskısı altındaki ekonomilerde hizmet veren şirketlere enflasyon muhasebesini şart koşuyorlar.
VERGİYİ ENFLASYONLU BİLANÇODAN ÖDÜYORLAR
Enflasyon muhasebesinin diğer önemi şirketin kendi gelir-gider durumuyla ilgili. Enflasyon muhasebesinin bir de şirketin kendisini ilgilendiren yönü var. Az önceki örneğimizi ele alalım. Şirket yine yüzde 80 karlı olsun ve enflasyon yine yüzde 70 olsun. Enflasyon muhasebesinin uygulanmadığı bir ortamda şirket elde ettiği kar üzerinden gelir vergisi vermek zorunda kalıyor. Yani yüzde 80 karlılığa göre vergi ödüyor.
İşte bu noktada modern ekonomiler için yapılan enflasyon tanımı devreye giriyor. Yani zaten enflasyon yüzünden karının yüzde 70’ini yitirmiş olan bir şirketten bir de vergi almak o şirketi daha da zor duruma sokuyor.
Bu nedenle, zaten yabancı yatırımcılar için enflasyon muhasebesi kullanan reel kesim, vergiler için de devletin enflasyon muhasebesi kullanmasını istiyor. | |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
Sanayici-bankacı uzlaşması
