| | | | Son olarak, BusinessWeek dergisinde yayımlanan bir haberde, Almanya dışında en çok kayıtdışı markın 20 milyar ile Türkiye’de bulunduğu ve bunun Euro’ya geçişte sorun yaratacağı belirtilmişti.
Merkez Bankası da, dün bir açıklama yaparak, Euro’ya dönüşümün nasıl olacağını ve elinde Euro bölgesinden 12 ülkeye ait para birimi bulunanların yıl sonuna kadar bunu değiştirmesi gerektiğini bildirdi. Merkez Bankası, elinde 12 Avrupa ülkesinin para birimini bulunduranların, bankada hesap açtırmadığı takdirde, masraf ve komisyon ödeyeceklerini bildirdi.
Uzmanlara göre, Merkez Bankası yastık altındaki parayı sisteme dahil etmek için bir çaba gösteriyor. Bankacılar, “Ancak, bu teşvik edici, ödüllendirici değil, cezalandırıcı bir önlem. Yastık altındaki marklar dolara da kaçabilir” diye görüş bildiriyorlar. 
 Hesap açtırmadan çevirenden masraf alınacak
Çoğu Almanya’dan kesin dönüş yapmış olan “gurbetçiler” ve bunların yakınları ile, inançlarından dolayı faiz ve bankacılık sistemine karşı olan “markçı” olarak adlandırılan yastıkaltı yatırımcılarının elindeki bu büyük meblağ, sisteme taze para girişi sağlaması açısından Türkiye için bir fırsat olarak değerlendiriliyor.
“AKILLI BİR SİSTEM GEREKİYOR”
Bankacılar, ekonomi yönetiminin “akıllı bir sistem geliştirerek, yastıkaltındaki 20 milyar markın büyük bölümünü sisteme sokabileceğini” savunuyor.
Almanya’nın, yastıkaltındaki parayi “karapara” olarak değerlendirdiğini ve bu nedenle parayı ülkeye sokmamaya çalıştığını hatta parayla girenleri sınırda aramayı planladığına dikkat çeken bir bankacı şöyle konuştu:
“Örneğin Merkez Bankası şunu yapabilir; Vatandaşın elindeki marka karşılık, iyi bir faizle iç borç senedi satabilir. ‘Bir yıl, altı ay sonra sana Euro hesabı olarak faiziyle geri vereceğim’ diyebilir. Böylece, kayıtdışındaki markların büyük bölümü sisteme girer ve IMF’den 1.5 milyar dolar kredi dilimlerinin yolunu gözleyen Türkiye, sisteme en azından 4-5 milyar dolar kaynak girişi sağlar. Bunu yapmanın tam zamanı, Merkez Bankası ve Hazine iyi bir planlamayla bu parayı sisteme sokabilir.”
PROF.KORKMAZ: DOLAR TALEBİ OLABİLİR
Bu konuda görüşlerini aldığımız İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nden Prof. Dr. Esfender Korkmaz da, 20 milyar markın bir kısmının sisteme gireceğini savunuyor.
Almanya, para aklamaya önlem alıyor
Prof. Dr. Korkmaz, elinde mark bulunduranların bir kısmının bankaya yatırarak sisteme gireceğini, bir miktarının yine yastıkaltında kalmak suretiyle dolara dönüşüp, dolar talebi yaratacağını, bir bölümünün de Avrupa Birliği’nin öngördüğü yumuşak geçiş sürecinde, yine nakit olarak marktan Euro’ya dönebileceğini ifade etti.
BW: Türkiye’deki 20 milyar mark sorun
Prof. Dr. Korkmaz, elinde mark bulunduranların bir bölümünün şimdiden dolara dünüş yaptığını, bu nedenle serbest piyasada dolar - mark çapraz kuruyla, dünya piyasalarındaki çapraz kur arasında dolar lehine bir fark olduğunu belirterek, “Türkiye için kötü olan yılbaşına doğru, serbest piyasada mark bozdurup dolar alanların artması yüzünden Amerikan para biriminin kurunda bir artış görülebilir” diye konuştu.
“5-6 MİLYAR MARK SİSTEME GİRER”
Prof. Dr. Esfender Korkmaz sözlerini şöyle sürdürdü:
“Avrupa Birliği, Euro’ya geçişin yumuşak olması için, bu 12 para biriminin 2001’den sonra da bir müddet tedavülde kalması kararı aldı. Türkiye’deki mark sahipleri de bu yumuşak geçiş döneminden yararlanıp, marklarını zaman içinde Euro’yla değiştirecekler. 20 milyar markın bir kısmı da banka hesabı olarak sisteme girecektir. Ben bu miktarın 5-6 milyar mark olacağını sanıyorum. Önce daha fazla olur, parayı yatırırlar, dönüşüm olur ama 1-2 hafta sonra çekerler. Yine de sisteme önemli bir miktar gireceğini sanıyorum. Eğer devlet hesap açmayı teşvik ederse, miktar daha da fazla olabilir.” | |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
Döviz büroları Euro'ya hazır