| | | | Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası’nın gelecek hafta yapılacak yıllık bahar toplantıları öncesinde yayınlanan raporda, Türkiye’ye ilişkin değerlendirme, veri ve beklentilerde yer aldı.
Dünya Bankası’nın raporunda, Irak Savaşı’nın Türk turizminde çöküntüye yol açması halinde bunun ekonomiye ağır zarar verebileceği ifade edildi. Raporda, geçen yıl Avrupa Birliği’nin (AB) zayıf büyüme performansının yakın ilişkide olduğu ülkeleri olumsuz etkilediği, ancak buna ve 2001 krizine karşın Türkiye’nin 2002’de hızlı bir büyüme gerçekleştirdiği bildirildi.
Raporda, Türkiye’de geçen yıl doğrudan dış yatırımın ise bir önceki yıla göre önemli düşüş kaydettiğine işaret edildi. İşçi döviz gelirlerinin Türkiye gibi ülkelerin ekonomileri için önem taşıdığı kaydedilen raporda, 2001 yılında Türkiye’ye 2.8 milyar dolar işçi döviz transferi gerçekleştiği ve bu alanda Türkiye’nin gelişmekte olan ülkeler arasında 6. sırada yer aldığı belirtildi.
TÜRKİYE BOSTWANA VE GABON’UN GERİSİNDE
“Küresel Kalkınma Finans Raporu’nda” Türkiye, kişi başına yıllık geliri 746 ve 2975 dolar arasında bulunan alt-orta gelir grubu ülkeleri arasında yer aldığı ve bu grupta Avrupa’dan Rusya, Arnavutluk, Belarus, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Makedonya, Romanya ve Sırbistan ile Karadağ’ın da bulunduğu görüldü. Ancak Türkiye, bu kategori de Gabon ve Botswana gibi bazı Afrika ülkelerinin altında kaldı.
Raporda, Türkiye borçlu ülkeler arasında da orta gelir ve borç düzeyine sahip ülkeler kategorisinde gösterildi.
DB: 2003’TE KÜRESEL BÜYÜME % 2.3
Dünya Bankası raporunda, 2003 yılı için global ekonomik büyüme tahminini ise yüzde 2.4’ten yüzde 2.3’e düşürdü. Bu tahminin Irak Savaşı’nın kısa süreceği ve petrol fiyatlarında sadece kısa süreli bir yükseliş yaşanacağı varsayımlarına dayandığını bildirildi.
Raporda, gelişmekte olan ülkelerin orta vadede ekonomi politikalarında ve yatırım ortamında yapacakları iyileştirmelerin büyümenin artırılmasında ve fakirliğin azaltılmasında etkili olacağı da vurgulandı.
GELİŞMEKTE OLANLAR İSTİM KAZANACAK
Rapora göre, Irak’taki savaşın kısa süreceğini öngören Dünya Bankası, kalkınmakta olan ülkeler ekonomilerinin bu yıl istim kazanıp, geçen yıldakine kıyasla daha süratle büyümesini bekliyor. Buna göre, son zamanlardaki mali krizlerin etkilerinin solmasıyla birlikte, kalkınmakta olan dünyanın büyüme hızı yüzde 3.1’den yüzde 4’e çıkacak.
Buna karşılık, öndegelen sanayileşmiş ülkelerdeki canlanmanın zayıf, yetersiz kalması nedeniyle, küresel ekonominin büyüme hız ortalamasının yüzde 1.7’den sadece yüzde 2.3’e çıkması bekleniyor. Bu şartlar altında, uluslararası yatırımcılar ve kreditörler ihtiyatı elden bırakmayacak ve doğrudan yabancı sermaye yatırımları (FDI) geçen yıla göre sadece 2 milyar dolar artışla 145 milyar dolara, portföy menkul kıymetler yatırımları da yaklaşık 4 milyar dolar artışla 13 milyar dolara çıkacak.
Uluslararası yatırımcılar ve kreditörlerin bu krizlerde takılıp kalması nedeniyle, kalkınmakta olan ülkelerde net dış menkul kıymet yatırımları sadece 5 milyar dolar artışla 158 milyar dolara çıkacak. Net yabancı kredilendirmeler ise 2 milyar dolar kadar azalışla 5 milyar dolara inecek.
Dünya Bankası’na göre, kalkınmakta olan ülkeler 1990’ların başlarına özgü büyük miktarlarda yabancı sermaye akışları olmaksızın yaşamayı çoktan öğrenip, bu süreçte daha istikrarlı hale geldi. Banka’nın raporunda özetle şu tespit ve görüşlere yer verildi:
“Dış sermaye akışları azalırken, bu tür ülkeler göçmen işçilerinin dövizlerine bağımlılıklarını artırdı. Başta ABD olmak üzere dış dünyadan gelen işçi dövizi gelirleri toplamı 2001’de 72.3 milyar dolara ulaşıp, FDI’den sonra en büyük dış finansman kaynağına dönüştü. İşçi dövizi gelirlerinin FDI akışlarındaki payı yüzde 42’ye ulaştı. Yabancı kredilerdeki düşüş kalkınmakta olan ülkeleri yabancı sermaye çekmek için daha sıkı çalışmaya da zorladı. Birçok ülkenin 1990’lardaki krizlerden aldığı en önemli derslerden biri dış borç finansmanına çok fazla bağımlılığın, sermaye akışlarında şiddetli, ani tersine dönüşlere yolaçabileceğiydi. Bu tür ters dönüşlere karşı korunmak için ülkeler ihtiyati rezervlerini güçlendirip, yükümlülüklerini, bilhassa FDI olmak üzere daha istikrarlı yatırım türlerine kaydırdı.” | |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
IMF: Küresel büyüme yüzde 3'te kalacak