|
Savaşın uzun sürmesine yönelik hazırlanan olumsuz senaryoya göre, halen 32-33 dolarda seyreden petrol fiyatlarının, varil başına 80 dolara ulaşılabileceği öngörülürken, Wall Streette yüzde 30a varan bir düşüş ve ABD ekonomisinde yüzde 2lik daralma yaşanması tahmin ediliyor.
Uzmanlar, 1991de yaşanan Körfez Savaşında ham petrol fiyatlarının 40 doları aştığını hatırlatarak, Venezulelladaki grev ve OPECin fazla kapasitesinin sınırlı olmasının da yaratacağı baskıyla fiyatların varil başına 50 dolar çıkabileceğini ifade ediyorlar. Raporda bu ihtimalin hayli düşük olduğu da kaydediliyor.
5 DOLARIN MALİYETİ
OECD ve IMF değerlendirmelerine göre, ham petrol fiyatlarında varil başına 5 dolarlık artış, ABD ve dünya genelinde gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 0.3 düşmesine neden olacak. OECD ve IMF tahminlerine göre, petrol fiyatlarında 10 dolarlık bir artışın kalıcı hale gelmesi ABDde büyüme hızını yüzde 0.5 düşürmesi yanında, enflasyonu yüzde 1 artıracak.
Değerlendirmede, Kısa ve başarılı bir müdahalenin petrol fiyatlarında üçte bire varan bir düşüşe neden olarak fiyatların 20 dolara ineceği öngörülürken; ABD ekonomisinin yüzde 2.9 büyüyeceği kaydediliyor. Raporda, petrol fiyatlarındaki hızlı gerilemenin ABD Başkanı Bush tarafından geçen ay açıklanan vergi indirimi paketinin uygulamasını kolaylaştırması yanında, ABD Merkez Bankasının yeni faiz indirimlerine gitme ihtimalini artıracağını da yer alıyor.
JAPONYA VE EURO DAHA AZ ETKİLENECEK
Japonya ve Euro bölgesi ekonomilerinin ABDye oranla daha olumsuz etkileneceği öngörülen raporda, mali ve parasal politikalar konusunda bu ülkelerin hareket imkanının daha zayıf olmasının etkili olduğunu ifade ediyorlar.
Iraka yapılacak müdahalenin yaratacağı mali yüklerin miktarı ise değişiyor. ABDnin Iraka yapacağı müdahalenin ABDye direkt maliyetinin 1991deki Körfez savaşının üstünde olması bekleniyor.
2002 fiyatlarıyla ABDnin 1991deki müdahalesi 80 milyar dolara malolurken, o dönemde Suudi Arabistan, Kuveyt ve Japonya gibi müttefiklerin katkıları toplam maliyeti 4 milyar dolara indirmişti.
MALİYET 50-150 MİLYAR DOLAR
Savaşın ne kadar süreceğine yönelik tahminler değişirken, yapılan farklı değerlendirmeler maliyetin 50 ile 150 milyar dolar arasında olabileceğini öngörüyor.
Savaşın kısa sürmesi halinde, Irakın imarı yanında direkt ve dolaylı maliyetin 10 yılda 150 milyar dolara ulaşması tahmin edilirken, bölgede konuşlandırılacak yaklaşık 30 bin kişilik bir barış gücüyle birlikte toplam maliyetin 755 milyar dolara ulaşması öngörülüyor.
YILDA 25 MİLYAR $ GELİR
Bu kapsamda, direkt askeri harcamalar için 140 milyar dolar, güvenlik güçlerinin yerleşimi için 500 milyar dolar, imar için 105 milyar dolar, insani yardım için 10 milyar dolar harcanması tahmin ediliyor.
Özellikle Irakın petrol üretimini iyileştirmek üzere yapılacak yatırımların halen 600 milyon varil düzeyindeki günlük petrol üretimini 3 milyon varile çıkaracağını öngören analistler, bunun yılda yaklaşık 25 milyar dolarlık gelir sağlayacağını ifade ediyorlar. | |