| | | | Türkiye’de kurulacak nitelikli sanayi bölgelerinden, İsrail’in-ABD ile imzaladığı serbest ticaret anlaşması kapsamında, ABD’ye gümrüksüz ihracat yapılmasını sağlayacak yasal altyapının oluşturulmasına yönelik son iki girişimde, bu bölgelerde yatırım yapılabilecek sektörlere getirilen kısıtlama artırıldı.
Daha önce ABD ile yapılan görüşmelerde, ABD, söz konusu bölgelerde tekstil yatırımının yapılmasını istemiyordu. Türkiye ise Türkiye’nin İsrail-ABD serbest ticaret anlaşmasından yararlanmasını sağlayacak hukuki düzenleme yapılırken, bu düzenlemenin içine sektörlerle ilgili kısıtlayıcı hükümler getirilmemesini talep ediyordu. Türkiye, nitelikli serbest bölgelerde, yasa ile sektörler açısından bir sınırlandırma getirilmemesini talep ederken, bu bölgelerde “ABD’yi rahatsız edecek yatırımların önleneceği” yönünde centilmenlik davranışı gösterileceği görüşünü dile getiriyordu.
Bu yıl Mayıs ayına kadar yapılan görüşmelerde, ABD tarafı sadece tekstil sektörü konusunda çekincelerini dile getirirken, ABD Senatosu’na Mayıs ayında sunulan, Türkiye’nin İsrail ile yapılan serbest ticaret anlaşmasından yararlanmasını sağlayacak karar tasarısında, serbest bölgelerde faaliyet gösteremeyecek sektörlere ilişkin sınırlamaların artırılması, Türkiye tarafından “sürpriz” olarak karşılandı.
Söz konusu tasarıda, tekstil sektörünün yanı sıra deri, deri giyim, ayakkabı ve saraciye sektörlerinin de söz konusu serbest bölgelerde faaliyet göstermemesi öngörüldü. Yine aynı karar tasarısında, “ABD Başkanı’nın kararı ile ABD piyasasının ithalatta hassas sektör olarak kabul edeceği sektörlerin de serbest ticaret anlaşması kapsamı dışına çıkarılabileceği” hükmünün bulunduğu belirtiliyor.
İÇERİĞİ BOŞALTILMIŞ BÖLGELER
İlgili çevreler, söz konusu kararla Türkiye’de kurulması öngörülen nitelikli serbest bölgelerin içeriğinin boşaltıldığını belirtirken, bu haliyle kararın hem ihracatçılar hem de Türkiye tarafından olumlu karşılanmasının mümkün görünmediğini vurguladılar. ABD Başkanı’na ticari müzakerelerde bulunma yetkisi veren, Senato’da kabul edilen yasa tasarısının ekinde bulunan ve Türkiye’nin İsrail ile yapılan serbest ticaret anlaşmasından yararlanmasını öngören ek kararlar, Mayıs ayı sonunda komisyonlarda uygun bulunmamıştı.
Bunun üzerine, aynı karar tasarı Haziran ayında, hem ABD Temsilciler Meclisi’ne hem de ABD Senatosu’na, bir grup temsilci ve senatör tarafından sunuldu. Bu karar tasarısına, Türkiye ve Türk ihracatçıları, sektörlere yönelik kısıtlamalar nedeniyle, fazla olumlu bakmıyor. Herşeye rağmen, söz konusu karar tasarılarının çıkarılmasının bu yıl sonunu bulabileceğine işaret ediliyor.
GÜMRÜKSÜZ İHRAÇ İMKANI
Söz konusu tasarıların yasalaşması halinde, Türkiye’de kurulacak nitelikli sanayi bölgelerinde üretilecek ürünler, İsrail-ABD serbest ticaret anlaşması kapsamında, ABD’ye gümrüksüz ihrac edilebilecek. Bu yıl Şubat ve Nisan aylarında ABD ile yapılan görüşmeler, nitelikli sanayi bölgelerinin tekstil sektörünü kapsayıp kapsamadığı üzerinde yoğunlaşmıştı. Türkiye tekstile yönelik kısıtlamaya karşı çıkarken, Senato’ya sunulan tasarıda deri, deri giyim, ayakkabı ve saraciyeye yönelik de kısıtlama getirilmişti.
ABD’de çıkarılacak kararlar doğrultusunda Türkiye’de nitelikli sanayi bölgeleri kurulsa bile, bu bölgelerin ABD Ticaret Bakanlığı tarafından tanınması gerekiyor. Ticaret Bakanlığı’nın tanımaması halinde, üretilen ürünler serbest ticaret anlaşması kapsamında ihrac edilemiyor. Yetkililer, ABD’nin yasal düzenleme yapmadan, bu yetki ile de nitelikli serbest bölgelerdeki sektörlere sınırlama getirebileceğine işaret ediyorlar.
| |
ABD Kongresi'nde NSB atağı
Bankaların kara tahtaları siliniyor
