| | | | Söz konusu düzenlemenin yapıldığı yıl ücretlilerin gelir vergisi içindeki payı yüzde 49’dan 39.6’ya gerilediyse de, hemen 1 sonraki yıl bu oran yine yükseldi.
Gelir vergisinde ilk dilime uygulanan oranın işçi ve memurlar için yüzde 20’den 15’e çekilmesine karşılık, dilimlerin enflasyonun ancak yarısı düzeylerinde arttırılması ile ücretliler bu defa dilim atlayarak yine yüksek oranlardan vergi ödemeye devam etti. Böylece 1998’de yüzde 39.6’ya gerileyen gelir vergisinde ücretlilerin payı, 1999’da yüzde 42.7’ye, 2000 yılında da yüzde 45.4’e çıktı.
2001 yılında ise ücretlilerin gelir vergisi içindeki payı yüzde 37’ye düştü.
Ancak bu düşüşte, yaşanan ekonomik krizle birlikte yoğun şekilde işçi çıkarılması, işini kaybetmeyenlerin de ücretlerinin hemen hemen sabit kalması ya da çok az zam görmeleri etkili oldu.
Ekonomik kriz ve vergi indirimi yapılan yıllarda yüzde 40’ın altına düşen gelir vergisinde ücretlilerin payı, son 10 yıllık süreç ortalaması dikkate alındığında ise yüzde 47.85 olarak gerçekleşti. Böylece 1992-2001 yılları arasında ülke çapında toplanan her 100 liralık gelir vergisinin 48 lirası işçi ve memurun cebinden çıktı.
Bu dönemin Hazine bonosu ve Devlet tahvili başta olmak üzere faiz gelirleri açısından altın yıllar olduğu dikkate alındığında, rant gelirleri elde edenlerin düşük vergi payına sahip olduğu bu yıllarda vergi yükünü üstlenen ücretlilerin devlete yaptığı katkı çok daha net şekilde ortaya çıktı.
10 YILDA 83 KATRİLYONLUK KATKI
Gelirler Genel Müdürlüğü rakamlarına göre, 1992-2001 yılları arasında işçi ve memurlar döviz bazında 59 milyar 383 milyon 327.8 bin dolar tutarında gelir vergisi ödedi.
Bir başka ifadeyle, bu dönemde bugünkü kurdan 83 katrilyon 136 trilyon lira, daha ceplere girmeden işçi ve memurdan gelir vergisi olarak geri alındı. Böylece ücretliler, her yıl devlet bütçesine 5 milyar 938 milyon dolar ya da bugünkü değeriyle 8.3 katrilyon lira katkı sağladı.
Bu katkının sadece gelir vergisi olarak tahsil edildiği,işçi ve memurların ödedikleri katma değer vergisi, taşıt vergileri, damga vergisi ile diğer vergi ve harçlar dikkate alındığında, çok daha yüksek boyutlara ulaştığı da ortaya çıktı. | |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
Dolaylı vergi oranı yüzde 76'ya çıktı