| | | | 1990’ların kayıp yıllar olduğunu geçen hafta Uluslararası Para Fonu Avrupa Direktörü Willy Kiekens de söyledi. 1980’lerde yıllık ortalama yüzde 4.8 olan büyümenin 1990’larda yüzde 2.3’e gerilediğini, kişi başına gelir artışının da 1980’lerde yüzde 3.1, 1990’larda sadece yüzde 1.3 olduğunu anlattı.
Oysa, zıplama yapan ülkeler, mesela İspanya 1965 - 75 arasında ortalama yüzde 6.4, mesela Güney Kore 1980’lerde ortalama yüzde 9.7 büyümüş. 
 Ekonomi 2001’de yüzde 9.4 küçüldü
ALT ORTA GELİRLİLER ARASINDAYIZ
Neyse, geçmişi bırakalım olana ve geleceğe bakalım.
2.160 dolarlık gelirimizle ülkeler arasındaki gelir sıralamasında en az 10 basamak düşeceğiz. Dünya Bankası Kalkınma Raporu’nda 100. sıra garanti. 1999’da 88. sıradaydık.
Daha da kötüsü var. Zenginlik kategorisinde kötüye gittik. Üst orta gelirlilerden alt orta gelirliler arasında düştük.
Dünya Bankası’nın Mart ayında yayınladığı Küresel Kalkınma Finansmanı 2002 raporunda, ülkelerin gelir gruplarına göre sınıflandırmasında, kişi başı milli geliri 3.960 dolar Polonya, 3.590 dolar olan Estonya, 4.420 dolar olan Brezilya ve 3.160 dolar olan Güney Afrika gibi ülkelerle beraber, 3.000 dolara yaklaşan milli gelirimizle ÜST ORTA GELİRLİ ülkeler arasındaydık.
Ancak, şimdi, Lethonya (2.470 dolar), Litvanya (2.620 dolar), Rusya (2.270 dolar), Tunus (2.100 dolar), Dominik (1.910 dolar), Peru (2.390 dolar), Kolombiya (2.250 dolar), Tayland (1.960 dolar) gibi ALT ORTA GELİRLİ ülkeler arasına düştük.
Dünya Bankasıkişi başı geliri 756 - 2. 995 dolar arasında olanları alt orta gelirli, 2. 996 - 9. 265 dolar arasında olanları ise üst orta gelirli ülkeler arasında kabul ediyor.
BÜYÜME BELİRTİSİ VAR MI?
Geleceğe bakalım... 2002’de bu ağır krizin ardından, 1994’teki yüzde 6.1 daralmadan sonra 1995’te yüzde 8 büyüme benzeri, ‘rebound’ denilen zıplama imkanı var mı? Durum, pek iç açıcı değil. İlk 3 ayda canlanma belirtileri görülmedi.
İyi bir gösterge olan beyaz eşya ve otomobil satışları ümit vermiyor. Ocak - Şubat aylarında beyaz eşya sektöründe iç satışlar yüzde 12 düştü. Otomotivde, iç pazara yönelik üretim yüzde 84 azaldı. Toplam araç satışı geçen yıla göre yüzde 72 azaldı. Otomobil satışlarında durum daha da vahim. Ocak - Şubat döneminde sadece ve sadece 1.961 otomobil satıldı. 2001’de 16 bin 820, 1999’da ise 35.425 otomobil satılmıştı.
DIŞ TİCARETTEN SİNYALLER
Büyümenin itici gücü ihracat Ocak ayında yüzde 9.3 arttı ancak ithalattaki daralmayı gözardı etmemek lazım. Ocak ayında ithalat yüzde 23 düştü. ancak, daha çarpıcı nokta, sanayinin yatırım ve üretim isteğini gösteren sermaye malı ithalatı yüzde 44, ara mal ithalatı ise yüzde 18.2 azaldı.
Büyüme konusunu bir yabancı yatırım bankasının raporundan söz ederek kapatalım. Goldman Sachs, çeşitli göstergeler kullanarak Türkiye için Öncü Göstergeler Modeli oluşturdu. Goldman Sachs’a göre, bu yıl yüzde 3 olarak konsensusa varılan büyüme oranı hayal kırıklığı yaratacak. Şirketin büyüme tahmini yüzde 1... | |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
Friedman: İstikrarla gelmeyen büyüme kalıcı olamaz