Home page
Haber Menüsü




 
Çelikte korumacılık yayılıyor, sıra kimde?
ABD’den sonra AB’de demir-çelik ithalatına gümrük vergisi uygulama kararı aldı. Güney Amerika ve bazı Asya ülkelerinin yanında, NAFTA üyesi olmaları nedeniyle ABD’nin kararında vergiden muaf tutulan Kanada ve Meksika’da koruma tedbiri alma arayışında.
Tamer Coşkun
CNBC-E
    28 Mart—  ABD Başkanı George W. Bush’un kendi demir-çelik sektörünü korumak için, 10 üründe yüzde 8’den 30’a varan oranlarda gümrük vergisi uygulamasına, AB aynı türden bir uygulama ile cevap verdi. Avrupa Birliği, ithal çeliğe yüzde 14.9 ile yüzde 26 arasında gümrük vergisi uygulamaya karar verdi. Bu durum gümrük vergisi nedeniyle ABD pazarından geri dönecek olan Türk demir-çelik ürünlerine AB kapılarının da kapanması anlamına geliyor.  

   
 
       
   
MSNBC News Avrupa Birliği'nden çeliğe vergi
MSNBC News AB’den ABD’ye çelik misillemesi
MSNBC News 2001 dünya çelik üretimi 824 milyon ton
MSNBC News Dünya çelik savaşı başlıyor
MSNBC News ABD çelik ithalatında 9 kategoride Türkiye muaf
MSNBC News Çelik kararına İngiltere ve AB kızgın
MSNBC News AB ve Rusya çelik kararına tepkili
MSNBC News ABD Türkiye'yi çelik ithalinde vergiden muaf tuttuyor
 
NTVMSNBC Reklam  
 

  Ancak işin bir başka boyutu, ABD ve AB’nin ardından bir çok ülkenin de ABD pazarından dönecek olan 15 milyon ton demir-çelik ürününün ülkelerine girmesini önlemek amacı ile korumacılığa hazırlanıyor alması.
       
TÜRKİYE ZARAR GÖRECEK Mİ?
       ABD ve AB’nin aldığı bu kararlardan Türkiye’nin zarar görüp görmeyeceğini bir süredir tartışıyoruz. Ancak Buna net bir cevap verilemiyor.
       Gerek ABD, gerekse Avrupa Birliği kanadından Türkiye “muaf” deniliyor. Ancak demir-çelik sektör temsilcileri hiç de böyle düşünmüyor. Dünya çelik sektöründe adeta bir ticaret savaşının başladığını vurgulayan Demir-Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Veysel Yayan, ABD ile başlayan AB ile devam eden korumacılık mantığının diğer ülkelere de yayılmasından korkuyor ve şöyle diyor:
       “Türkiye, ABD’ne yönelik 864 bin ton demir çelik ürünleri ihracatı içerisinde, 253 bin ton ile en büyük paya sahip. ABD’nin aldığı bu karar, ihtiyaç fazlası üretim nedeniyle ihraç edilmesi Türk demir-çelik sektörü açısından hayati önem taşıyan nervürlü demir ihracatına da gümrük vergisi getiriyor. Biz bunun önüne geçmeye çalışırken, Avrupa Komisyonu’nun tarife kontenjanı kararı, Türkiye’nin çelik ihracatına ciddi bir sınırlama getiriyor.”
       
AB’NİN KARARI NE GETİRİYOR?
       AB Komisyonu tarafından, AB’nin gerçekleştirdiği ithalâtın yüzde 40’ına denk gelen 15 ürünün, son 3 yıl içerisindeki ithalatının ortalaması yüzde 10 oranında arttırılarak bulunan kotayı aşan miktarlara, yüzde 14.9’dan başlayıp yüzde 26’ya varan oranlarda, 6 ay süreyle geçici vergi uygulanması karara bağlanmış bulunuyor.
       Söz konusu 6 aylık sürenin sonunda ise, 3 yıllık süre boyunca uygulamaya aktarılacak nihai kararın verilmesi bekleniyor. Böylelikle, AB piyasasına en fazla demir-çelik ürünleri ihracatı yapan Türkiye, ABD’ne giremediği için AB piyasasına yönelmesinden endişe edilen 15 milyon ton demir-çelik ürünü ile rekabet etmede, en ağır yükü üstlenmiş bulunuyor.


       ABD’nin uygulamasının aksine, Türkiye’nin AB ile ilişkilerindeki Gümrük Birliği ve demir-çelik ürünlerindeki serbest ticaret anlaşmasının dikkate alınmamış olması, AB pazarına yönelik demir-çelik ürünleri ihracatında Türkiye’yi; Mısır, Meksika, Tayvan, Güney Afrika, Malezya, Brezilya, Şili, Hindistan ve Tayland gibi diğer gelişmekte olan ülkeler karşısında dezavantajlı bir konuma düşürüyor.
       
ÖNLEMİN GEREKÇELERİ NELER?
       Avrupa Birliği ile Dünya Ticaret Örgütü arasında yapılan anlaşmanın koruma önlemleri ile ilgili bölümü, “kritik” durumlar oluştuğunda, üye ülkelerin endüstrilerinin zarar görmelerini önlemek veya gördükleri zararı ortadan kaldırmak için, geçici koruma önlemlerinin uygulanmasına imkan tanıyor.
       ABD’nin çelik ithalatı 1998 yılından bu yana yüzde 33 oranında azalmasına karşılık, AB’nin ithalatı yüzde 18 oranında arttı. Birisi AB diğeri ise ABD pazarı olmak üzere, Dünya’da iki önemli çelik pazarının bulunduğu dikkate alındığında (2001 yılında AB 26.6 milyon ton, ABD ise 27.6 milyon ton çelik ithal etti), ABD’nin aldığı ekstra önlemler, çelik ürünlerinin dünyanın diğer bölgelerinden AB’ne yönelmesine sebebiyet verecek.
       AB pazarlarına yönelecek sözkonusu çelik ürünlerinin yıllık 15 milyon tona (AB’nin mevcut ithalatının yüzde 56’sı) ulaşabileceği tahmin ediliyor.
       
HANGİ ÜRÜNLER ÖNLEM KAPSAMINDA?
       Avrupa Birliği’nin alacağı geçici önlem ek listede yer alan 15 çelik ürününe uygulanacak. Sözkonusu 15 ürün kategorisi içerisinde, ABD’nin ithalat vergilerini yükseltdtiği ürünlerin yanı sıra, AB’nin ithalatında artış eğilimi gözlenen çelik ürünleri de bulunuyor. İthalatında artış gözlenmeyen ürünlere önlem alınmayacağından dolayı, AB tarafından alınacak önlemin kapsamı, ABD’nin önlemine kıyasla daha dar olacak.
       Sonuçta, AB çelik endüstrisinin koruma önlemi alınmasına yönelik istekte bulunduğu 6 ürün, geçici önlemler kapsamına alınmıyor. Bu ürünler, nihai önlemlerin belirlenmesi safhasında, önlem alınması için gerekli koşulların oluşup oluşmadığının belirlenmesi için, yeniden değerlendirilecek.
       
İTHALATIN NE KADARI ÖNLEM KAPSAMINA DAHİL?
       Önlemler, çelik ithalatının yüzde 40’lık bölümünü oluşturan ürünlere uygulanacak. Geçici önlemler en fazla 6 ay yürürlükte kalacak ve 5.7 milyon ton çelik ithalatını kapsayacak.
       
İTHALAT LİMİTLERİ NE OLACAK?
       İthalat limitleri, toplam ithalatın 2001 yılındaki seviyesinde kalmasını sağlayacak şekilde belirlenecek. Ürünlere ilişkin sınırlamalar, son üç yılın (1999-2001) ithalat miktarlarının ortalamasına yüzde 10 eklenerek hesaplanacak.
       Bu sınırlar içerisinde yapılan ithalat, normal muamelelere tabi tutulacak. Cömertçe belirlenen kota sınırları, AB’nin, çelik ithalatının mevcut seviyesinde pazarlarına girişinin devam etmesine ilişkin kararlılığını açıkça ortaya koymakta.
       Önlemler yalnızca ABD’nin aldığı önlemler neticesinde ortaya çıkabilecek ticaret sapmasını sınırlamak amacıyla alındı.
       
LİMİTİ AŞAN İTHALATIN DURUMU
       Limitlerin üzerindeki ithalata yüzde 14.9’dan 26’ya varan oranlarda gümrük vergisi uygulanacak.
       Gümrük vergisi oranlarının ürünlere göre değişmesinin nedeni, ürünlerin, piyasa fiyatlarının farklı oranlarda altından satılmalarından kaynaklanıyor. Kota dahilindeki ithalata ekstra tarife uygulanmayacak. Buna karşılık, ABD’nin aldığı yüzde 30 oranında gümrük vergisi kararı, ABD’ne ihraç edilen ilk çelik tonajına dahi vergi uygulanmasını öngörüyor.


       Ayrıca, ABD’nin önleminde, AB’nde olduğu gibi, 5.7 milyon ton çelik ürününün vergisiz girişine imkan tanınmıyor.
       
KISITLAMALARIN SÜRESİ NE?
       Geçici önlemler 6 aylık bir süre boyunca yürürlükte kalacak. Bu süreç boyunca, Avrupa Komisyonu geçici koruma önlemlerinin, yürürlükte kalıp kalmayacağına (nihai önlemler), yeniden düzenlenmesine veya tamamen iptal edilmesine ilişkin detaylı bir soruşturma yürütecek.
       Bu süreç içerisinde, Komisyon ayrıca geçici önlem kapsamına alınmayan 6 üründeki şartların, nihai önlem kapsamına alınmaları için yeterli olup olmadığını araştıracak.
       
GEÇİCİ ÖNLEMLER HANGİ ÜLKELERE UYGUNANACAK?
       Önlemler bütün ülkelere uygulanacak. Ancak, DTÖ yasalarına uygun olarak, ürün bazında ihracatları AB’nin ithalatının % 3’ünü geçmeyen gelişmekte olan ülkelerden yapılan ithalata önlem uygulanmayacak.
       Ayrıca önlemler, AB’nin ithalat miktarları konusunda daha önce anlaşma yapmış olduğu Rusya, Ukrayna ve Kazakistan’dan yapılan ithalata da uygulanmayacak.
       
KOTALAR NASIL DAĞITILACAK?
       Kotalar “ilk gelen ilk alır” (first come first served) yöntemine göre yönetilecek. Geçici önlemlerin yürürlükte kalacağı 6 aylık süre, 3’er aylık dönemlere bölünecektir.
       Buradaki amaç, kotaların 6 aylık sürenin hemen başında dolmasını engelliyor. Bu durum, belli bir satıcı veya ülkeden yapılan ithalatın, sözkonusu ürün kotalarını tekelinde tutmasına engel olacak.
 
       
    TOP5 Bankaların kara tahtaları siliniyor  
     
 
  NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u  
 

Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz?
hayır   1  -   2  -   3  -   4  -   5  -  6  -  7  kesinlikle

 
   
 
 
NTVMSNBC   NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
Microsoft Internet Explorer
Windows Media Player   kullanın
 
   
  Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler |
Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları