| | | | 100 kadar maddeden oluşan yeni düzenleme ile mevcut Kanun hemen hemen tümüyle değişirken, Türkiye’nin mali sistemi de Avrupa Birliği’ne uyumlu hale getiriliyor.
Önümüzdeki günlerde ilgili kamu kuruluşlarına görüş almak amacıyla gönderilerek yeni taslağın Mayıs ayında Başbakanlığa, Haziran’da da TBMM’ye sunulması planlanıyor.
KURULLAR DA BÜTÇE KAPSAMINDA
Devletin mali sisteminde radikal değişiklikler içeren taslağın getirdiği bazı düzenlemeler şöyle sıralanıyor:
 Bütçe Kanunu’nun kapsamı genişleyecek: Genel ve katma bütçeli kuruluşlardan sonra sosyal güvenlik kuruluşları ile yerel idarelerin dışında kalan özel bütçeli kamu kuruluşları da bütçe içine girecek. Bu şekilde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu, Rekabet Kurulu, Enerji Piyasası Kurulu, Şeker Kurulu gibi kurullar da bütçe içine alınıp, Meclis denetimine dahil edilecek. Kurullar, yeni sistemde de RTÜK gibi mali özerkliğe sahip bulunacak ancak harcamaları denetim altına girecek. Böylece, kamu harcamaları çok daha geniş bir alanda kontrol edilecek.
Bütçe maratonu erken başlayacak: Halen Haziran’da bütçe çağrısı ile birlikte başlayan bütçe hazırlık devresi Mart ayına çekilecek. Mart ve Nisan aylarında yeni yıl bütçesinin ön görüşmeleri yapılacak. Bu şekilde kamu kuruluşlarının “Nasıl olsa Maliye kısar” diyerek fazla para istemesi ve sağlıksız mali tablolarla gelmesi de önlenecek.
YAPILANLARIN HESABI VERİLECEK
3 yıllık bütçelemeye geçiş: Tek yıllık bütçeleme, yerini 3 yıllık bütçelemeye bırakacak. Örneğin bu yıl 2003 yılı bütçesi hazırlanırken, 2004 ve 2005 yıllarının büyüklükleri de ortaya konacak. Kamu kuruluşları, yıllara sari işlerini de buna göre ayarlayacak.
Raporlama sistemi: Her kamu kuruluşu, yıla başlarken o sene yapacaklarına ilişkin stratejik plan hazırlayacak. Bütçeler de bu planlara uygun şekillendirilecek. Yıl sonunda ise o yıl yapılan işlere ilişkin faaliyet ve bütçe uygulama raporları düzenlenecek. Maliye Bakanlığı da bütün kamuya ilişkin olarak Genel Konsolide Raporu hazırlayacak ve bu şekilde yapılanların hesabı verilecek.
Faaliyet raporları, Meclis’e de gönderilecek ve geçen yılların bilançosu kesin hesap kanunlarıyla değil, faaliyet raporlarıyla da ortaya konarak daha ciddi bir Meclis denetimi sağlanacak.
Harcama sürecinde ita amirlerinin yetki ve sorumlulukları daha net olarak belirlenecek.
İÇ DENETİM HIZLANACAK
İç Mali Kontrol: Kamuda harcama öncesi ve harcama sonrası etkin bir denetim gerçekleştirilecek. Bu amaçla her kamu kuruluşuna, Bakanlıklarda direk Bakana, diğer bütçeli kuruluşlarda da en üst makama bağlı çalışacak iç denetçi atanacak. İç denetçilerin nitelikleri Kanunda belirlenecek.
Kendi kurumlarını sistem, performans ve harcama açısından kontrol edecek iç denetçiler, incelemeleri doğrultusunda rapor tanzim edecek. Bunun bir örneği de Maliye Bakanlığı bünyesinde kurulacak olan İç Denetim Komitesi’ne gönderilecek.
Maliye Bakanlığı kamuda Bütçe Daire Başkanlıkları ve Saymanlıklar kanalıyla hemen hemen tüm mali işlemleri yapan değil, idarelere teknik yardımda bulunan, danışmanlık hizmeti veren bir yapıya kavuşturulacak. Kuruluşlar, kendi mali işlemlerini kendileri yapacak. Maliye Bakanlığı da onlara teknik destek sağlayacak.
Tek tip muhasebe: Tüm kamuya uluslararası normlara da uygun muhasebe standardı gelecek.
Devletin sadece kamu hesapları değil, diğer mali bilgileri de internet ortamında kamuoyunun bilgisine sunulacak. | |
Bankaların kara tahtaları siliniyor
Borçlanmaya yeni düzenleme kapıda