 |
|
|||||
 |   |  |  | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
  |
  Yöneyman: '2003'te yabancı sermaye 5 milyar $ olabilir' Yabancı yatırımcı zirvesi Eylül'de Yabancı sermaye 2002'den umutlu DB kredisi şeffaflık düzenlemesine bağlı |
|||
|
|||
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Linn, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Hazine Müsteşarlığı’nın katkılarıyla, TOBB, YASED ve Finans Dünyası tarafından düzenlenen “Türkiye’de Yatırım Ortamının iyileştirilmesi” konulu konferansta yaptığı konuşmada, hükümetin bankacılık, telekomünikasyon ve enerji alanlarında özerk kurullar yaratıp Türk hükümetinin son 1.5 yılda attığı adımlarla yabancı sermaye açısından önemli reformları hayata geçirdiğini belirtti. Türkiye’ye 1990’lı yıllarda gelen yabancı yatırım miktarının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde 1.5’inde kaldığını kaydeden Linn, Macaristan’da bu oranın yüzde 4 olduğunu vurguladı. Johannes Linn, Türkiye’nin yabancı sermaye açısından sahip olduğu potansiyeli yakalaması gerektiğini söyledi.   Öztrak: Sıcak paraya dayalı büyümeden vazgeçilmeliGÜMRÜK BİRLİĞİ KULLANILAMIYOR Linn konuşmasında, Türkiye’nin daha fazla doğrudan yabancı yatırım çekememesi nedeniyle, AB ile Gümrük Birliği’nin avantajlarını tam olarak kullanamadığını, halbuki Türkiye’nin, Avrupa Birliği pazarında bir yer edinmek isteyen küresel şirketler için önemli bir konum oluşturduğunu belirtti. Linn, sözlerine şöyle devam etti: “Ne varki bu şirketlerin çoğu, aslında Türkiye’ye gelebilecek olan yatırımlarını AB içinde ve çevresinde başka ülkelere yapmıştır. Türkiye için dünyanın başka bir bölgesinden önemli bir örnek de Meksika’dır. Meksika ABD ile yaptığı serbest ticaret anlaşmasını kullanarak, 1990’ların sonuna kadar yılda 10 milyar doların üzerinde, gayri safi yurtiçi hasılasının yüzde 2-3’ü kadar doğrudan yabancı yatırım girişi sağlamıştır. Bu yatırımları çekebilmek için Meksika, yatırım mevzuatını büyük ölçüde yeniden düzenlemiştir. Türkiye de aynı şeyi yapabilir. Ve bunu biran önce yapmasını içtenlikle öneririm.” REFORM PROGRAMI TEMAL OLUŞTURUYOR Linn, Türkiye’nin uygulamaya koyduğu yapısal reform programının, yatırım ortamında kalıcı iyileşmeleri gerçekleştirmek için kurumsal temel oluşturduğunu vurguladı. Linn, Dünya Bankası’nın, lider durumdaki gelişmekte olan bir piyasa ekonomisine sahip Türkiye’ye, daha çok yatırım çekilmesi için yardımcı olacağını da söyledi. Linn, Türkiye’de yatırım ortamının iyileştirilmesi ve yatırımların teşviki çerçevesinde “bankacılık, telekomünikasyon ve enerji” alanlarındaki yeni kurumlar ve yasal düzenlemelerin, şeffaflığı artırmakta olduğunu ve özel yatırımcılar için oyunun kurallarını daha net hale getirdiğini vurguladı. Linn, “kurumsal düzenlemeler, stratejik öneme sahip tarım sektörü dahil olmak üzere piyasaların liberalleştirilmesi ve özelleştirme, özel girişimçciler için yeni fırsatlar yaratıyor” dedi. YATIRIM TEŞVİKİNDE GERİ KALINDI Bu arada Türkiye’nin, yapısal reform alanında önemli adımlar atmış olmakla birlikte, yatırımın, özellikle ve doğrudan yabancı doğrudan yatırımların teşviki konusunda geride kaldığına işaret eden Dünya Bankası Başkan Yardımcısı, şöyle konuştu: “Türkiye’nin büyüklüğü, konumu ve dinamik nüfusu, onu yabancı yatırımlar için ideal bir yer haline getirmektedir. Ancak yabancı yatırımların düzeyi, uluslararası bölgesel standartlara göre çok düşük kalmıştır. Örneğin 1990’lı yıllarda yıllık doğrudan yatırım girişi, Macaristan ve Çek cumhuriyetinde gayrı safi yurtiçi hasılanın yaklaşık yüzde 4’ü kadar, Polonya’da ise yüzde 2’den fazla olmuştur. Aynı dönemde Türkiye’ye gelen doğrudan yabancı yatırım, ortalama olarak gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 0.5’inden azdır. Bu durumun izah edilebilmesi oldukça güçtür. Zira Türkiye birçok bakımdan dışa açık bir ülkedir.” Linn, kredi görüşmeleri için Türkiye’de Linn, Türkiye’nin sıcak para da denilen, kısa vadede portföy yatırımlarına çok ağırlık verdiğini, ancak daha istikrarlı ve avantajlı olan uzun vadeli uluslararası sermayeyi çekemediğini kaydetti. Türkiye’nin doğrudan yabancı yatırımlardan tam olarak yararlanamaması nedeniyle, daha fazla iş olanağı yaratma, üretkenlik ve rekabet gücünü arttırma, hayat standartlarını yükseltme fırsatlarını kaçırdığına işaret eden Linni, “Bu durum, ülkenin ağır dış borç yüküne ve makro ekonomik istikrarsızlık sorunlarına katkıda bulunmuştur” dedi. ARSA BELİRLENMESİ 4 YILA UZUYOR Türkiye’nin yabancı sermaye çekebilmek için Dünya Bankası’nın Yabancı Yatırım Danışmanlık Servisi’ni (FİAS) davet ettiğini belirten Linn, FİAS’ın, YASED ve diğer ilgili taraflarla birlikte, yatırımların önündeki idari engeller konusunda bir inceleme hazırladığını ifade etti. Başkan Yardımcısı Linn, FİAS’ın bulgularına göre, çalışma hayatına ilişkin düzenlemelerin çoğunun yabancı yatırımcı tarafından makul bulunduğunu, buna karşılık uzun bürokratik prosödürler ve koordinasyonsuzluk gibi faktörleri engel olarak görüldüğü söyledi. Linn, FİAS’ın tespitlerine göre Türkiye’de arazi alımı ve işyeri alanının geliştirilmesi için gereken sürenin 4 yıla kadar uzanmasının başka bir önemli engel oluşturduğunu, oysa bu sürenin Meksika ve Orta Avrapa ülkelerinde aylarla ölçüldüğünü ifade etti. Linna, yatırımcıların komplike ve karmaşık vergi ile teşvik rejimi ve bu rejimin adil olmayan şekilde uygulanmasını da önemli engeller arasında gördüğünü, ayrıca yolsuzlukla mücadele gereğini ısrarla vurguladıklarını söyledi. Linn, sözlerine şöyle sürdürdü: BÜROKRASİ AZALACAK “Hükümet yakın zamanda, Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilen Yatırım ortamının iyileştirilmesi ve doğrudan yatırımların teşviki için hazırlanan eylem planıyla, gündemin diğer konularını da ele almaya başlamıştır. Bu plan, şirket kuruluşu ve yatırım onay işlemlerinde kırtasiyeciliğin azaltılmasından, vergi ve teşvik rejiminin basitleştirilmesine ve fikri mülkiyet haklarının daha güçlü bir biçimde korunmasına kadar, çeşitli önlemleri kapsamaktadır.” Hükümetin FİAS’tan, yeni yatırım mevzuatının hazırlanmasında yardımcı olması ve bir Yatırım Teşvik Kurumu için fizibilite incelemesini yapmasını istediğine de işaret eden Linn, bağımsız Yatırım Teşvik Kurumu’nun, daha iyi yatırım ortamı sağlamak için kurumsal çerçeveyi güçlendirip, Türkiye’nin daha fazla doğrudan yabancı yatırım çekme çabalarına güç vereceğini belirtti. Linn, hükümetin ayrıca, iş dünyasının yurtiçi ve yurtdışındaki önemli temsilcilerinden oluşan bir Yatırım Konseyi kurulmasına karar verdiğini vurguladı. UNDP: YASA BÜYÜK ADIM BM Kalkınma Programı (UNDP) Avrupa ve Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerinden sorumlu Direktör Yardımcısı Jakob Simonsen de, yaptığı konuşmada, “Türkiye’nin yeni yabancı sermaye yasası, doğrudan yabancı sermayeyi çekebilmek açısından önemli bir adım” dedi. Simonsen, Türkiye’nin sınırlı miktarda doğrudan yabancı sermaye çektiğini hatırlatarak, uzmanlara göre Türkiye’nin yatırım ortamının, Doğu ve Orta Avrupa ülkelerine oranla daha cazip ve istikrarlı olduğunu vurguladı. Simonsen, “yabancı doğrudan yatırımın” hem borçlanma yerine geçebileceğini hem de sürdürülebilir kalkınma için sermaye sağladığını anlatırken, AB’ye üyelikte önemli olan kişi başına milli gelirin yükselmesinde de önemli bir faktör olduğunu kaydetti. Geçiş dönemindeki ülkeler ve gelişmekte olan piyasalarda, özellikle son 10 yıl içinde doğrudan yabancı sermayenin artış gösterdiğini belirten Simonsen, fakat küresel düzeyde sıcak paranın kontrol altına alınması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin Doğu ve orta Avrupa ülkelerine kıyasla daha az yabancı sermaye çektiğini yineleyen Simonsen, örneğin Macaristan’ın milli gelir açısından Türkiye’nin 15 katı oranında sermaye çektiğini ifade etti. 7 MİLYAR DOLARLIK POTANSİYEL Türkiye’nin yabancı sermaye çekmek için önemli düzenlemeler içinde olduğunu da anlatan Simonsen, Devlet Bakanı Kemal Derviş’in de dikkat çektiği gibi, yıllık ortalama 1 milyar dolar düzeyinde olan doğrudan yabancı sermayenin 7 milyar dolara çıkarılma potansiyeli olduğunu belirtti. Simonsen, doğrudan yabancı sermayenin, en çok yabancı sermaye çeken Polonya, Macaristan ve Estonya başta olmak üzere, özellikle geçiş dönemindeki ülkelere “özelleştirmeye dayalı gıda işleme, parakente ve diğer tüketici bazlı sektörler, enerji ve metalurji sektörü, bankacılık ve telekom, mühendislik şirketleri ve çevre faktörlü üretim” yollarıyla girdiğini ve faaliyet gösterdiğini kaydetti. BAL: ŞEFFAFLIK KARARNAMESİ BİR-İKİ GÜNE TAMAM Bu arada, Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Linn öğle yemeğinde, kabine üyesi 5 bakan ile biraraya geldi. Yemeğin ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Devlet Bakanı Faruk Bal, Dünya Bankası’nın 1.3 milyar dolarlık kredi dilimi için ortaya koyduğu şartlardan biri olan şeffaflık ile ilgili kararnamenin bir-iki güne kadar tamamlanacağını açıkladı. Bal, şeffaflık ile ilgili kararnamenin Dünya Bankası’nın bir önşartı olarak görülmemesi gerektiğini, bu konuda çalışmaların tamamlanmak üzere olduğunu vurguladı. Bayındırlık Bakanı Abdülkadir Akcan ise yaptığı açıklamada, Linn’in ihale yasası nedeniyle kendilerine teşekkür ettiğini belirtirken ihale yasasındaki eşik değerlerin değiştirilmesine gerek olmadığını savundu. | ||||
| |
|||
 Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
