Gelir hedeflerinde gariplik var

Home page

Haber Menüsü

Gelir hedeflerinde gariplik var

Cumhuriyet tarihinin en derin krizi ortadayken, belirlenmiş olan vergi gelirleri hedefi tartışıla dursun, diğer gelir kalemlerinde de tutarsızlıklar var.

Kerem Alkin
NTV-MSNBC


19 Ekim— 2002 yılı Bütçesi ile ilgili hedefler Yüksek Planlama Kurulu toplantısından sızdığından bu yana ekonomistler tarafından enine boyuna tartışılıyor. Hedefler, 2002 yılı Bütçe Yasa Tasarısı Hükümet tarafından Meclis’e verildikten sonra netleşti. Netleşen verilere göre, ilk anda öne çıkan özellik, 2000 yılında 2001 yılı bütçe hedefleri için öngörülen senaryonun, şimdi yeniden 2002 bütçesi için de tekrarlandığı.


		Bütçe maratonu 25 Ekim'de başlıyor Kamu yatırımları % 42.8 artacak KİT'lere yeni personel alınmayacak Oral: Memura %10 zam geliyor 2002'de zorunluluk dışında proje yok Bütçede çiftçiye destek azaldı 2002 Bütçesi Meclis'e sunuldu

			Yani, bir önceki yıl yine aynı tarihlerde IMF Hükümet’i 2001 yılı bütçe hedefleri için radikal davranmaya zorlarken, ekonomi yönetimi hedeflerin belirlenmesinde nasıl bir tutum izlemiş ise, şimdi aynı tutum 2002 bütçesinin bütününde hissediliyor. Geçtiğimiz yıl da bütçe harcamalarındaki artış oranı hedef enflasyonun altında tutulmuş, gelir hedefi ise enflasyon hedefinin üstünde belirlenmişti. Aynı tutum, bu yıl da kendisini hissettiriyor. 2001 yılında ilk hedefler yaşanan krizler nedeniyle tarihe karıştı. Öncelikle, 2002’de de benzer bir şansızlığın yaşanmamasına dua etmek gerekiyor. Hedefler dikkate alındığında, bütçe açığında 2001’deki umutlara benzer şekilde reel anlamda radikal daralma beklentisi, faiz dışı bütçe fazlasında ise reel bir artış öngörülüyor.

			ESAS İŞ HARCAMALARDAN ÇOK, GELİRLERDE Tabi, bütçe açığı ve faiz dışı fazla hedeflerinin gerçekleşmesinin harcamalar ile ilgili hedeflerden çok, gelirler ile ilgili hedeflere bağlı olduğu açıkça görülüyor. Bu nedenle, gelir hedefleri doğal olarak daha fazla topa tutuluyor. İlk eleştiri, 2001 yılında Türkiye bu derece radikal bir daralma yaşamışken, 2002 yılında direkt vergi geliri kalemlerinde bu ölçüde bir artışın mümkün olup olmadığı. Üstelik, 2002 yılının ilk 6 ayında da ekonomideki daralmanın devam edeceği endişelerine bağlı olarak, KDV ve akaryakıt tüketim vergisi gelirlerinde de hedeflerin yüksek tutulduğu ifade ediliyor. Bu konuda pek çok ekonomistin yeterince eleştiri getirdiğini dikkate alarak, biz diğer bir gelir hedefi olan ‘vergi dışı normal gelirler’ hedefi üzerinde duralım. Yılın ilk 9 ayında 5.7 katrilyon liraya ulaşan vergi dışı normal gelirler, yıl sonu hedefinin neredeyse yüzde 85’ini yıl sonuna 3 aya kala yakalamış durumda. 2000 yılının aynı döneminde 2.4 katrilyon lirayı aşan vergi dışı normal gelirlere göre yüzde 135’lik artışı ifade ediyor. Yıl sonu hedefi olan 6.8 katrilyon lira öngörüldüğünde ise, 2000 yılına göre yüzde 94’lük bir gelir artışı söz konusu olacak. Yani, krize rağmen vergi dışı normal gelirlerin 2001 yılı performansı iyi. SADECE 100 TRİLYONLUK ARTIŞ VAR Hal böyleyken, 2002 yılı bütçe hedeflerine bakıldığında, 2001 yıl sonu gerçekleşmesi kadar bir vergi dışı normal gelirler hedefi öngörüldüğü görülüyor. Sadece 100 trilyon liralık bir artış öngörülmekte. Yani, yüzde 1.9’luk artış. Sözün kısası, önümüzdeki yıl vergi dışı normal gelirlerde - yüzde 30’luk enflasyon hedefi dikkate alınırsa - önemli bir reel gerileme öngörülüyor. Hükümet ve onun alt parçası olarak ekonomi yönetimi önümüzdeki yıl devletin taşınmazlarından elde edilen satış ve kira geliri ile pasaport, nüfus cüzdanı ve ehliyet gibi kıymetli evraklarının satışından, trafik cezalarından ve özelleştirmeden elde edilecek gelirin 2001 yılına göre reel olarak daralacağını gösteriyor. Vergi dışı normal gelirler 1992 yılı bütçesinden bu yana, her yıl bir önceki yıla göre katlanarak gidiyor. Dolayısı ile, vergi dışı normal gelirlerdeki artışın en az enflasyon hedefi kadar öngörülmesi gerekirken, neredeyse yüzde 2 kadar bir artışın öngörülmüş olması şaşırtıcı ve garip. Üstelik, önümüzdeki yıl için öngörülmüş olan özelleştirme gelirinin bir kısmının da vergi dışı normal gelirler kalemi ile 2002 bütçesine gireceği dikkate alınırsa, vergi dışı normal gelirler hedefinin bu derece düşük tutulması anlamaya imkan yok. İnsanın aklına şu geliyor. TRAFİK CEZASI DA OLMAYACAK Önümüzdeki yıl ülkede karayolunda giden araç kalmayacağından trafik cezası da olmayacak; kimse yurtdışına çıkmadığından pasaport harç geliri de olmayacak. Sanki, vergi dışı normal gelir hedefi içinde gözükmesi gereken bir miktar gelirin, vergi geliri içine yazıldığı hissi insanda uyanıyor. Nitekim, uzmanlar vergi dışı normal gelirler içerisinde 2001 yılında gözüken bazı fon gelirlerinin, 2002 yılından itibaren vergi gelirleri içerisinde gözükeceğini belirtiyorlar. Bu nedenle, vergi dışı normal gelirler kaleminde çok düşük bir artış öngörüldüğü vurgulanıyor. Bakalım, Maliye’nin bu konuda bir teknik açıklaması olacak mı?



		Bankaların kara tahtaları siliniyor • KOBİ’lere 1 milyar dolarlık ‘cansuyu’ • Dolar 5 kuruş eridi, 1,67’ye indi • Markaların korunması tasarısı yasalaştı • Unakıtan: Çok şükür batan banka yok Emine Uşaklıgil’in bugüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanmış tüm yazıları Atilla Yeşilada’nın bügüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanan tüm yazıları Oğuz Karamuk'un bugüne kadar ntvmsnbc'de yayımlanmış tüm yazıları Levent Gürses'in bugüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanmış tüm yazıları Yarkın Cebeci’nin bugüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanmış tüm yazıları Murat Arın’ın bugüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanmış tüm yazıları Erhan Aslanoğlu'nun bugüne kadar ntvmsnbc'de yayımlanmış yazıları Kerem Alkin’in bugüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanmış tüm yazıları Murat Yeşildere’ın bugüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanmış tüm yazıları Oğuz Büktel’in bugüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanmış tüm yazıları Mahmut Kaya’nın bugüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanmış tüm yazıları İskender Özturanlı'nın bugüne kadar ntvmsnbc'de yayınlanmış yazıları Turgut Tokgöz'ün bugüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanmış tüm yazıları Şükrü Küçükşahin’in bugüne kadar ntvmsnbc'de yayınlanmış tüm yazıları Burçin Mavituna'nın bugüne kadar ntvmsnbc'de yayınlanmış tüm yazıları Artunç Kocabalkan'ın bugüne kadar ntvmsnbc'de yayınlanmış tüm yazıları Ozan Tarman'ın bugüne kadar ntvmsnbc'de yayımlanmış tüm yazıları

	NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u

	Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz? hayır 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 kesinlikle

NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
• Microsoft Internet Explorer
• Windows Media Player kullanın

Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler |
Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları