| | | | Partiler Arası Uzlaşma Komisyonu da, Anayasa’nın 51 maddesinin değiştirilmesi konusunda uzlaşmaya vardı. Peki neden tamamı değil de, sadece 51 maddesi? Doğrusu, bu da tartışılabilir. Ancak konunun uzmanları, bırakın 51 maddenin tamamının değiştirilmesini, bunun bir kısmının dahi gerçekleştirilmesi halinde, Türkiye’nin rahatlayacağını söylüyor.
Partiler Arası Uzlaşma Komisyonu, 51 maddenin değiştirilmesi ile ilgili olarak uzlaşmaya vardı. Fakat siyasi parti temsilcilerinin çok sayıda maddeye çekince koymasıyla. Bu durumda gösteriyor ki, bırakın 51 maddenin değiştirilmesini, bunun bir kısmını dahi değiştirmek çok zor olacak, çok tartışma yaşanacak.
MHP KESİNLİKLE KARŞI
Değişikliklerin en önemlileri, AB’ye uyum için hazırlanan Ulusal Program’da öngörülen hedefler doğrultusunda getirilen yeni hükümler.
İşte bunlardan biri ve belli ki en çok gürültü koparacak olanı; “Devletin dili Türkçedir” ibaresinin, “Resmi dil Türkçedir” ile değişitirilmesi. Bu konu AB uyum süreci çerçevesinde Türkiye’nin en çok tartıştığı konuydu.
Uzlaşma Komisyonu’nda, “Devletin bütünlüğü, resmi dili, bayrağı, milli marşı ve başkenti” başlıklı üçüncü maddede yapılan değişiklikle, “Dili Türkçe’dir” cümlesi, “Resmi dili Türkçe’dir” şeklinde düzenlendi.
Fakat MHP’liler kesinlikle buna karşı. En önemli dayanak noktaları da, bu durumun Anayasa’nın “Değiştirilemeyecek hükümler” başlıklı 4. maddesinde, yer alıyor olması.
Zaten AB Katılım Ortaklığı Belgesi’nin yayınlanmasının ardından, hızlanan “anadil” tartışmasında MHP tavrını çok net olarak ortaya koymuştu.
RESMİ DİL İÇİN ÖZÜM FORMÜLÜ
Peki bu sorun nasıl aşılabilir? İşte bu sorunun yanıtı, Galatasaray Üniversitesi Rektörü, Anayasa Hukuku Profesörü Erdoğan Teziç’ten geldi. Teziç’e gore, “Değişitirilemez hükümler siyasi niteliktedir ve bu nedenle değişitirlemesine hukuken bir engel yoktur.”
Peki tartışmaların önüne nasıl geçilebilir? İşte Erdoğan Hoca’nın önerisi: “Türkiye Devleti’nin dili Türkçe’dir ibaresi yerine, Cumhuriyetin dili Türkçe’dir dediğimiz zaman, değiştirilemeyecek maddeler kapsamındaki tartışmaları da ortadan kaldırmış oluruz. Çünkü yönetim biçimiyle dili bütünleştirdiğimiz zaman, değiştirilemeyecek olan yönetim biçimi, Cumhuriyet’tir. Maddeyi değiştiremiyoruz ama, maddenin içine onu ekliyoruz. Resmi dil yerine Cumhuriyet’in dili dediğimiz zaman tartışmalar ortadan kalkar.”
Profesör Teziç, Anayasa değişikliği çalışmalarında, öncelikli olarak tüm partilerin üzerinde anlaştığı maddelerin değişitirlemesinden yana. Çünkü bu şekilde hem vakit kaybedilmeyecek, hem de sorun olan maddeleri konuşmak, tartışmak ve üzerinde anlaşabilmek için vakit kazanılmış olacak. Ancak Erdogan Teziç, dil yasağının ’82 anayasasında olmasının hukuki bir hata olduğunu söylüyor. Teziç’e göre, “Dil yasağı, Lozan anlaşmasının 39. maddesinin son fıkrasına aykırı olduğunu savunuyor.
Belki bu öneriyle, üzerinde en çok tartışılan konulardan birinde, farklı görüşler arasında anlaşma sağlanmış olur.
| |
MHP, 'resmi dili Türkçe'dir'e karşı çıktı
Ergenekon’da 16 kişi daha gözaltında
