|
|
Artunç Kocabalkan: Kur dalgalanıyor ya piyasalar? Oğuz Büktel: Devalüasyon oranı kaç? Emine Uşaklıgil: Basiretsizliğin maliyeti Levent Gürses: IMF destekliyor ve gidişattan memnun |
|||
İcraatınız ve performansınız ne olursa olsun, bir kez kredibiliteyi yitirdiniz mi, işler çorap söküğü misali gidiyor. Çünkü, piyasalar hep ileriye bakar. Eğer, geçmişte yaptıklarınız gelecekteki yapacaklarınızın ispatı değilse, vay halizine. Bizde de bu oldu. Türkiye NATOnun ve Batının en güvenilir ve saygın müttefik olabilir ama ekonomiye gelince, pek de inandırıcı bir geçmişimiz yok. KREDİBİLİTEYİ ÇİZDİRDİK Biz kredibiliteyi çizdirince, sermaye kaçışı başladı. O kadar kendimize güveni yitirdik ki, sermaye kaçışının büyük bölümünün yerli kurumlardan olduğunu düşünüyorum. Böyle ortamlarda, şok faiz politikası da etkin olmuyor. Çünkü faiz yüzde 2000 gibi anlamsız rakamlara varınca sermaye sahibi Yahu, bu faizden borçlanan herhalde ödemek niyetinde değil (moral hazard) korkusuna kapılıyor. Bu ahval ve şerait içinde hükümet ve ekonomi yönetimi hiç te hoş olmayan iki çözümle karşı karşıya kaldı: Ya TLyi koruyacaksın, ama bankacılık sistemi yangın yerine dönecek, bütçe allak bullak olacak. Ya da, salacaksın TLyi, sistem ayakta kalsın diye. Tercihlerini ikinci yolda kullandılar ve TLyi salıverdiler. Bu tercihin orta vade de politika ve ekonomi üzerindeki etkilerini -eğer başka bir kriz çıkmazsa- hafta sonunda yazacağım. Şu anda, önümüzdeki günlerde ne olur, yatırımcı ne yapmalı, ona yoğunlaşmak istiyorum. PANİĞE KAPILMAYIN Bir takım analizlere girmeden önce, belki sıkılır da sayfayı kapatırsınız diye size mesajı önden vereyim: Paniğe kapılmayın, krizden önceki yatırım stratejinizi hemen terketmeyin. Böyle olaylardan sonra piyasaların ilk tepkisi FEVERANİ, ve genelde yanlış yönde olur. Ortalık toz-dumanken başı kesik tavuklar gibi koşuşturmanın anlamı yok. Özellikle, aman devalüasyon oldu, herşeyi satıp dövize geçeyim diye bir yola başvurursanız, acayip sükut - u hayale uğrarsınız. Bakın, Perşembe sabahı dolar TLye karşı 1.3 milyona kadar yükseldi, öğleden sonra 900.000e gevşedi. Ötekilerden uyanık olduğunu sanıp, sabah erkenden döviz büfelerinin kapısında kuyruğa girenler hem soğuktan üşüttü, hem de devaluasyonda gördüğü zararın daha fazlası aceleden gördü. Sakin, sakin... Bu hafta sonunu takke önünüzde geçirin, sonra karar verin. GİTAR TELİNİ ÇEKER GİBİ... Bu tip dalgalanmaya terketmelerde kurun iki ayrı yol çizdiğin görüyoruz. Bunların teknik adları da var da, size pek yararı yok. Tarif yoluyla izah edeceğim. Bir gitar telini çekin ve bırakın, önce titreşimler çok hızlı ve yüksek frekansda olur, sonra azalır, yavaşlar ve tel durur. Bu yolda kurun dalgalanması ilk günlerde çok abartılı olur, birkaç hafta içinde dalgalanmalar azalır ve kur gerçek değerini bulur. İkincisi ise merdivenden yuvarlanmaya benzer. Bir kat yuvarlanırsınız. Sahanlıkda biraz yavaşlar, sonra, cumburlop bir kat daha aşağı. Bu senaryoda, işler zaman içinde kötüye gider. Kur zamanla dibe vurur, denge en dipte kurulur. Bizim piyasalarda hangisi olacak? SIKI PARAYA DEVAM Aslında, ilkinin olması daha makul. Çünkü, TCMB para politikasını hala sıkı tutuyor. IMF ve Dünya Bankası destek vadetti. Daha da önemlisi, TL hiç bir zaman bir devalüasyona sebep olacak kadar aşırı değerli değildi. Ama, bu hale neden geldik? Çünkü, değerli politikacılarımız ekonomik programı ikinci plana itip, daha ulvi konuların kavgasına girdiler. Eğer Ankara en azından geçici olarak kavgayı bırakır, ortaya IMF destekli yeni bir program koyarsa, bu badireyi TLnin yüzde 20-30, hatta belki daha azıyla atlatırız. HAFTASONUNU BEKLEYİN Yok, Pazartesi yapılacak MGKdan da çatlak sesler, gelir, hükümet ek tedbirlede yan çizerse, biraz buralarda bekler, sonra bir kat daha düşeriz. Ben artık bu sefer Ankaranın ders aldığını düşünüyorum, ama hala Noel Babaya da inanırım. Onun için karar vermeden hafta sonunu geçirmekte fayda var. Sn. Cottarelli geldi, hükümetin ne yapıp yapamayacağı bir kaç gün içinde belli olur. Eğer eski kavga ve yan çizmeler devam ederse, kol kesip dövize dönmekte fayda var. | ||||
Bankaların kara tahtaları siliniyor | |||
|
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||