| | | | İndirim, verilen her bir ceza için ayrı ayrı değil, toplam ceza üzerinden bir defa yapılacak. Bir kişinin çeşitli suçlarından dolayı cezaları ayrı ayrı tarihlerde verilmiş olsa bile, bu cezalarının toplamı üzerinden yapılacak indirim on yılı geçemeyecek.
Tabi oldukları infaz hükümlerine göre çekmeleri gereken toplam cezalarından veya toplam hükümlülük sürelerinden on yıllık indirim yapıldıktan sonra ceza süresi veya hükümlülük süresi dolmuş olanlar, iyi halli olup olmadıklarına bakılmaksızın ve istemleri olmaksızın derhal, toplam cezaları on yıldan fazla olanlar ise tabi oldukları infaz hükümlerine göre fazla olan cezalarını çektikten sonra şartla salıverilecekler.
TUTUKLULAR BİR AY İÇİNDE
23 Nisan 1999 tarihine kadar işlenen suçlar nedeniyle tutuklu olan sanıklardan;
- Hazırlık soruşturmasında, iddianameye esas olan suçun niteliğine,
- Son soruşturmada, iddianamede yazılı suça veya değişen suç niteliğine göre kanunda belirtilen cezanın asgari haddi esas alınmak suretiyle, tabi oldukları infaz hükümlerine göre on yıllık indirim göz önüne alınarak, bugünden itibaren 30 gün içinde; kamu davası açılmamışlar için savcılıklarca, kamu davası açılan tutuklu sanıklar için mahkemelerce; dosyaları Yargıtay’da veya Askeri Yargıtay’da bulunanlar ilgili dairesince veya başsavcılıklarınca bu kanuna göre hesaplamalar yapılarak, tutukluluk halinin devamı veya kaldırılması hakkında karar verilecek.
YARGILAMA YAPILACAK
23 Nisan 1999 tarihine kadar işlenmiş ve ilgili kanun maddesinde, ölüm, müebbet ağır hapis ve üst sınırı on yılı aşan şahsi hürriyeti bağlayıcı ceza öngörülen suçlardan dolayı haklarında henüz takibata geçilmemiş veya hazırlık soruşturmasına girişilmiş olmakla beraber dava açılmamış olan sanıkların yargılamaları yapılacak.
Yapılan yargılama sonunda mahkumiyetine karar verilenlere de hükmün kesinleşmesinden sonra, bu maddedeki şartla salıverilme hükümleri uygulanacak. 23 Nisan 1999 tarihine kadar işlenmiş ve ilgili kanun maddesinde öngörülen şahsi hürriyeti bağlayıcı cezanın üst sınırı on yılı geçmeyen suçlardan dolayı haklarında henüz takibata geçilmemiş veya hazırlık soruşturmasına girişilmiş olmakla beraber dava açılmamış veya son soruşturma aşamasına geçilmiş olmakla beraber henüz hüküm verilmemiş veya verilen hüküm kesinleşmemiş ise davanın açılması veya kesin hükme bağlanması ertelenecek, varsa tutukluluk halinin kaldırılmasına karar verilecek. Bu suçlarla ilgili dosya ve deliller, bu bentte öngörülen sürelerin sonuna kadar muhafaza edilecek.
Erteleme konusu suç kabahat ise bir yıl, cürüm ise beş yıl içinde bu kabahat veya cürüm ile aynı cins veya daha ağır şahsi hürriyeti bağlayıcı cezayı gerektiren bir suç işlendiğinde, erteleme konusu suçtan dolayı da dava açılacak veya daha önce açılmış bulunan davaya devam edilerek hüküm verilecek. Öngörülen süreler, erteleme konusu kabahat veya cürüm ile aynı cins veya daha ağır şahsi hürriyeti bağlayıcı cezayı gerektiren bir suç işlenmeksizin geçirildiğinde, ertelemeden yararlanan hakkında kamu davası açılmayacak, açılmış olan davanın ortadan kaldırılmasına karar verilecek.
İKİNCİ MADDE
Yasa’nın ikinci maddesiyle de 28 Ağustos 1999 tarihli ve 4454 sayılı Basın ve Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanunu’nun birinci maddesinin Anayasa Mahkemesi’nce bir bölümü iptal edilen birinci fıkrası değiştiriliyor.
Buna göre, 23 Nisan 1999 tarihine kadar sorumlu müdür sıfatı ile işlenmiş suçlar dahil basın yoluyla veya sözlü veya görüntülü yayın araçları ile yahut miting, kongre, konferans, seminer, sempozyum, açık oturum veya panel gibi her türlü toplantılarda yapılan konuşmalarla işlenmiş olup; ilgili kanun maddesinde öngörülen şahsi hürriyeti bağlayıcı cezanın üst sınırı 12 yılı geçmeyen suçlardan dolayı 12 yıl veya daha az şahsi hürriyeti bağlayıcı bir cezaya mahkum edilmiş bulunan kimselerin cezaları erteleniyor. Bu erteleme 3 yıl olacak.
KAPSAM DIŞI SUÇLAR
23 Nisan 1999’a Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıverilmeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Yasa, bazı suçları kapsam dışında bırakıyor. Yasayla devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlar ile cumhurbaşkanına fiili tecavüz, ırza geçme, kötü muamele, çete kurma, rüşvet, yolsuzluk, uyuşturucu ticareti, tehdit, yolsuzluk ve bazı suçlar, yasada öngörülen indirimin dışında tutuluyor. Yasanın öngördüğü düzenlemeye girmeyen Türk Ceza Kanunu’nun maddeleri ve bu maddelerin düzenlediği suçlar şöyle:
125. madde (devletin şahsiyetine karşı cürümler), 126. madde (vatandaşın devlete karşı silah kullanması veya harbe katılması), 127. madde (devlete karşı harbe veya düşmanca hareketlere tahrik-yabancı devlet müdahalesine çalışma-milli menfaatlere karşı hareketler), 128. madde (Türkiye’yi harp tehlikesine koyma), 129. madde (düşman askere hareketlerine yardım-düşmana yardım-düşmanla ticaret), 130. madde (harp zamanında taahhüdü yerine getirmemek, taahhüde hile karıştırmak), 131. madde (askeri tesisleri tahrip), 132. madde (devletin güvenliğine, siyasi menfaatlerine ilişkin belgeleri yok etmek veya bozmak-devletin güvenliğine ilişkin bilgileri elde etme), 133. madde (askeri veya siyasi casusluk), 134. madde (taksirle işlenen casusluk), 135. madde (gizli askeri bölgelere girme, devlet güvenliği ile ilgili belgeleri bulundurma), 136. madde (devlet sırlarını ifşa), 137. madde (yayınlanması yasaklanan haberleri ifşa), 138. madde (devlet sırlarından yararlanma-devlet hizmetinde sadakatsizlik), 139. madde (harp zamanında devlet buyruklarına uymamak), 140. madde (vatandaşın yabancı memlekette milletine zararlı faaliyeti), (141. ve 142. maddeler daha önce kaldırılmıştı), 143. madde (milletlerarası dernekleri izinsiz kurma, böyle bir derneğe izinsiz girme), 144. madde (vatana manevi hıyanet-düşman devletten nişan veya aylık alma), 145. madde (milli bayrağa veya milli alametlere saldırı), 146. madde (devletin anayasa ve temel nizamlarını bozma), 147. madde (bakanlar kurulunu devirme, çalışamaz hale getirme), 148. madde (yabancı hizmetini asker yazmak veya silahlandırmak), 149. madde (isyana ve birbirine öldürmeye teşvik), 150. madde (fesatçılara vasıta tedarik), 151. madde (fesadı resmi makama bildirmemek), 152. madde (askeri komutanlıkların gaspı), 153. madde (askeri ve zabıtayı itaatsizliğe teşvik), 154. madde (halkı devlet kuvvetlerine karşı cürümleri işlemeye teşvik), 155. madde (memleket emniyetini tehlikeye koyacak yayınlar- halkı askerlikten soğutma) 156. madde (cumhurbaşkanına suikast) 157. madde (cumhurbaşkanına fiili tecavüz), 161. madde (savaş sırasında milli menfaatlere zarar), 162. madde (kanunun cürüm saydığı neşriyatı nakil etmek), 168.madde (silahlı cemiyet ve çete kurmak), 171. madde (devletin şahsiyetine karşı gizli örgüt kurmak), 172. madde (devlete karşı halkı tahrik etmek), 188. madde (tehditle bilgi almaya, kişiyi inancını, siyasi-sosyal görüşünü açıklamaya zorlama), 191. madde (tehdit), 192. madde (yayın yoluyla tehdit), 202. madde (devlet işleri aleyhinde işlenen cürümler, zimmet), 205. madde (irtikap), 208. madde (devlet için eşya-malzeme alım satımında yolsuzluk), 209. madde (görevi kötüye kullanma-irtikap), 211. madde, 212. madde, 213. madde (rüşvet suçları), 214. madde (avukat, dava vekili ve noterlerin rüşvet suçu), 216. madde (rüşvete aracılık etme), 217. madde (rüşvetli mal ve değerlerin müsaderesi), 218. madde (yetkisine girmeyen iş yaparak menfaat sağlama), 219. madde (hakim ve savcıların rüşvet ve devlet işlerindeki suçları), 240. madde (memurun görevini kötüye kullanması, 243. madde (memurların kötü muamelesi), 264. madde (patlayıcı madde imal etmek, ticaretini yapmak), 298. madde (firar ve firara yardım), 301. madde (firarı kolaylaştırma), 302. madde (tutuklu ve hükümlünün kaçmasına yardım) 303. madde (firarda memurun kayıtsızlığı, tedbirsizliği), 305. madde (nakillerde tutuklunun firarına sebebiyet vermek), 312’inci maddenin ikinci fıkrası (suça kapalı tahrik), 313. madde (cürüm işlemek için teşekkül oluşturmak), 314. madde (cürüm işlemek için oluşturulan teşekkül mensuplarına yardım etmek), 339. madde (evrakta sahtecilik), 340. madde (resmi belgenin özünde sahtecilik), 341. madde (resmi belgenin suretiyle sahtecilik), 342. madde (memur olmayan kimsenin resmi belgede sahteciliği), 343. madde (kişi hüviyet veya sıfatını ilişkin yalan doğrulamada bulunma), 344. madde (ticari hüviyeti yanlış gösterme), 345. madde (hususi belgede sahtecilik), 346. madde (sahte belgeyi kullanma), 347. madde (cezayı azaltan hal), 347. madde (gerçek belgeyi yok etmek-bozmak), 349. madde (çek ve senette sahtecilik), 366. madde (devlet müzayedelerinde ve münakasada şiddet, tehdit), 367. madde (müzayedelerde tehdit, zorlama, rekabeti önleme), 383. madde (kusurlu yangın, infilak, deniz kazası, batırma, tahribata sebebiyet), 394. madde (umumun sıhhatini tehlikeye düşürecek şekilde gıda ve yiyeceklere zehir katma ve benzeri suçlar), 403. madde (uyuşturucu imal ve ithal etmek), 404. madde (uyuşturucu madde kullanma, kullanılmasın kolaylaştırma), 405. madde (sahte reçete ile uyuşturucu madde satın alınması), 406. madde (cezayı artıran özel haller), 407. madde (sağlıkça arıza-cezayı artıran haller), 408. madde (uyuşturucu kullanımını kolaylaştıran mahallerdeki eşyanın müsadere edilmesi ve eşyanın yarısının bedelinin suçu ortaya çıkaranlara verilmesi), 414. madde (ırza tecavüz ve iffete tecavüz, küçükleri baştan çıkarma), 415. madde (ırz ve namusu tasaddi), 416. madde (zorla ırza geçme ve tasaddi), 417. madde (cezayı artıran şahsa bağlı haller), 418. madde (ırza tecavüzde suçun ağırlaşması), 503. madde (dolandırıcılık), 504. madde (dolandırıcılık suçunda cezayı artıran haller), 505. madde (ehliyetsizleri dolandırma), 506. madde (hileli iflas).”
DİĞER KAPSAMDIŞI SUÇLAR
Ayrıca, Askeri Ceza Kanunu’nun bazı maddelerince düzenlenen askeri suçlar ile Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunu’nun 26 ila 30, 33 ve 36’ıncı maddeleri, Atatürk aleyhine işlenen suçlar, Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun’un 12’inci maddesi, orman yakma ve benzeri orman suçları indirimden yararlanmayacak.
Bunun yanı sıra Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 68’inci maddesinde, Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Kanununda, Kara paranın Aklanmasının Önlenmesine, 2313 Sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun’da, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda ve 178 Sayılı Maliye Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 7’inci maddesinde, Bankalar Kanunu’nda, Vergi, resim ve harçlara ilişkin kanunlarda yer alan suçları işleyenler indirimden ve salıvermeden yararlanamayacak.
DAHA ÖNCE YARARLANANLARIN DURUMU
Daha önce şartla salıverilme hükümlerinden yararlandığı halde yeniden suç işleyerek hüküm giyenler ile daha önce çıkarılmış bir aftan yararlananlar da indirime tabi olmayacak. İndirimden yararlanacak olanlara Cezaların İnfazı Hakkında Kanun’da öngörülen indirim hükümleri uygulanmayacak.
Kanunun yayım tarihinden sonra cezaevinin disiplinini bozucu hareketlerinden dolayı disiplin cezası alanlar, Ceza İnfaz Kurumları ile Tevkif evlerinin Yönetimine Dair tüzük Hükümlerine göre disiplin cezaları kaldırılmadığı sürece, yasa hükümlerinden faydalanamayacak.
Haklarında yakalama, tutuklama veya mahkumiyet kararı bulunup da firar halinde olanlardan, bu kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren bir ay içinde resmi mercilere başvurup teslim olmayanlar indirim ve ertelemeden yararlanamayacak.
YASA KONUSUNDA DÜNKÜ GELİŞMELER
TBMM’de kabul edilerek dün saat 16.00’da özel kurye ile Çankaya Köşkü’ne iletilen yasa, Sezer’in onayından sonra yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderildi.
Yasanın iptali için Cumhurbaşkanı Sezer, Anayasa Mahkemesi’ne başvurabilir. Ancak Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, Sezer’in kendilerine bu seçeneği kullanmayacağını söylediğini bildirdi.
AA’ya göre Sezer Anayasa Mahkemesi’ne dava açmayacak. Anayasa’nın 153. maddesi gereğince iptal kararları geriye yürümeyeceğinden ve olası bir iptal kararının yasanın kapsamını genişleteceğinden, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Anayasa Mahkemesi’ne yasa hakkında dava açmayacak.
|
|
|
|
Live Vote is temporarily unavailable.
|
|
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi’nden yapılan açıklamada, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 89. maddesinin ikinci fıkrasında, Cumhurbaşkanı’nın, yayımlanmasını uygun bulmadığı yasaları, bir daha görüşülmek üzere, bu hususta gösterdiği gerekçeleriyle birlikte onbeş gün içinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne geri göndereceğinin belirtildiği anımsatıldı.
Açıklamada, şöyle devam edildi:
“Yine, Anayasa’nın 104. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde, ‘Kanunları tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne geri göndermek’ Cumhurbaşkanı’nın yasama ile ilgili olan görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Sayın Cumhurbaşkanı, Anayasa’da öngörülen bu yetkiye dayanarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce 8 Aralık 2000 gününde kabul edilen ’23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıvermeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun’u, yayımlanmasını uygun bulmadığına ilişkin gerekçelerle birlikte yeniden görüşülmek üzere, 15 Aralık 2000 gününde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne geri göndermiştir.
Ancak, ’23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıvermeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun’ 21 Aralık 2000 gününde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce aynen kabul edilmiştir. Anayasa’nın 89. maddesinin üçüncü fıkrasının ilk tümcesinde, ‘Türkiye Büyük Millet Meclisi, geri gönderilen Kanunu aynen kabul ederse, Kanun Cumhurbaşkanınca yayımlanır’ denilmektedir.
Bu kural gereğince, ’23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıvermeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun’ yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderilmiştir.”
TÜRK: TAHLİYELER EN KISA SÜREDE YAPILACAK
Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, Şartla Salıverme ve Cezaların Ertelenmesi Yasası’nın Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından imzalanması üzerine, tahliyelerin “gereken hazırlıkların yapılmasından sonra en kısa sürede başlayacağını” bildirdi.
Türk, Adalet Bakanlığı çıkışında gazetecilerin konuya ilişkin sorularını yanıtladı. Bir gazetecinin “Yasa, bu akşam mükerrer sayıda yayımlanır mı” sorusuna, “Tabii en kısa zamanda yayımlanacak” yanıtını verirken, “Tahliyeler ne zaman başlayacak” sorusunu da, “Uygulamanın en kısa sürede başlaması için gereken hazırlıklar yapılınca” diye yanıtladı. Türk, prosedürün nasıl işleyeceğine ilişkin bir soruya da, kanunda belirtildiği şekilde uygulamanın yapılacağını ifade etti.
ERBAKAN’IN CEZASININ İNFAZINI DA ERTELİYOR
23 Nisan 1999 tarihine kadar işlenen suçlardan dolayı şartla salıverilmeye, dava ve cezaların ertelenmesine dair yasa, kapatılan Refah Partisi’nin Genel Başkanı Necmettin Erbakan’ın aldığı bir yıllık hapis cezasının ertelenmesini de öngörüyor.
ÖLÜM CEZALARI
Yasa, ölüm cezalarının yerine getirilmeyeceğine hükmettiği için, yargı süreci tamamlanmış ölüm cezası mahkumları dışında, halen TBMM’de bekleyen 67 kişiden bazılarının dosyaları da yasa yürürlüğe girdikten sonra iade edilecek. TBMM Genel Kurulu’nda 1984’ten bu yana idam dosyası görüşülmüyor, ancak 67 kişinin idamına ilişkin 49 dosya Adalet Komisyonu’nda görüşülmeyi bekliyor. Dosyalardan 8 tanesi, bölücülük suçundan 16 kişinin idamını öngörüyor. 7 dosya silahlı terör örgütlerinin amaçları doğrultusunda hareket eden 11 kişinin ölüm cezasını içeriyor. TBMM’deki dosyaların bir kısmı ise adi suçlardan idam cezası alan 48 kişiye ait.
Yasa TCK’nın 125. maddesini istisna tuttuğu için bölücülük ve terör örgütünün amaçları doğrultusunda adam öldürmekten verilen idam hükümlüleri düzenlemeden yararlanamayacak. Ayrıca ırza geçme, adam öldürme suçlarından idam cezası alanların doysası da işlemde kalacak.
| |
'Baklava' davasının son sanığı tahliye oldu
Ergenekon’da 16 kişi daha gözaltında
