| | | | Türkiye’nin risk priminin düştüğünü, ülkenin ekonomik güvenilirliğinin arttığını, faizlerin düştüğünü ve düşmeye devam edeceğini vurgulayan Bakan Unakıtan, öncelikli hedeflerinin reel faizlerin düşürülmesi olduğunu vurguladı.
|
|
|
| | 
Unakıtan, yılın ilk yarısında büyümenin daha çok özel sektör yatırımlarından kaynaklandığını hatırlatarak, “Büyümeyi özel sektör ayaklı yapmayı hedefliyoruz. Bu yıl büyüme hızının yüzde 10’a ulaşması bekleniyor” dedi. Önümüzdeki yıl milli gelirin 481 katrilyon lira olduğunu kaydeden Unakıtan, büyümenin yüzde 5, deflatörün yüzde 8, yıl sonu TEFE ve TÜFE’nin yüzde 8 olarak hedeflendiğini belirtti.
ÖNLEM ALINMASI GEREKEBİLİR
|
|
|
|
2005 yılı için büyüme oranı yüzde 5, TÜFE yıllık artışı yüzde 8, faiz dışı fazla ise yüzde 6.5 olarak hedefleniyor.
|
|
Cari açığın finansmanında herhangi bir sorun görünmediğini ifade eden Unakıtan, “Cari açık nedeniyle ekonomiyi sıkıntıya düşürmemek için her türlü önlemi alacağız. Ekonomik göstergeler önlemi gerektiriyorsa, derhal yapılacak” dedi.
Unakıtan, yıl sonunda cari açığın büyümesinde ertelenmiş talebin canlanması, petrol fiyatlarındaki yükseliş yanında emtia fiyatlarındaki yükselişin etkili olacağını kaydetti. Cari açık bu yılın ilk sekiz ayında 9.82 milyar dolarla geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 123 arttı.
MAASTRİCHT HEDEFLERİ YAKIN
Maliye Bakanı, yıl sonu itibariyle enflasyonun tek haneli orana düşeceğini tahmin ederken, bu durumun mali disiplinin ve ekonomik programın sonucu olduğunu kaydetti. Unakıtan, “Hedefimiz kamu iç borç stokunun birkaç yıllık sürede Maastricht Kriterleri çerçevesinde gerçekleşmesidir” dedi.
|
|
|
|
“Esas olan kaynağı olmayan harcama yapmamaktır. Bundan sonra ancak kaynağı olan harcama yapılacaktır. Bunun adı mali disiplindir.”
— MALIYE BAKANı UNAKıTAN
|
|
Yatırımlardaki olumlu gidişin sürmesi halinde, istihdamın giderek azalacağını öngören Maliye Bakanı Unakıtan, “Ekonomideki iyileşmede, uygulanan mali disiplinin etkisi büyüktür. Yılın ilk dokuz aylık döneminde bütçe açığı 21 katrilyon lira olurken, faiz dışı fazla 24 katrilyon lira olarak gerçekleşti. Bütçe açıklarının düşmeye başlaması ekonominin sağlığına işaret etmektedir” dedi. | | | Ak Parti'nin resmi sitesinde Maliye Bakanı Kemal Unakıtan hakkında şunlar yazıyor: |
| | | • Domurcalı - 1946, Mustafa - Hidayet - Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi - İngilizce - Ekonomist - Yönetim Kurulu Üyesi - Maliye Bakanı - Evli, 3 Çocuk.
|
|
|
|
MALİ DİSİPLİNE DEVAM EDİLECEK
Unakıtan, yıl sonu itibariyle bütçe gelirlerinin 108 katrilyon lira, bütçe açığının 34 katrilyon lira ve IMF tanımlı faiz dışı fazla miktarının 27.2 katrilyon liraya çıkacağını da tahmin etti.
Unakıtan, Türkiye’nin ekonomik yönden güvenilirliğinin arttığını ifade ederken, “Mali disipline uyduğumuz sürece, faizler daha da düşecek. Hedefimiz, reel faizleri yüzde 7 düzeyine çekmektir. Reel faizler bu düzeye inmediği sürece sorunlar devam eder” dedi.
Bütçe açığının GSMH’ye oranının bu yıl sonunda yüzde 8 olmasını beklediklerini söylerken, “2005 sonunda bütçe açığının yüzde 6.1 düzeyine çekilmesini hedefliyoruz” dedi.
2005 yılı Bütçe Kanunu’na göre 2004 yılı sonunda 1 milyon 446 milyon lira olması öngörülen 2004 yılı ortalama dolar kuru, 2005 yılı için 1 milyon 611 bin lira (1.611 YTL) olarak hedeflendi.
|
|
|
|
“Kamunun küçültülmesi politikasına yine devam edilecektir. Kamu harcamaları sağlam gelir kaynaklarına dayanacaktır.”
— MALIYE BAKANı UNAKıTAN
|
|
Kamu harcamaların sağlam gelir kaynaklarına dayanacağını belirten Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, sosyal nitelikli harcamalara önem verileceğini kaydetti. Türkiye’nin yapması gereken temel reformlar bulunduğunu hatırlatan Unakıtan, “Özel gelir ve giderleri bütçenin içine aldık. Bu yüzden 2005 Bütçesi öncekilerle bire bir karşılaştırılamaz” dedi.
Bütçede uzun yıllardır yer alan maddelerin ilgili kanunlara taşındığını kaydeden Unakıtan, 2004 Bütçesi’nde 55 olan kanun maddesi sayısının 2005’te 40’a indirildiğini vurguladı.
Bakan Unakıtan devletin küçültülmesi, kamu hizmetlerinin daha etkin hale gelmesi ve kamunun ekonomik faaliyetlerden çekilmesi gereğine işaret etti.
SATIŞ HEDEFİ SONRA AÇIKLANACAK
Özelleştirme gelirlerinin bütçe gelir kalemlerinden biri olmadığını, sadece borç ödenmesinde kullanıldığını ifade eden Unakıtan, özelleştirme gelir hedefi konusunda ise daha sonra açıklama yapacağını kaydetti. Unakıtan, 2005 yılı için bir özelleştirme hedefi koymadıklarını söyledi.
Unakıtan, bütçedeki iç ve dış borç miktarının sorulması üzerine, bütçede borç ödeme kalemi olmadığını belirterek, bu konunun Devlet Bakanı Ali Babacan’ın ilgi alanına girdiği gerekçesiyle yanıtlamadı.
Bakan Unakıtan, 2005 yılı bütçesinde Adalet Bakanlığı’nın payının bir miktar artırıldığının anımsatılarak daha fazla artırılamayacağı yönündeki bir soru üzerine, Adalet Bakanlığı’nın öncelik verilen bakanlıklardan biri olduğunu belirterek, “Ancak gönül ister ki herkese daha fazla verelim. Ama mali disiplin ve elimizdeki imkanlar gereği buna göre dağıtım yapılıyor” diye konuştu.
Unakıtan, GSM operatörlerinden beklenen paranın çok yakında tahsil edileceğini de söyledi. |
| Vergi barışından gelir 4.3 katrilyon TL |
| | | | |
|
| • | Vergi barışı kapsamında, bugüne kadar 4.3 katrilyon lira gelir elde edildi. |
| • | Vergi Barışı Kanunu'ndan yararlanan kamu iktisadi kuruluşları, belediyeler ve diğer kamu kuruluşları 2003 yılında 93.5 trilyon lira, 2004'te ise 166.1 trilyon lira ödeme yaptı. |
| |
|
| | |
| |
EN BÜYÜK PAY FAİZE
2005 yılı bütçesinde en fazla ödenek, yüklü faiz ödemeleri nedeniyle yine Hazine’ye tahsis edildi. Ancak, faiz ödemelerindeki düşüşe bağlı olarak Hazine’ye ayrılan ödenek miktarı ve bunun toplam bütçe büyüklüğü içindeki payında önemli gerileme yaşandı.
2005 yılı için toplam 153 milyar 467 milyon Yeni Türk Lirası (YTL) olarak belirlenen genel bütçe ödeneklerinin 61 milyar 162 milyon YTL’lik bölümü Hazine’ye ayrıldı. Hazine ödeneği 2004’e oranla yüzde 17.5 küçültüldü. Hazine’ye 2004 için 74 katrilyon 153 trilyon lira (74 milyar 153 milyon YTL) ödenek tahsis edilmişti. Hazine’nin genel bütçe ödenekleri içindeki payı yüzde 49.7’den yüzde 39.9’a çekildi. Bu gelişmede faiz ödemelerindeki düşüş etkili oldu. 2004 yılında 58.5 katrilyon liraya ulaşacağı tahmin edilen faiz ödemelerinin, 2005 yılında 56.4 milyar YTL’ye ineceği öngörüldü.
|
|
|
|
| | 
Ödenek büyüklüğünde Maliye Bakanlığı 27 milyar 487 milyon YTL’yle ikinci sırada yer aldı. Bu ödeneğin de 17.3 milyar YTL’si başta Emekli Sandığı’na olmak üzere Maliye tarafından yapılan cari transferlere, 6.7 milyar YTL’si de sermaye transferlerine ayrıldı.
EĞİTİM VE SAĞLIĞIN PAYI ARTTI
Bütçe ödeneğinde Milli Eğitim Bakanlığı 14 milyar 882 milyon YTL’yle üçüncü sırada yer aldı. Bunun da 9 milyar 610 milyon YTL’lik büyük bölümünü personel ödenekleri oluşturdu. Milli Eğitim’in genel bütçeden aldığı pay 2004’teki yüzde 8.3’lük düzeyinden 2005’te yüzde 9.7’ye yükseldi. Milli Eğitim ödeneği bu yıla göre yüzde 20.3 artırıldı. Bütçeden 12 milyar 725 milyon YTL ödenek ayrılan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, bunun tamamına yakınını cari transfer SSK ve Bağ-Kur gibi sosyal güvenlik kurumlarına aktaracak.
Milli Savunma Bakanlığı ödeneği yüzde 9.6’lık bir artışla 10 milyar 977 milyon YTL, Bakanlığın genel bütçe ödeneklerinden aldığı pay yüzde 6.7’den yüzde 7.2’ye çıkarıldı.
Sağlık Bakanlığı’na ayrılan ödenek de yüzde 19.6 artışla 5 milyar 448 milyon YTL’ye yükseltildi. Sağlığın bütçeden aldığı pay yüzde 3.1’den yüzde 3.6’ya yükseldi.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na ayrılan ödenek yüzde 402.9 artışla 4 milyar 410 milyona yükseltildi. Bakanlığın bütçeden aldığı pay yüzde 0.6’dan yüzde 2.9’a çıktı.
2005 bütçesinden Emniyet Genel Müdürlüğü’ne de 4 milyar 243 milyon, Jandarma Genel Komutanlığı’na 2 milyar 375 milyon, Adalet Bakanlığı’na 1 milyar 593 milyon, Başbakanlığa 1 milyar 306 milyon YTL’lik ödenek ayrıldı.
Diyanet İşleri Başkanlığı, 1 milyar 122 milyon YTL’lik ödenekle birçok bakanlık ve kuruluşu geride bıraktı. Genel bütçeden İçişleri Bakanlığı’na 783 milyon, Ulaştırma Bakanlığı’na 687.3 milyon, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’na 677.2 milyon, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na 632.4 milyon, Dışişleri Bakanlığı’na 562.1 ilyon, Çevre ve Orman Bakanlığı’na 404.4 ilyon, TBMM’ye 283.3 milyon Yeni Türk Lirası lira ödenek ayrıldı.
Anayasa Mahkemesi 6 milyon, Danıştay 19.1 milyon, Yargıtay 29.2 milyon, Cumhurbaşkanlığı 31.3 milyon, Denizcilik Müsteşarlığı 45.3 ilyon, Devlet İstatistik Enstitüsü 52.2 milyon, Sayıştay 54.3 milyon YTL ile en az ödenek ayrılan kuruluşları oluşturdu. | |
| |
Kamuda 2005 yılı FDF hedefi % 6.5
Bankaların kara tahtaları siliniyor
