 |
|
|||||
 |   |  |  | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
  |
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Türk parasının kupür değeri bakımından ortaya çıkan çeşitli zorlukların giderilerek, genel bir sadeleştirme yapılması amacıyla hazırlanan tasarıda, yarım Yeni Kuruş’un üzerindeki değerin Yeni Türk Lirası’na tamamlanması, TL ile YTL’nin 2005 sonuna kadar değiştirilmesi ve bu süre sonuna kadar etiketlerin hem eski hem de yeni para birimine göre düzenlenmesi, ayrıca mevzuattaki eksikliğin giderilerek sahtecilik amacı olmaksızın banknot resim ve görüntülerini çoğaltanların 5 milyara kadar para cezasına çarptırılması öngörülüyor. TBMM’ye sunulan “Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Yasa Tasarısı” dördü geçici olmak üzere toplam 11 maddeden oluşuyor. Tasarının gerekçesinde, ulusal ekonomide 1980-1002 döneminde yaşanan enflasyonist sürecin dolaşımdaki banknot tutarlarına da yansıdığı belirtildi. Gerekçede, 31 Aralık 1980’de 278,6 milyar TL olan emisyon hacminin, 27,407 kat artarak 31 Aralık 2002 itibariyle 7 katrilyon 635 trilyon 621,9 milyar TL’ye ulaştığı anımsatıldı. Gerekçede, bu gelişmenin bir sonucu olarak 1927 yılından 1980’e kadar dolaşımdaki banknot ihtiyacının 50 kuruş ile 1.000 TL arasında değişik değerlerdeki banknotlarla karşılanabilirken, 1981’den günümüze kadar geçen zaman içinde artan dolaşım ihticayını karşılayabilmek için üst değerde yeni banknotların dolaşıma çıkarıldığı ve en küçük değerdeki banknotların da tedavülden çekilerek dolaşımdaki banknot kompozisyonun 2002 sonunda 250 bin, 500 bin, 1 milyon, 5 milyon, 10 milyon ve 20 milyon TL’lik banknotlardan oluştuğu anımsatıldı. Tasarının gerekçesinde, getirilen yeni düzenleme şu şekilde açıklandı: “Paramızın taşıdığı kupür değeri bakımından, bugün dünyada rastlanmayan büyüklüklere ulaşması sonucunda, ifade ve yazılmasında çeşitli zorluklarla karşılaşılmaktadır. Bu nedenle, paramızdan altı sıfır atılarak bir milyon Türk lirası eşittir bir Yeni Türk Lirası (1.000.000 TL=1 YTL) değişim oranında yeni bir para birimine geçilmesi ve ulusal ekonominin kapsamına giren parasal değer ve kayıtlarda genel bir sadeleştirilme yapılması uygulama açısından pratik bir çözüm olarak görülmektedir.” Para biriminin Yeni Türk Lirası (YTL) olduğu ve 1 YTL’nin 100 Yeni Kuruşa (YKr) eşit olduğu hükmünü getiren tasarıda, Türk Lirasına geri dönmek, defter ve kayıtların tutulmasında hesap birimi olarak tekrar türk lirasının kullanılmasını sağlamak konusunda Bakanlar Kurulu’na yetki de veriliyor. Bir milyon TL’nin 1 YTL’ye eşitlenmesini sağlayacak olan tasarıda, YTL cinsinden yapılan işlemlerde yarım Yeni Kuruşun üzerindeki değerlerin bir Yeni Kuruşa tamamlanmasını öngörüyor. Tasarıda bu tamamlama işlemlerinin birim fiyatlarda değil, işlem sonuçlarında ve ödeme aşamasında gerçekleştirilmesiyle, ödeme kayıtlarının virgülden sonra en çok iki hane ile yapılmasının amaçlandığı belirtildi. 24 Aralık 1937’den beri uygulanan Devlet hesaplarında Liranın Esas İttihaz Edilmesi Hakkında Yasa’yı yürürlükten kaldıracak olan bu yasayla, halen tedüvelde bulunan TL banknotlar ile madeni paraların 1 Ocak-31 Aralık 2005 tarihleri arasında YTL banknotlarla ve yeni çıkarılacak madeni paralarla birlikte tedavül edeceği hükmü getiriliyor. Tasarıyla, TL üzerinden yapılan her türlü hukuki muamele ile hukuki sonuç doğuran belgelerin, değişim oranları dikkate alınarak 31 Aralık 2005 tarihine kadar değiştirilmesi halinde, muamele ve düzenlenecek belgelerin her türlü verg, resim, harç ve diğer yükümlülüklerden muaf tutulması uygulaması da getiriliyor. YTL’nin tedavüle çıkacağı 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren, 31 Aralık 2005 tarihine kadar bütün mal ve hizmet bedellerinin, Tüketicinin Korunması Hakkında Yasası uyarınca etiket ve listelerde TL ve YTL üzerinden ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olacak. Bu zorunluluğa uygulamayanlar ise Tüketicinin Korunması Hakkında Yasası’nın 25/2.fıkrası uyarınca cezalandırılacak. Tasarıda, YTL’ye geçiş ile ilgili olarak yapılacak hazırlık ve düzenleme çalışmalarına olanak sağlanması, defter ve kayıtların tutulmasında kolaylık sağlanması amacıyla yukarıdaki hükümlerin 1 Ocak 2005 tarihinde yürürlüğe gireceği hükmü getirildi. Tasarıda, yasanın Resmi Gazete’de yayımından sonra yürürlüğe girecek hükümleri ise şöyle: Birlikte tedavül ve değiştirilmesi esaslarını banknotlarda Merkez Bankası, madeni paralarda ise Hazine Müsteşarlığı belirleyecek. Ayrıca tasarıyla, bu geçiş döneminde herhangi bir boşluğun doğmamasını sağlamak amacıyla, yasanın uygulanmasından doğabilecek tereddütleri gidermeye ve gerekli düzenlemeleri yapmaya Hazine müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan, görev alanına giren konularda ise maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Merkez Bankası, SPK ve BDDK’ca düzenleme yapmaya yetkili kılıyor. ZAMANAŞIMI 2015 SONUNDA Tedavülden çekilecek TL banknotlar, Merkez Bankası Yasasının 37’nci maddesi uyarınca 31 Aralık 2015 tarihinden sonra zamanaşımına uğrayacak. Tasarıyla, sahtecilik amacıyla olmasa da banknotların resim ve görüntülerinin çoğaltılması ve yayınlanmasının da önüne geçilmeye çalışılıyor. Tasarıda, doğrudan sahtecilik amacı olmaksızın, sahtecilikte kullanılma tehlikesini yaratarak banknotların resim ve görüntülerinin çoğaltılması ve yayınlanması durumunda uygulanacak ceza hükümlerinin mevzuatta bulunmadığına işaret edilerek, bu durumun önüne geçilmesi ve AB ile uyum sağlanması amacıyla ceza getiriliyor. Bu konudaki düzenlemelerin AB Merkez Bankasınca güncel koşullar doğrultusunda değiştirilebilmesi nedeniyle sık sık yasa değişikliliğine gidilmesini önleyebilmek amacıyla, banknotların resim ve görüntülerinin çoğaltılması ve yayınlanmasına ilişkin boyut, renk, malzeme, çözünürlük,üzerinde bulunacak ibareler ve benzeri hususlarla ilgili koşulların Merkez Bankasınca Resmi Gazete’de ilan edilmesi yeniliği getiriliyor. İlan edilecek bu koşullara uymayan kişiler hakkında, fiilleri daha ağır bir suça vücut vermediği takdirde, 1.5 milyar liradan 5 milyara kadar ağır para cezası verilecek. Tasarıyla, Darphane ve damga Matbaası Genel Müdürlüğünce madeni paraların üretimi ve basımı ile ilgili olarak yapılacak her türlü mal ve hizmet alımlarının 31 Aralık 2005 tarihine kadar Kamu İhale Yasası hükümlerine tabi olmayacağı hükmü de getiriliyor. Buna göre usul ve esasları Hazine’nin onayı alınarak belirlenmesi kaydıyla ve yatırım programlarında yer alması hususu aranmaksızın Darphane gerekli mal ve hizmet alımını gerçekleştirecek. | ||||
| |
|||
 Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
Enflasyon düşüşü büyümeyi destekler