 |
|
|||||
 |   |  |  | |||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
  |
  Murat Gener: Beklenmedik gelişmeler ve borsa |
|||
|
|||
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| TEFE yüzde 1.6, TÜFE de yüzde 2.9 olarak gerçekleşti. Yine her zamanki gibi bu farklı fon tiplerinde gözlenen volatilite, yatırımcıların fon seçiminde dikkatli olması gerektiğinin altını çizdi. Volatilite göstergesi olan standart sapmalara baktığımızda, bu oynaklığın B tipi fonlarda sadece yüzde 6.25 olduğunu gözlerken (aylık - son 30 ay) A tipi fonlarda yüzde 13.59’da seyrettiğini gördük (İMKB100 Endeksi’nin standart sapması da yüzde 20.23). Fon getirilerinin riske göre ayarlanması Türkiye’de sadece persembe.com tarafından yapılıyor. Kasım ayıyla, yatırım fonlarını hem getiri hem de risk bazında derecelendiren tek site olan persembe.com bu incelemesinde 30. ayını tamamlamış oldu. A tipi fonlar A tipi fonlar, İMKB Kasım ayında %29.93 değer kazanırken (dolar bazında %40.94) ortalama olarak %15.72 (dolar bazında %25.72) değerlendiler. Değerlendirmeye alınan 132 fonun tamamı TEFE’nin üstünde getiri verirken sadece 1 tanesi İMKB 100 Endeksi’nden daha iyi performans gösterdi (DENİZBANK HİSSE FONU). Bu ay TL ve DOLAR bazında değer yitiren fon olmadı. |
||||
|
|  Bir ay gibi kısa bir süre içinde bile en iyi getiri veren fonla en kötüsü arasındaki getiri farkı %30.24 oldu! Riske ayarlı getiriler baz alındığında persembe.com’dan 5 yıldızlı rating alan A tipi fon sayısı Kasım ayında 8 oldu: Kasım 2002: Beş yıldızlı A tipi fonlar  DENİZBANK KARMA (18) DIŞBANK DEĞİŞKEN (22) GARANTİ DEĞİŞKEN (5) GARANTİ İMALAT SEK. (5) GARANTİ KARMA (22) İNTER YATIRIM KARMA (17) İŞ YATIRIM DEĞİŞKEN (19) KOÇBANK DEĞİŞKEN (10)Parantez içindeki rakamlar, fonların son 30 ay içinde kaç kez beş yıldızlı rating aldığını gösteriyor (persembe.com ratingleri son 30 aydır yapılmakta). Farklı fon türlerine göre yıldız ortalaması Kasım ayında şöyle gelişti: Fon Türü Adedi Yıldız Ortalaması İştirak 3 3.67 Değişken 55 3.49 Karma 26 3.42 Sektör 12 3.17 Hisse 19 2.95 Endeks 12 2.42 Yabancı M.K. 2 2.00YILBAŞINDAN BU YANA A tipi fonlar yılbaşından bu yana ortalama olarak %15.04 değer kazandılar (dolar bazında %8.41). Endeks bu onbir ay içinde %-3.50 değer yitirdi (dolar bazında %-9.07). Enflasyon ise (TEFE) %27.5 oldu. Yılbaşından bu yana faaliyette olan 125 A tipi fonun 104 tanesi endeksten daha İYİ performans gösterdi. 101 tanesi pozitif getiri verirken ancak 30 tanesi TEFE’yi yenebildi. |
|||
 En iyi getiri veren ile en kötü veren arasında %63.17 performans farkı olması fon yöneticileri arasında büyük farklılıklar olabileceğine yine dikkat çekti. SON 1 YILLIK A tipi fonların son bir yıllık ortalama getirisi % 29.94 (dolar bazında %24.75) oldu. Endeks son bir yılda %14.32 değer kazandı (dolar bazında %9.75). Enflasyon ise (TEFE) %32.8 oldu. Son bir yıldır faaliyette olan 125 A tipi fonun 100 tanesi endeksten daha iyi performans gösterdi ama ancak 58 tanesi TEFE’yi yenebildi. Yâni bir yıldır A tipi fonlara yatırım yapıyor olsaydık enflasyonu yenme olasılığımız %46 olacaktı! Resme dolar bazında bakıldığında da fonların %5’inin (6 adet) değer kaybettiği görülüyor. En iyi getiri veren ile en kötü veren arasında %73.04 performans farkı olması fon yöneticileri arasında büyük farklılıklar olabileceğine yine dikkat çekti. |
||||
 İKİ YILLIK İki yıllık kümülatif enflasyon %145.23 (TEFE). İMKB 100 Endeksi ise %52.03 (dolar bazında %-32.45 kayıp) değer kazanmış. A tipi fonlar ortalama olarak %102.34 (dolar bazında %-10.10 kayıp) değer kazanmışlar. İki yıldır faaliyette bulunan 103 A tipi fonun 86 tanesi endeksi alt ederken ancak 18 tanesi TEFE’yi yenebilmiş. Yâni iki yıldır A tipi fonlara yatırım yapıyor olsaydık enflasyonu yenme olasılığımız %17 olacaktı! Dolar bazında ise pozitif getiri veren sadece 34 fon var. İki yıl gibi uzun bir sürede bile 3 fon TL bazında da negatif getiri vermiş. En iyi fonla en kötü arasındaki performans farkı %228.60 olmuş!!! İki yılda GARANTİ İMALAT SEKTÖR fonu %224 getiri verirken son iki yılın en kötü performans gösteren fonu yüzde 14 (dolar bazında yüzde 62) değer kaybetmiş. ÜÇ YILLIK İMKB 100 Endeksi 3 yılda ise yüzde 57.22 (dolar bazında yüzde -47.39 kayıp) değer kazanmış. A tipi fonlar ortalama olarak %166.85 (dolar bazında %-9.82 kayıp) değer kazanmışlar. Son 3 yıldır faaliyet gösteren 75 A tipi fonun 64 tanesi (%85’i) endeksten daha iyi performans göstermiş. Dolar bazında 51 tanesi negatife düşmüş (tüm A tipi fonların yüzde 68’i). TL bazında baktığımızda, en iyi fonla en kötü arasındaki getiri farkı %410!!! Üç yıldır bir türlü pozitif getiriye çıkamayan fon dahi bulunuyor. B tipi fonlar AYLIK DEĞERLENDİRME Kasım ayında B tipi fonların tamamı endeksin performansının altında kalırken 97 tanesi enflasyonu yendi (tüm B tipi fonların %92’si). 105 B tipi fonun aylık ortalama getirisi yüzde 3.63 (dolar bazında %12.58). |
||||
|
|  Fon getirilerinin riske göre ayarlanması Türkiye’de sadece persembe.com tarafından yapılıyor. Riske ayarlı getiriler baz alındığında persembe.com’dan 5 yıldızlı rating alan B tipi fon sayısı Kasım ayında 4 oldu: İŞ YATIRIM DEĞİŞKEN (11) İŞBANK DEĞİŞKEN (19) KOÇ MENKUL DEĞİŞKEN (7) TSKB DEĞİŞKEN (12) Parantez içindeki rakamlar, fonların son 30 ay içinde kaç kez beş yıldızlı rating aldığını gösteriyor (persembe.com ratingleri son 30 aydır yapılmakta).Farklı fon türlerine göre yıldız ortalaması Kasım ayında şöyle: Fon Türü Adedi Yıldız Ortalaması Değişken 36 3.50 Tahvil/Bono 21 3.38 Likit 37 3.22 Yabancı M.K. 6 2.83 Karma 2 2.00YILBAŞINDAN BU YANA Yılbaşından bu yana performansa bakıldığında B tipi fonlar ortalama %42.57 getiri vermişler (dolar bazında %34.33). Yılbaşından bu yana faaliyette olan 87 B tipi fon arasında 78 tanesi TEFE’yi yenebilmiş. En iyi ile en kötü fon arasındaki getiri farkı %49 olmuş! EN İYİ YILLIK GETİRİ Bir yıllık performansa bakıldığında B tipi fonlar ortalama %47.57 getiri vermişler (dolar bazında %41.69). Bir yıldır faaliyette olan 86 B tipi fon arasında 77 tanesi TEFE’yi yenebilmiş. Bu oran ve en iyi ile en kötü fon arasındaki yıllık getiri farkının %60 olarak gerçekleşmesi fon seçiminin çok dikkatli yapılması gerektiğini ispatlıyor. |
|||
 İKİ YILLIK Son iki yılın şampiyonu %302.27 (dolar bazında %78.73) getiri ile yine İŞ YATIRIM DEĞİŞKEN FONU. İki yıllık TEFE’yi (%145.23) yenemeyen fon sayısı 9. Bu rakam 2 yıldır faaliyette olan 80 adet B tipi fonun %11’i. İki yıllık performansa bakıldığında B tipi fonlar ortalama %203.60 getiri vermişler (dolar bazında %34.89). En iyi fonla en kötü arasındaki fark ise %260!!! Bu fon seçiminin öyle gelişigüzel yapılmaması gerektiğini gözler önüne sermiyor mu? ÜÇ YILLIK Son 3 yılın en iyi getiri veren fonu İş Yatırım Değişken: Üç yıllık performansa bakıldığında B tipi fonlar ortalama %319.62 getiri vermişler (dolar bazında %40.40). 3 yıllık performanslarda en iyi ile en kötü arasındaki TL getiri oranı farkı %482. Tüm fonlar A ve B ayırımı yapmadan tüm fonları aynı kefede tartarsak farklı görüntüler elde ediyoruz. Bir kere aylık bazda riske ayarlı getirilere bakarsak, değerlendirmeye alınan 236 fon arasında persembe.com’dan 5 yıldızlı rating alan 4 fonun tamamı B tipi (Kasım ayı için). A ve B tipi fonların Kasım ayı ortalamalarına bakıldığında, A tipi fonların lehine %12.09’luk bir getiri farkı görülüyor, ve yine bu iki fon türü arasındaki risk farkı da belirgin. Bir volatilite (ve dolayısıyla risk) ölçümü olan standart sapmalar, A tipinde %13.59 iken B tipi fonların Ocak ayı standart sapma ortalaması sadece %6.25 olmuş. |
||||
 persembe.com, işte bu getiri, risk (standart sapma ve Sharpe oranı), devamlılık (kaç aydır faaliyette) ve istikrar (kaç aydır ortalamaların üzerinde) unsurlarını ölçüp yatırım fonlarını hem risk hem de getiri bazında ölçerek en ideal bileşimi buluyor. Sadece getirileri değerlendirirsek, Kasım ayının ilk 69 sırasını A tipi fonlar alıyor (ilk 110’da sadece 2 adet B tipi fon var). Bu performansı İMKB’deki artışlara bağlayabiliriz. Değerlendirmeyi YILBAŞINDAN BU YANA olarak yaparsak, bu kez ilk 38 sırayı B tipi fonlar alıyor. YILLIK bazda daha karma bir dizilim var ama, 2 YILLIK ve 3 YILLIK listelerde ilk 100’de çoğunluğu B tipi fonlar oluşturuyor. Enflasyon-Getiri ilişkisine bakarsak elimize önemli bir istatistik geçiyor. Tüm fonlar birlikte değerlendirildiğinde, TEFE’yi yenemeyenlerin oranı şöyle: Kasım ayında: %3 11 Aylık getiri: %49 1 Yıllık: %36 2 Yıllık: %51 Bırakın alternatif yatırım araçlarını, enflasyonu bile yenemeyen fonların çokluğu yine fon seçimi sürecinin önemini ıspatlıyor. Yine tüm fonlar birlikte değerlendirildiğinde, belirli zaman dilimlerinde en iyi getiri veren fonla en kötü arasındaki performans farklılıkları da şöyle: Aylık: %39 11 Aylık getiri: %74 1 Yıllık: %74 2 Yıllık: %317 3 Yıllık: %567 Eğer 1 yıl içinde en iyi fonla en kötü arasındaki fark %74 gibi akıl almaz bir orana çıkıyorsa fon seçiminin gerçekçi, dürüst ve bilimsel bir rating çalışmasına göre yapılması gerekir. 3 yıllık performanslarda fark %567!!! Yâni 3 yıl önce İŞ YATIRIM DEĞİŞKEN (B tipi) fonuna para yatıran yatırımcı, 3 yılın en kötü performans gösteren fonuna (A tipi) para yatıran yatırımcıya göre %567 daha iyi getiri elde etmiş! SONUÇ Yukarıdaki istatistikler Türkiye’de faaliyet gösteren yatırım fonlarının aylık, yılbaşından bu yana, yıllık, 2 yıllık ve 3 yıllık panaromasını gösterirken yatırımcıların fon seçiminde son derece dikkatli davranmaları gerektiğini de gözler önüne seriyor. Dolayısıyla bir yatırım fonuna yatırım yapmadan önce fon hakkında mümkün olduğunca fazla bilgi toplanması gerekir. Bu bilgiler (fonun iç tüzüğü, izahnamesi, mali tabloları, aylık raporları, vs.) fonun kendisinden, kullandığınız aracı kurumdan veya basından alınabilir. Yatırım fonlarının faydaları arasında profesyoneller tarafından yönetilmeleri, çeşitleme sağlamaları, küçük tasarruflarla sağlanamayacak bir kazanç potansiyeli sunmaları ve optimum zaman ve kaynak kullanımını olası hale getirmeleri bulunur ama aynı diğer yatırım araçları gibi bir risk unsuru da içerirler. Ülkemizde yatırım fonları sadece getirileri bazında değerlendirilmektedir. Halbuki değerlendirmelere risk unsuru da dahil edilmelidir. Bu tür bir değerlendirme ve gelişmiş ülkelerdekine benzer ratingleri persembe.com’da bulabilirsiniz. Bu sitede tüm fonlar aylık, yılbaşından bu yana, yıllık, 2 yıllık ve 3 yıllık olmak üzere TL ve dolar bazında değerlendirilip herkesin anlayabileceği bir şekilde birden beşe kadar yıldız tahsis edilmek suretiyle riske ayarlı getiri bazında derecelendirilmektedir. Bu yöntemde yüksek rating alan fonların istikrarlı bir şekilde enflasyon ve endeks getirilerinden daha yüksek getiriler elde ederken arzu edilen risk seviyelerini de aşmadığı görülmektedir. Yöntemin bir diğer sağlam özelliği de yıldız ratinglerinin aydan aya fazla değişmemesi (örneğin geçen ay 5 yıldız alan bir fon bu ay ya 5 yıldızını koruyor ya da en fazla 4 yıldıza düşüyor) ve dolayısıyla bu ratinglere göre seçilen fonların uzun bir süre ratinglerini korumaları sayesinde yatırımcıya orta/uzun vadede istikrarlı yatırım olanağı sağlamasıdır. persembe.com tarafından devamlı 5 yıldız ratingi alan fonlar, aylık, yılbaşından bu yana, yıllık, 2 yıllık ve 3 yıllık getiri değerlendirmelerinde hep en iyi ilk %10’un arasına girmektedirler. | ||||
| |
|||
 İMKB'DEN ŞİRKET HABERLERİ İMKB şirketlerinin 2001 bilançoları İBS-NTVMSNBC'den İMKB verileri ve şirket profilleri Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
