 |
|
|||||
 |   |  |  | |||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
| 22 Kasım— Irak’a yapılacak bir operasyon ve sonrasına ilişkin beklentiler sürerken, piyasa uzmanları da operasyon sonrasına ilişkin senaryolar hazırlamaya başladı. Fortune dergisinin son sayısındaki habere göre işler iyiye giderse Irak’ta petrol üretimi günlük 8 milyon varile çıkacak ve dünya ekonomisi düşük petrol fiyatları ile toparlanma sürecine girecek. |
  |
  Irak'a operasyon gelişmekte olanları vuracak Irak savaşının 'faturası' ağır Bush NATO'dan Irak desteği istiyor Irak ekonomisinin inşası güç olacak |
|||
|
|||
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
|
İşlerin kötü gitmesi halinde ise Suudilerin petrol arzını artırarak kendine rakip olacak Irak’ı baltalayabileceği ve savaşın sokak çatışmalarından kitle imha silahlarına kadar çığrından çıkabilecek. Dergide, Irak petrollerinin, Çin ve Hindistan’ın önümüzdeki 10 yılda artacak petrol talebinin fiyatları körüklememesi için sigorta olarak kullanılmak istendiği de belirtiliyor. ASKERİ OPERASYON YETMEYEBİLİR Haberde, ABD’nin kararlılığının sadece askeri bir operasyon ile sonuç vermeyebileceği yönündeki piyasa görüşleri yer alıyor. Buna göre, sosyal ve ekonomik politikalarla desteklenmeyen bir operasyon, başarılı olsa dahi ABD’nin istediği sonuçları vermeyebilir. Operasyondan sivil halkın zarar görmesi ve dayatmayla sosyal yaşamın değiştirilmesi halinde bölgesel tepkiler oluşabileceği, anti-Amerikan görüşlerin yayılabileceği ve İslam dünyasının da bu olaylara reaksiyon gösterebileceği vurgulanıyor. Bu yorumlar yapılırken, ABD’nin Orta Doğu ve Arap dünyasındaki olumsuz imajına da atıfta bulunuluyor. EN ZENGİN 2. PETROLCÜ ABD’nin Irak petrolleri üzerindeki emelleri zaten biliniyor. Irak, dünyanın en büyük ikinci kanıtlanmış petrol yataklarına sahip ülke durumunda. Şu anda dünyada varlığı kanıtlanmış petrolün yüzde 10.7’si Irak topraklarında bulunuyor. Irak bu konuda sadece yüzde 24.9’luk paya sahip Suudi Arabistan’ın altında yeralıyor. |
||||||||
| Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'e ülke içinde destek azalmıyor. | 
Peki Saddam devrilir ve “dünya ile barışık” bir Irak kurulursa ne olur? Uzmanlar bu konuda oldukça iyimser. Yenilenmiş bir petrol endüstrisiyle Irak’ın hızlı bir ekonomik büyüme sürecine girebileceği, İran Savaşı öncesindeki performansını yakalayabileceği ifade ediliyor. Irak’ın bölgedeki birçok ülkeye göre daha verimli tarım alanları bulunduğu, dinamik bir nüfusa sahip olduğu ve yine bölge ülkelerine göre çok daha verimli çalışabilen bir yapısı bulunduğu vurgulanıyor. ÜRETİM 6 MİLYON VARİL ARTACAK Piyasa uzmanları, Irak’ın petrol sahalarının güçlü olduğu, ancak bir an önce geliştirilmesi gerektiği görüşünde. Irak şu anda uygulanan ambargonun da etkisiyle günde 2 milyon varil petrol üretimi yapıyor. Oysa bu potansiyelin günde 8 milyon varile kadar çıkarılabileceği vurgulanıyor. Ancak bu noktada bir başka tehlike ortaya çıkıyor: OPEC ülkeleri... Günde 8 milyon varil petrol üreten bir Irak’ın, OPEC’in başına gelebilecek en kötü durum olduğu ve bu yolla Suudi petrolüne rakip yaratılabileceği vurgulanıyor. Suudiler ise boş durmuyor ve alternatif senaryolar hazırlıyor. Bunların en çarpıcısı, Suudi Arabistan’ın bir karşı atağa kalkarak petrol arzını geçici bir süre için ciddi oranlarda artırması. Bu durumda düşen fiyatların hem dünya ekonomisi üzerinde rahatlama etkisi yaratarak operasyonun haklılık gerekçesini ortadan kaldırması hem de yenilenme aşamasındaki Irak’ın petrol gelirlerini vurması gündeme gelecek. 10 YILDA 35 MİLYAR $ YATIRIM Irak’ın petrol altyapısını ayağa kaldırmak için yabancı yatırımcıları ülkeye davet etmekten başka şansı olmadığı da belirtiliyor. Bunun için petrol şirketlerine gelecek 10 yıl içinde 35 milyar doların üzerinde bir yatırım ve gelir kapısı açılacağı da gözardı edilmiyor. İstikrarlı şekilde petrol üreten bir Irak’ın tek getirisi elbette sadece enerji değil. Arz fazlasından kaynaklanan fiyat düşüşünün, zor günler yaşayan dünya ekonomisini de tetikleyeceği öngörülüyor. Petrol fiyatlarının 20 doların altına düşüp beş yıl süreyle bu seviyesini koruması halinde, global ekonominin hızla iyileşeceği, bunun şirket karlarına ve hisse senedi piyasalarına olumlu yansıyacağı belirtiliyor. ÇİN-HİNDİSTAN PLANI Aslında ABD’nin bir başka önemli planını da giderek dünya ile bütünleşen Hindistan ve Çin oluşturuyor. Önümüzdeki 10 yıl boyunca her yıl ortalama yüzde 7 büyümesi beklenen Çin ekonomisinin, dünya petrol dengelerini bozması kaçınılmaz olarak görülüyor. Bu iki ülke nedeniyle artan talebin petrol fiyatlarını artıracağı, Irak petrollerinin de bu dengenin korunması için sigorta rolü üstleneceği ifade ediliyor. Ayrıca Rusya’nın da Irak petrolü üzerinde Sovyet döneminden kalan borçları karşılığında hak iddia edebileceği belirtiliyor. Derginin haberinde, Kuzey Irak’ta bir Kürt devleti kurulmasının da Türkiye’nin karşı çıkması nedeniyle kolay görünmediği kaydediliyor. ÜÇ ANAHTAR ÜLKE Peki Saddam’ı devirme planı başarısız olursa neler olabilir? Öncelikle savaşın bölgesel bir yapıya kavuşmasının söz konusu olabileceği belirtiliyor. Bu noktada üç ülkenin tavrının önem kazanacağı söyleniyor. İlk ülke, Körfez Savaşı’nda Saddam’ın yanında yer alan ve nüfusunun yarıdan fazlası Filistinli olan Ürdün. Bir diğer önemli ülke ise, Suudi Arabistan. Petrol arzının artmaması için operasyona çekinceli davranan Suudi Arabistan’da, ABD karşıtı muhafazakar grubun görüşün giderek güçlendiğinin altı çiziliyor. Üçüncü ülke ise İran. ABD ile sorunları bitmek bilmeyen İran’ın tavrı da ABD’nin politikası için büyük önem taşıyor. Uzmanlar, işlerin kötü gitmesi halinde kimyasal ve biyolojik silahların İsrail’e yönelebileceği, Bağdat’ta sokak sokak, kora kor bir kara savaşı yaşanabileceği, kitle imha silahları tehdidinin de dünyayı tehdit edebileceği görüşünde... | ||||||||
| |
|||
 Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
