|
Citigroupun Başkan Yardımcılarından Douglas Smeenin yönettiği toplantı, yabancı yatırımcıların Türk ekonomi yönetiminden neler beklediğini de ortaya koydu.
CHANG: ENKAZ DEVRİ SÖZ KONUSU DEĞİL
The Financial Times gazetesine göre gelişen piyasalar alanında dünyadaki en önemli otorite olarak kabul edilen J.P. Morgan Chasein Gelişen Piyasalar Araştırma Dairesi Direktörü Joyce Chang, Türkiyede yeni hükümetin enkaz devralmadığını söyledi.
Chang, Kemal Derviş yönetimindeki Türk ekonomisinin kriz sürecinden beklenmedik bir hızla ve önemli başarılar elde ederek çıktığını belirtti.
Özellikle bankacılık reformuyla bu başarıların meyvelerinin alınmaya başlandığı an iktidarın değiştiğini ifade eden Joyce Chang, yeni hükümetin eline geçirdiği bu fırsatı iyi kullanması gerektiğine dikkat çekti. Chang, iyi durum senaryosu olarak tanımladığı senaryosunda, IMFyle ilişkilerin sıkı biçimde sürdürülmesi halinde reel faiz hadlerinin düşeceğini ve büyüme hızının yüzde 6ların üzerine çıkacağını kaydetti.
Joyce Chang, dövize dayalı borç yükünün hafifletilmesi IMFyle ilişkilerin sürdürülmesine bağlı, bunun dışında aranacak formüller geçici iyileştirme sağlayabilir ama faturası ileride pahalıya çıkar dedi.
İYİMSER SENARYO
Joyce Changin iyimser senaryosuna göre, tek parti iktidarının ekonomide karar alıp, bunları uygulama şansı daha fazla. Bu nedenle siyasi belirsizlik tamamen gündem dışı kalacak ve piyasalara güven telkin etmek kolaylaşacak.
Uluslararası alanda çok ciddi boyutlarda siyasi ve ekonomik krizler yaşanmadıkça Türkiyede piyasaların stabilize olması ve faiz hadlerinin gerilemesi en geç 2 yıl içinde tatminkar düzeyde gerçekleşebilir. Böylece Türkiyeden sermaye kaçışları zayıflayacak ve özellikle reel sektörde doğrudan yatırım olanakları artacak.
Joyce Change göre AKP iktidarı, kurulacak en iyi bakanlar kurulunu oluşturdu ve ekonomiyi Wall Streetin sadece son 3 ayda tanıdığı ama yükselen yıldız olarak tanımladığı Ali Babacana teslim etti. Bu siyasi nitelikli faktörler Türkiyede para ve sermaye piyasalarında balayı atmosferinin bir süre daha devam etmesine neden olabilir.
KÖTÜMSER SENARYO
J.P. Morgan Chasein Gelişen Piyasalar Araştırma Dairesi Direktörü Joyce Chang, kötü senaryonun Iraka yönelik bir askeri harekatla start alacağını düşünüyor.
Bu durumda petrol fiyatlarının artacağını ve bunun Türkiyedeki enflasyon oranına olumsuz etki edeceğini belirten Chang, sözkonusu gelişme, borçlanma faizlerinin artmasına neden olur, haliyle bütçe açıklarını ve sonuçta borcun çevrilebilirliğini sıkıntıya sokar diyor. Şu anda Türk Lirasının olması gereken seviyede bulunduğunu belirten Chang, Iraka karşı bir harekat sonucu Liranın aşırı biçimde değer kaybına uğrayacağını söylüyor.
Böylece Türkiyenin yeniden fon desteğine ihtiyaç duyacağını vurgulayan Chang, bunun gelecek 3 yıl için 8 ile 12 milyar dolar arasında olabileceğini söylüyor. Joyce Chang, kötü senaryoda da Türkiyenin IMFyle birlikte hareket etmesi gerektiğini belirterek, aksi takdirde Irak harekatıyla yeni ve artan kamu açıklarını makul yollardan karşılamak, bütçeyi dengeye oturtmak imkansız hale gelir diyor.
OIASI IRAK HAREKATI KORKUTUYOR
Citigroupun başkan yardımcılarından Douglas Smee de, toplantıda, Changin görüşlerine tamamen katıldığını, Türkiyenin kısa vadede karşılaşabileceği en büyük mali sarsıntının Irak harekatından kaynaklanabileceğini söyledi. Bu duruma karşı Türk ekonomi yönetiminin şimdiden önlem alması gerektiğini kaydeden Smee, sözkonusu gelişmenin öncelikle Türkiyenin turizm gelirlerine büyük darbe vuracağını belirtti.
Douglas Smee, Türkiyenin Irak harekatı sonrasında yaşayabileceği en önemli sorun, kamu açıklarının artması ve döviz cinsinden ya da dövize endeksli kamu borçlarının ödenmesinde karşılaşılacak güçlükler olabilir dedi.
HAREKAT TÜRKİYENİN İŞİNE YARAR
Global Securities USAin New York yetkilisi Selim Çevikel ise Wall Street firmalarının temsilcilerine, Irakın bir risk faktörü olarak sadece Türkiyenin değil tüm dünya ekonomisinin önünde durduğunu ve hatta tehdit oluşturduğunu söyledi.
Buna karşın uzun vadede istikrara kavuşmuş bir Irakın ve Ortadoğunun Türkiye açısından olumlu sonuçlar doğuracağına inandığını kaydeden Çevikel, olası bir askeri harekatta Türkiyenin ne ABD ne de IMF tarafından yalnız bırakalacağını düşünmüyorum dedi.
Selim Çevikel, Türk ekonomisi için kısa vadede en önemli iki gelişmenin, ABnin Kopenhag zirvesi ve Ocak ayında IMF ile yapılacak görüşmeler olduğunu belirtti.
Bu hükümetin kısa sürede mucizeler yaratmasını beklemiyoruz diyen Çevikel, yine de yaratılan güven atmosferi nedeniyle faiz oranlarının düşerek kurların kontrol altına alınmaya başlayacağına inandıklarını söyledi.
Bu noktada J.P. Morgan Chaseden Joyce Chang yeniden söz alarak, olası bir Irak harekatında IMFnin Türkiyeye hemen aynı yıl içinde ödenmek üzere 3 milyar dolar civarında ek fon desteği sağlayabileceğini kaydetti.
Bunun AKP iktidarının Amerikan yönetimiyle ilişkilerine de bağlı olduğuna vurgu yapan Chang, son dönemde Brezilyayı yakından takip ediyoruz. Ona verilen destek Türkiyenin jeopolitik konumu gözönüne alındığında oldukça fazla... Bir askeri operasyonda Türk ekonomisi kaderiyle başbaşa bırakılmayacaktır, ama bu önemli ölçüde AKP iktidarının Washingtonla ilişkilerine bağlı olacaktır dedi.
PİYASALAR BARBİE BEBEK GİBİ
Amerikalı yatırımcılara Türkiyedeki son gelişmeleri değerlendirmek üzere New Yorka davet edilen The Financial Timesın Ankara temsilcisi Leyla Boulton ise, AKP iktidarının Türkiyeyi batıyla daha fazla entegre edeceğine inandığını vurguladı.
Bu partinin programında, özellikle ekonomi ve dış politikada yeni şeyler söylediğine dikkat çeken Boulton, Türkiyenin bu defa ABDden finansal garantiler almadan Iraka yönelik bir askeri harekata açık destek vermeyeceğini belirtti.
Boulton, Amerikan yönetimi bu durumda ya tek taraflı ya da IMF destekli bir yardım paketini Türkiyenin önüne koymak zorunda kalacak dedi.
Yeni hükümetin özelleştirme ve enerji gibi çok önemli iki konuda tutumunu halen net biçimde açıklamadığını anlatan Boulton, uluslararası yatırımcıların bu alanlardan olumlu sinyaller beklediğini kaydetti.
PİYASALAR BDDKYA YAKLAŞIMI BEKLİYOR
Leyla Boulton ayrıca BBDKnın faaliyet sınırlarının belirlenmesi ve Pamukbankın akıbetinin açıklığa kavuşmasının piyasaların hükümetle ilgili tavrını yeniden şekillendirebileceğini söyledi. Türk sermaye piyasalarının Barbi bebek gibi hassas ve biraz da şımarık olduğunu öne süren Boulton, yeni hükümetin sadece piyasalara oynamayacağının iyi bilinmesi gerektiğini ifade etti.
Türkiyedeki son gelişmeleri değerlendirmek üzere Wall Streetin dev isimlerine konferans düzenleyen ATS, ABDdeki en saygın Türk kuruluşları arasında başı çekiyor. 1949 yılında New Yorkta kurulan The American Turkish Society (ATS), çok sayıda Türk ve Amerikalı işadamı ile finansal yatırımcının üye olduğu bir kuruluş niteliğini taşırken; Onursal Başkanlığını Atlantic Records müzik şirketinin kurucusu ve yöneticisi Ahmet Ertegün yapıyor.
ATSnin yöneticisi ise, finans alanında uluslararası yatırım ve danışmanlık hizmeti veren Multilateral Funding Inc. adındaki şirketin sahibi Murat Köprülü. | |