| | | | Yasa önerisinde, üniversite rektörlerinin öğretim üyelerinin seçeceği üç üye arasından cumhurbaşkanı tarafından atanması öngörüldü. Önerinin Milli Eğitim Komisyonu’nda görüşülmesi sırasında, DYP, ANAP ve RP’nin işbirliğiyle değişiklik yapıldı ve üniversite öğretim üyelerinin seçeceği en çok oy alan 6 üye arasından YÖK’ün belirleyeceği 3 kişinin atanmak üzere cumhurbaşkanına sunulması ve cumhurbaşkanının bu üç kişi arasından rektör ataması sağlandı.
SOYSAL’IN AÇIKLAMALARI
Önerinin Genel Kurul’da görüşülmesi sırasında konuşan dönemin SHP milletvekili, anayasa hukukçusu Prof. Dr. Mümtaz Soysal, anayasada “atama”dan söz edilmediğini, cumhurbaşkanının yetkileri arasında “rektör seçme” yetkisi de bulunduğunu, ancak anayasada YÖK’ün yetkileri arasında “rektörleri seçme ya da atama” diye bir hüküm olmadığını söyledi. Soysal, “bu konuda anayasa cenderesi içinde değiliz” diyerek YÖK’ün devreden çıkarılmasını isterken, getirilen düzenlemeyle cumhurbaşkanının rektör seçme yetkisinin önüne getirilen adaylarla sınırlı olduğunu kaydetti. Soysal, “YÖK’ü yeniden devreye soktuk mu, o zaman atacağımız adım ileriye doğru atılmış bir adım değil, bilakis geriye doğru atılmış ya da hiç atılmamış bir adım olur” dedi. Rektör seçiminde YÖK’ün devreye girmesinin öncülüğünü yapan DYP’li Ayvaz Gökdemir ise, “Sevsek de sevmesek de YÖK, Anayasal bir vakıadır. YÖK bir tarafta duracak, üniversite öğretim üyeleri adaylarını seçecek, doğrudan cumhurbaşkanına götürecek ve bir rektör seçilecek. Bu şekilde çarkın dişlilerini birbiriyle çatıştırmış oluruz” diye konuştu.
VETO KONUSU DÜŞÜNÜLMEDİ
TBMM Genel Kurulu’nda 1 Temmuz 1992 tarihindeki görüşmeler sırasında, Milli Eğitim Komisyonu’ndan gelen metin aynen benimsenerek yasa bugünkü biçimiyle kabul edilirken Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in YÖK’ün belirlediği rektör adaylarını veto etmesiyle ortaya çıkan sorun hiç öngörülmedi.
Görüşmelerde, YÖK’ün, üniversite öğretim üyelerinin seçtiği kişiler arasında en az oyu alanları cumhurbaşkanına bildirmesi ya da cumhurbaşkanının YÖK’ün belirleyeceği adayları geri göndermesi durumunda çözümün nasıl olacağı şeklinde herhangi bir fikir sunulmadı.
Görüşmelerde RP ise, 6 rektör adayının belirlenmesi sırasında üniversite öğretim üyelerinin yanısıra 3 öğrenci temsilcisi ile 3 öğrenci ailesi temsilcisinin de oy kullanabilmesi için önerge verdi, ancak kabul edilmedi. Genel Kurul’daki görüşmelerde dönemin Milli Eğitim Bakanı Köksal Toptan, “geçici bir önlem” olarak sözkonusu yasal düzenlemenin getirildiğini, üniversiteler konusunda geniş bir reform hazırlığı yapıldığını bildirdi. Ancak, geçici olarak getirilen rektör seçim sistemi aradan 8 yıl geçmesine ve sürekli tartışma konusu olmasına dağmen bir daha değiştirilmedi.
| |
YÖK'te demokrasi sınavı
