Home page
Haber Menüsü


Türkiye yatırımda riskli çıktı
Economist Intelligence Unit’in sıralamasına göre, Türkiye yabancı sermayenin iş yapabilmesi açısından en riskli 18’inci ülke oldu.
Berfu Aytaç/İstanbul
CNBC-E
6 Eylül— Türkiye, yabancı yatırımcıya her geçen gün daha fazla ihtiyaç duyarken, iş yapma açısından en riskli 60 ülke sıralamasında Nikaragua ve Vietnam’la birlikte 18’inci sırada yer aldı. Economic Intelligence Unit, 60 ülkeyi iş yapmanın yarattığı risk faktörleri açısından sıralamaya tabi tuttu.

   
 
       
   
MSNBC News Kalkınmada küme düştük
MSNBC News Yolsuzlukta görünüm 'karanlık'
MSNBC News Yabancı yatırımcının derdi bürokrasi ve yolsuzluk
 
NTVMSNBC Reklam  
 

 


       Ülkelerin risk faktörü; güvenlik, siyasi istikrar, hükümetin etkinliği, yasal- düzenleyici faktörler, makroekonomik koşullar, dış ticaret- ödemeler, vergi, işgücü piyasası, finansal politikalar ve altyapı gibi 10 farklı kategoride değerlendirildi.
       
EN DÜŞÜK RİSK SİNGAPUR’DA
       Araştırmada ülkelerin risk faktörü 0 ile 100 arasında bir puanla belirlendi. Türkiye, 56’lık ortalama risk faktörü puanı ile, 60 ülke arasında 18’inci olurken, risk faktörü en düşük ülke 9 puanla Singapur oldu. Singapur’u, 18 puanla Almanya, 19 puanla ise Amerika izledi. Türkiye’den daha az riskli ülkeler arasında, Estonya, Slovenya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Romanya ve Polonya gibi AB adayları ile Hindistan, Mısır, Fas gibi ülkeler yer aldı.
       
MAKROEKONOMİK RİSKLER ÇOK YÜKSEK
        Araştırmada, Türkiye’de risk faktörünün en yüksek olduğu alan 85 puanla makroekonomik dengeler olarak gösterilirken, hükümetin etkinliği 64; vergi politikaları ise 63 puanla en fazla risk yaratan konular oldu.
       Raporda, siyasi istikrar, altyapı ve güvenlik konuları, yatırımcılara orta derecede risk yaratabilecek konular olarak öne çıktı. Raporda, Türkiye’de risk faktörünün en az olduğu alan ise 32 puanla dış ticaret ve ödemeler olarak açıklandı. Türkiye’nin risk kategorileri ve puanları şöyle:
* 1. Makroekonomik riskler: 85
* 2. Hükümetin etkinliği riski: 64
* 3. Vergi politikaları riski: 63 4.
* 4. Siyasi istikrar riski: 60
* 5. Altyapı riski: 59
* 6. Finansal riskler: 54
* 7. İşgücü piyasası riski: 50
* 8. Güvenlik riski: 50
* 9. Yasal ve düzenleyici faktörler riski: 43
* 10. Dış ticaret ve ödemeler riski: 32
       
FİNANSAL RİSKLER TETİKLENİYOR
       Economic Intelligence Unit’in Türkiye değerlendimesinde, yüksek miktardaki kamu açığının enflasyonu tırmandırması nedeniyle, makroekonomik koşulların ülkede en fazla risk yaratan konu olduğuna dikkat çekiliyor.
       Makroekonomik istikrarsızlığın finansal riskleri de tetiklediği belirtilen raporda, Türkiye’deki siyasi tablonun ise, Başbakan Ecevit’in rahatsızlandığı Mayıs 2002’den bu yana en belirsiz alan olarak öne çıktığı belirtiliyor.
       Türkiye’de son dönemde, yasal ve düzenleyici ortamın iyileştiği kaydedilen raporda, yargının halen tam bağımsız olmadığı vurgulanıyor. Raporda, ana hatlarıyla şu noktalara dikkat çekiliyor:
       1. Güvenlik riski
       Raporda, terörist Öcalan’ın Şubat 1999’da yakalanmasının ardından, Türkiye’de, yatırımcılar üzerindeki güvenlik riskinin büyük ölçüde azaldığına dikkat çekiliyor.
       2. Siyasi istikrar riski
       Kuruluş, Türkiye değerlendirmesinde, siyasi ortamın, Başbakan Ecevit’in rahatsızlandığı Mayıs 2002’den bu yana giderek belirsizleştiğini vurguluyor. Raporda, Başbakan’ın, yerine başkasını atayarak görevinden çekilmemesinin hükümet ortakları arasında huzursuzluk yarattığı ve bu nedenle 3 Kasım’da seçimlere gidileceği belirtiliyor.
       3. Hükümetin etkinlik riski
       
Raporda, Türkiye’de özellikle kamu sektöründe yolsuzluğun son derece yaygın olduğuna dikkat çekiliyor. Kamuda şeffalık isteminin arttığı ve birkaç bakanın istifa etmek zorunda kaldığı hatırlatılan raporda, yolsuzlukla mücadelede gerekli yasal düzenlemelerin bulunduğu ancak uygulamada zayıf kalındığı ifade ediliyor. Raporda ayrıca, bürokratik engellerin yatırımcı önündeki en büyük engellerden biri olduğuna da dikkat çekiliyor.
       4. Yasal ve düzenleyici faktörler riski:
       
Economic Intelligence Unit, Türkiye’deki yargı sürecinin, birikmiş davalar nedeniyle, oldukça yavaş ilerlediğine dikkat çekiyor.
       5. Makroekonomik riskler
       
Türkiye’nin ortalama risk faktörü puanını 10 ayrı kategoride ele alan kuruluş, ülkedeki yatırımcılar üzerinde en fazla risk oluşturan konunun makroekonomik dengesizlikler olduğunu ifade ediyor. Türkiye’nin büyüme sürecinde katettiği yolun oldukça inişli çıkışlı olduğu belirtilen raporda, ekonominin karakteristik özellikleri, yüksek enflasyon; yüksek reel faiz oranları ve periyodik olarak değer kaybeden bir para birimi olarak sıralanıyor. Raporda, Kasım 2000’deki mali kriz ve Şubat 2001’deki devalüasyonun ardından, Türkiye’nin ikinci dünya savaşından bu yana yaşadığı en büyük ekonomik krizden geçtiği de savunuluyor. 11 Eylül saldırılarının ekonomik koşulları iyiden iyiye kötüleştirdiği hatırlatılan raporda, ülkenin borçlarını ödeyememe sorunuyla karşılaşmaması için IMF desteğinin şart olduğu vurgulanıyor.
       6. Dış ticaret ve ödemeler riski
       
Raporda, Türkiye’nin yatırımcılar için en az risk yarattığı konunun dış ticaret ve ödemeler olduğu belirtiliyor.
       7. Vergi politikaları
       
Kuruluşun Türkiye değerlendirmesinde, makroekonomik koşulların ve hükümet etkinliğinin yarattığı risklerin ardından, risk faktörü en yüksek konu vergi politikaları olarak öne çıkıyor. Raporda, ülkenin kamu açığını kapatma ihtiyacı ve vergi kaçırma oranlarının yüksek olması nedeniyle kurumsal vergilerin artırıldığına dikkat çekiliyor. Vergi yükünün özel ve bir kereye mahsus vergilerle artırıldığı belirtilen raporda, söz konusu geçici vergilerin de zamanla kalıcı hale getirildiği ifade ediliyor. Raporda ayrıca, Türkiye’nin IMF’ye olan taahhütleri kapsamında, 2002 yılında hayata geçirilmesi planlanan bir vergi reformu üzerinde çalışıldığı da belirtiliyor.
       8. İşgücü piyasası riskleri
       Raporda, Türkiye’de kalifiye olmayan ya da yarı-kalifiye elemanların bolluğuna ve ücretlerin düşüklüğüne dikkat çekiliyor. Yakın gelecekte yüksek oranlardaki işsizliğin aşağı çekilmesinin beklenmediği vurgulanan değerlendirmede, Türkiye’de kalifiye elemana duyulan ihtiyacın ne kadar yüksek olduğu da belirtiliyor.
       9. Finansal riskler
       
Raporda, yüksek kamu borçlanma ihtiyacının reel faizler üzerinde baskı oluşturduğu kaydediliyor. Ayrıca, ülkenin finansman konusunda yaşadığı sıkıntıların yurtdışı bankaların Türkiye’ye verdiği para kaynaklarını kısmasına neden olduğu vurgulanıyor. Kuruluş, yakın vadede yüksek borçlanma oranlarının iyileşmesini beklemediğini kaydediyor.
       10. Altyapı riskleri
       
Kuruluş, Türkiye değerlendirmesinde, ülkenin ulaşım altyapısı konusunda orta ölçekli bir riske sahip olduğunu ifade ediyor. Türkiye’de, ulaşım ağının en zayıf biriminin demiryolları olduğu belirtilen raporda, kara, deniz ve hava yolu imkanlarının geniş olduğu ancak bunların yenilenmesi için ayrılan kaynakların sınırlı olduğuna dikkat çekiliyor. Ülkedeki iletişim altyapısının sağlam olduğu belirtilen raporda, enerji sektöründeki reformlar sayesinde orta vadede enerji arzının artmasının beklendiği de ifade ediliyor.
        YATIRIMDA RİSKLİ ÜLKELER
YATIRIMDA RİSKLİ ÜLKELER
  Derece (E = en riskli) Not (100 = en riskli)
Ülke 2002 2001 2002 2001
Nijerya (60) D D 69 69
Kenya (57) D D 67 67
İran (57) D D 67 71
Arjantin (57) D D 67 67
Ukrayna (55) D D 66 63
Pakistan (55) D D 66 66
Venezuela (52) D D 65 65
Endonezya (52) D D 65 66
Ekvador (52) D D 65 65
Kazakistan (50) D D 64 64
Honduras (50) D D 64 63
Guatemala (49) C C 60 60
Rusya (47) C C 59 59
Cezayir (47) C C 59 59
Kolombiya (46) C C 58 56
Azerbaycan (45) C C 57 59
Vietnam (42) C C 56 56
TÜRKİYE (42) C C 56 56
Nikaragua (42) C C 56 56
Romanya (41) C C 54 54
Hindistan (40) C C 53 54
Uruguay (38) C C 52 52
Brezilya (38) C C 52 51
Çin (37) C C 51 51
Filipinler (35) C C 50 50
Mısır (35) C C 50 50
Fas (34) C C 49 51
Sri Lanka (33) C C 48 49
S. Arabistan (31) C C 47 47
El Salvador (31) C C 47 47
G. Afrika (29) C C 46 46
Peru (29) C C 46 49
Tayland (27) C C 45 44
Kuveyt (27) C C 45 43
Meksika (26) C C 43 43
Hırvatistan (25) B C 39 39
Slovakya (22) B C 38 41
Panama (22) B B 38 38
Malezya (22) B C 38 42
Polonya (20) B B 36 36
Bulgaristan (20) B B 36 37
Katar (18) B B 35 35
İsrail (18) B B 35 32
Umman (16) B B 34 35
Kosta Rika (16) B B 34 34
G. Kore (14) B B 31 31
Bahreyn (14) B B 31 32
Japonya (12) B B 30 30
Çek. Cum. (12) B B 30 29
BAE (11) B B 29 29
Yunanistan (10) B B 28 28
Macaristan (9) B B 25 25
Tayvan (6) B B 24 27
Slovenya (6) B B 24 25
Estonya (6) B B 24 24
Şili (5) B B 22 22
Hong Kong (4) A A 20 20
ABD (3) A A 19 18
Almanya (2) A A 18 18
Singapur (1) A A 9 11
       
    TOP5 Bankaların kara tahtaları siliniyor  
     
 
  NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u  
 

Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz?
hayır   1  -   2  -   3  -   4  -   5  -  6  -  7  kesinlikle

 
   
 
 
NTVMSNBC   NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
Microsoft Internet Explorer
Windows Media Player   kullanın
 
   
  Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler |
Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları