| | | |
| |
| DOĞALGAZI NASIL PAHALI ALIYORUZ? |
| | | | |
| | | • | BOTAŞ doğalgazı metreküpü ortalama 143.000 TL'den alıyor.
| |
| | | • | Yüzde 76.7'yi bulan kar marjıyla belediyelere 243.000 TL'ye satıyor.
| |
| | | • | Belediyelerin kar marjı değişik. Örneğin Ankara (EGO) yüzde 47'ye kadar çıkarmış.
| |
| | | • | İstanbul'da (İGDAŞ) ise, fiyat yüzde 40 kar marjıyla 338.500 TL'ye çıkıyor.
| |
| | | • | Maliye de bunun üzerine yüzde 18 KDV ekleyince, doğalgaz tüketiciye 399.430 TL'ye ulaşıyor.
| |
| | | • | Yani doğalgaza ödenen her 100 liranın 61'i BOTAŞ'a, 24'ü İGDAŞ'a ve 15 lirası da Maliye'ye gidiyor.
| |
| | |
|
|
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan’ın belediye başkanları ile bugün yapacağı toplantının sonucunun kamuoyuna açıklanacağını bildiren Mesut Yılmaz, “Bir yandan BOTAŞ kendi fiyatını aşağı çekecek, bir yandan belediyelerin kar payları düşürülecek, bir yandan da hükümet doğalgaz üzerindeki vergilerde indirime gidecek. Ne kadar indirim yapılacağını söyleyemem. Umduğumuz gibi, yarısı kadar olmasa da önemli ölçüde indirim sağlanacak” dedi.
2002 YILI DÖNÜM NOKTASI
Yılmaz, Türkiye’nin 2002 yılında düzlüğe çıkabilmesi için nelerin gerekli olduğunun sorulması üzerine, Türkiye’nin 2002 yılına büyük bir iyimserlikle girdiğini ve bu iyimserliğin çok haklı nedenleri olduğunu belirtti. Yılmaz, şunları kaydetti:
“Bu iyimserliğin kalıcı olabilmesi, 2002 yılının bir rehavetle harcanması yerine çok iyi değerlendirilmesine bağlı. 2002 yılında yapmamız gereken en önemli şey, başlattığımız yapısal reformları tamamlamaktır. Türkiye 2002 yılını yapısal reformları tamamlama yönünde değerlendirirse 2003 yılında büyüme hızını dünyada en üst dereceye çıkarmaya aday bir ülkedir. 2002 yılı, 2001 yılı kadar zor bir yıl olmayacak. Bir dönüm noktası olacak.”
“Kepenklerini kapatan esnaf yeniden kepenklerini ne zaman açacak bir tarih verebilir misiniz?” sorusunu da Yılmaz, “Maalesef sosyal olaylarda ekonomi kadar kesin konuşmak, tarih vermek imkanı yok. Zannediyorum ki, bir-iki aydan beri iyileşmenin bariz işaretlerini hepimiz günlük hayatta yaşamaya başladık. Tüketim ve taleplerde ciddi bir artış söz konusu” yanıtını verdi. |
| DOĞALGAZ NEREDEN KAÇA GELİYOR? |
| | | | |
|
| • | Türkiye, İran, Nijerya ve Cezayir ile Rusya'dan 2 ayrı fiyata toplam 5 kaynaktan gaz alıyor. |
| • | BOTAŞ, 5 farklı fiyatı olan doğalgazı tek merkezde toplayıp, ortalama bir fiyatın üzerine işletme yatırım giderleri ile karını ekleyip belediyelere satıyor. |
| • | BOTAŞ ticari sır olduğu için kesin fiyat açıklamıyor. BOTAŞ'ın doğalgaz aldığı ülkeler ve yaklaşık fiyatlar şöyle (1.000 metreküp / dolar): |
| • | RUSYA'dan Bulgaristan sınırında teslim: 90 -100. RUSYA'dan Turusgaz aracılığı ile: 102-110. İRAN'dan: 105-110. CEZAYİR'den gemiyle: 145 - 150. NİJERYA'dan gemiyle: 150 - 160. |
| • | Alınan gazın büyük bölümü Rusya'dan olduğu için BOTAŞ'a ortalama maliyeti 100 - 110 dolar arasında oluyor. BOTAŞ kar marjıyla birlikte belediyelere gazı 165 dolardan satıyor. |
| • | İran bize sattığı doğalgazı 1.000 metreküpü 28 - 30 dolara Türkmenistan'dan alıyor. Aynı şekilde Rusya da Türkmen gazını 45 dolara satın alıyor. |
| • | Türkmenistan aynı fiyattan bize de teklif yapmıştı. Ancak, Türkiye Rusya ile 110 dolara anlaştı. |
| |
|
| | |
| |
2002 yılının başında tüm göstergelerin, 2001 yılı kadar zor bir yıl olmayacağına işaret ettiğini anlatan Yılmaz, özellikle kamu finansmanı alanındaki disiplinin devam ettirilmesi ve yapısal reformlarda kararlılığın sürdürülmesi halinde 2002 yılında Türk ekonomisinin mutlak düzlüğe çıkacağını söyledi.
BANKALAR KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK
Bankalar Kanunu konusunda Devlet Bakanı Kemal Derviş’le bir anlaşmazlık yaşamadıklarını vurgulayan Yılmaz, Derviş’in, son liderler zirvesinde, söz konusu yasaya bankacılık sektörüne kamudan belli bir kaynak aktarmayı öngören bir ek madde koymayı planladıklarını anlattığını belirtti.
Yılmaz, şöyle devam etti:
“Koalisyon ortakları olarak biz ilke olarak bu görüşü benimsedik. Ancak bazı endişelerimizi de dile getirdik. Uygulamada bunun yaratacağı çarpıklıklar konusunda çok ciddi tedbir alınması gerektiğini ifade ettim. Yasa tasarısı Plan Bütçe Komisyonu’ndan geldiği şekilde çıktı. Ama üzerinde çalışmalar devam ediyor. Sayın Derviş sektör temsilcileri ile temaslarına devam ediyor. Daha Meclis’te nihai görüşülmesine kadar bazı değişiklikler söz konusu olabilir.”
“Bu bankaları mı bankacıları mı kurtarma operasyonu?” sorusu üzerine de Yılmaz, şunları söyledi:
“Bu mesele kamuoyuna yeterince anlatılamadı. Bankacılık sektörüne sağlanacak olan kaynak, sektöre bir kar artışı getirmeyecektir, sektöre bir kazanç sağlamayacaktır. Çünkü kamu katkısı kağıt şeklinde verilecektir. Burada bankalar arasında herhangi bir ek kazanç sözkonusu değildir. Bankaların bilançolarının düzeltilmesi söz konusudur. Doğrudan doğruya kredi verme imkanlarını artıracak kaynak sağlamış olmayacaktır. Sağlanan sadece bankacılık sektörünün mali açıdan güçlendirilmesidir. Bence en önemli husus, bankacılık sektörünün işlevini yerine getirebilmesidir, reel sektöre daha fazla kredi verme imkanı sağlanmasıdır. Bu düzenleme tek başına bu amacı sağlayabilir mi sağlayamaz mı burada ciddi kuşkum var.”
İÇİNİZE SİNDİ Mİ?
Mesut Yılmaz, “Bu yasa sizin içinize sindi mi?” sorusuna da şu yanıtı verdi:
“Bankacılıkta çok önemli bir kriter var. Sermaye yeterlilik rasyosu eksi olan bankalar, bundan sonra da fona alınacaktır. Bu yasa yürürlüğe girdikten sonra dahi sermayesini yitirmiş olan zararı sermayesini geçmiş olan bankalar yine fona alınacak ya da kapatılacaktır. Fona alınmada değişen bir durum yoktur. İlave husus, rasyosu eksi olmayan, tümüyle sermayesini kaybetmemiş ama uluslararası standartlara göre 8 olması gereken sermaye yeterlilik rasyosu 0 ile 8 arasında olan bankalar var. Yani mali açıdan zayıflamış ama henüz batmamış olan bankalar var. Bunların sisteme kazandırılması lazım. Bu kanun, bunu sağlamayı amaçlıyor. Bankacılık Düzenleme Denetleme Kurulu bu yetkileri bizden istemek yerine, (Siz ne yapacağımı o kanuna yazın. Ben o kanunda ne yazıyorsa onu satır satır yapacağım. Ben sorumluluk almak istemiyorum) diyor.”
“Şu bankaya da yazık oldu dediğiniz oldu mu?” şeklindeki soruya da Yılmaz, “Elbette oldu. Ama biz bu uygulamayı daha önce yapma imkanına sahip değildik. Ancak IMF ile bu anlaşmayı yaptıktan, yeterli mali kaynakları sağladıktan sonra yapabilme imkanına sahip olduk. Yine bu uygulamayı yaparken tamamen kendi irademizle hareket etme lüksüne sahip değiliz. Bize kredi veren kuruluşun bu konudaki görüşlerini dikkate almak durumundayız” karşılığını verdi | |
Türkmenbaşı'ndan doğalgaz eleştirisi
Ergenekon’da 16 kişi daha gözaltında
