|
Güncelleme: 16:18 TS 13 Ağu., 2001
|
| |
| AA |
Castro’nun fırtınalı yaşamı
|
|
|
|
|
|
42 yıldır Küba’ya yöneten eski komünist devrim gazisi, gerilla
lideri Castro’nun, SSCB’nin yardımıyla da olsa ABD ile çekiştiği çok
fırtınalı olağanüstü yaşamı şöyle cereyan etti:
13 Ağustos 1926: Fidel Castro Ruz, Küba adasının doğusunda, ufak
bir köy olan Biran’da dünyaya geldi. İspanya doğumlu hali vakti
yerinde toprak sahibi bir babanın oğlu olarak dünyaya gözlerini açtı.
26 Temmuz 1953: Castro, 27 yaşında, Küba’nın askeri diktatörü
Fulgencio Batista’ya karşı komünist ayaklanmayı başlattı. Santiago de
Cuba’daki kışlaya baskını başarısız kaldı.
Mayıs 1955: Tutuklanmış olan Castro affedildi ve Meksika’ya gitti.
2 Aralık 1956: Castro, bindiği “Granma” teknesinde, 81 devrimci
yandaşıyla gizlice Küba’ya çıktı. Batista’nın ordusu toplam 82
savaşçının büyük bölümünü yok etti. Yalnız Castro, kardeşi Raul Castro
ve Arjantinli efsane devrimci, tıp doktoru ve bir ara Küba’nın
Dışişleri Bakanı Ernesto Che Guevara, ordunun operasyonundan
kurtuldular ve Sierra Maestra Dağları’na çıkarak gerilla savaşına
başladılar.
1 Ocak 1959: Küba devrimi 3 yıl içinde başarıya ulaştı. Diktatör
Batista, Dominik Cumhuriyeti’ne kaçtı; (Batista, sonradan Portekiz’e
bağlı Madeira Adası’na sürgüne, oradan da Lizbon yakınlarında
Estoril’e gönderildi, 6 Ağustos 1973’te 72 yaşında öldü).
8 Ocak 1959: Castro, 111 bin km’karelik, 3 bin 715 ada ve
adacıktan oluşan ülkesini zafer yürüyüşüyle dolaşarak başkent
Havana’ya girdi. Castro, Havana’yı alır almaz siyasi, ekonomik,
toplumsal yapı deşişikliklerini uygulamaya başladı.
3 Ocak 1961: ABD, Küba ile diplomatik ilişkilerini kesti.
19 Nisan 1961: ABD’nin Kübalı sürgünlerle Küba’daki komünist
düzeni ezmek için giriştiği Domuzlar Körfezi çıkarma girişimini,
yönettiği orduyla bozguna uğrattı.
7 Şubat 1962: ABD, Küba’ya tam ekonomik ambargo uygulamaya
başladı.
Ekim 1962: SSCB’ye bağlı büyük “Füze Krizi”... ABD Başkanı John
Fitzgerald Kennedy döneminde Sovyetler Birliği’nin Küba adasına
nükleer başlık taşıyabilen füze yuvaları yerleştirmesi, Washington ile
Moskova’nın arasını çok tehlikeli biçimde açtı. Dünya nükleer savaş
çıkabileceğinden korkmaya başladı. SSCB Başbakanı Nikita Kruşçev’le
SSCB Komünist Partisi, Küba’daki füzeleri çekme kararı alarak gerilimi
kesti. Castro’nun, SSCB’nin kararında kendisinin görüşü alınmadığı
için çok kızdığı belirtildi.
Ekim 1965: Castro, yeni Küba Komünist Partisi’ni kurdu ve derhal
Parti Birinci Sekreterliği’ne geldi.
1971-1980: Şili, Panama, Nikaragua dahil, Castro, Latin Amerika
ülkelerini ziyaret etti; bu ülkelerdeki sol hükümetlere desteklerini
sundu.
1975: Güney Afrika’nın, sağcı ordusunu Angola’ya sokması üzerine
Küba sol hükümeti desteklemek için Angola’ya asker gönderdi ve sonuç
aldı.
1980 Yazı: “Mariel-Tekne Göçü”: Küba, çoğunluğu Mariel
limanından olmak üzere 125 bin Kübalı’nın ABD’ye göç etmesine izin
verdi.
1990: En büyük destekçisi olarak SSCB’nin dağılma sürecine
girmesi, Küba’yı ekonomik açmaza sürükledi.
14 Ağustos 1993: Castro, “halkın refahı için” dolar kullanımını
serrbest bıraktı.
1994 Yazı: Ekonomi bunalımının büyümesi üzerine 25 bin kişi
köhne tekleler ve sallarla ABD’ye doğru açıldı. ABD ile Küba, yılda en
az 20 bin Kübalı’nın yasal vizeyle ABD toprağına gelebileceği
hususunda “göç anlaşması” imzaladı.
5 Ağustos 1994: Devrimden beri yüzlerce kişi ilk kez Castro
aleyhine ayaklandı. Başkent Havana gösterilere sahne oldu.
29 Kasım 1995: Castro, Çin Komünist Partisi’nin ekonomi mucizeleri
gerçekleştirdiği başkent Pekin’e ilk resmi ziyaretini yaptı.
Hayranlıkla, Çin Halk Cumhuriyeti’nin fabrikalarını gezdi.
24 Şubat 1996: Küba savaş uçakları, “Kurtarma Kardeşleri” isimli
Küba sürgün grubuna ait iki küçük Amerikan uçağını Florida Boğazı’nda
düşürdü, iki uçakta 4 kişi öldü.
13 Haziran 1996: Castro, ilk kez Türkiye’ye geldi. BM’nin Habibat
II Konferansı’na katılmak için İstanbul’a gelen Castro, uçaktan
inerken, Nobel Ödüllü Kolombiyalı roman yazarı Garcia Marquez’i
hatırladı ve İstanbul’daki ilk canlı izlenimi için “Marquez’in
romanları gibi... vatanımda gibiyim” dedi.
21-25 Ocak 1998: Tarihte ilk kez bir Papa, Papa II. Jean Paul,
Küba’yı ziyaret etti. Castro, Papa’yı saygıyla karşıladı.
1 Ocak 1999: Castro’nun 40 yıllık iktidarı kutlandı.
25 Kasım 1999: 6 yaşındaki minik mülteci Elian Gonzales sorunu...
Elian, annesiyle çürük tekneyle ABD’ye kaçarken tekne battı. Kamyon iç
lastiğine tutunan Elian Amerikalı balıkçılar tarafından kurtarıldı ve
Florida’ya getirildi. Florida’daki Kübalılar Elian’ın vesayetini almak
istediler. Castro büyük protesto gösterileri başlattı. Ankara’daki
Küba Büyükelçisi de bu konuda büyük bir basın toplantısı yaptı. Elian,
sonradan, FBI ajanlarının baskınıyla Miami’deki yakınlarının
korumasından alındı ve Küba’ya babasının yanına iade edildi.
23 Haziran 2001: Castro, Havana’da öğle güneşi altında iki saat
halka konuşma yapınca aşırı sıcaktan kısa baygınlık geçirdi.
Ambülansta ilkyardım gören Castro, kürsüye dönerek, “İyiyim, gece çok
az uyumuştum” dedi, telaşlanan halkın yüreğine su serpti.
26 Temmuz 2001: Castro, Havana’da ABD temsilciliği binası önünden
1 milyon 200 bin kişiyi geçirerek, en büyük gövde gösterilerinden
birini düzenledi.
13 Ağustos 2001: Castro, 75. yaşgününü kutlamak için geldiği
Venezuela’da, kendisinin hayranı olan Venezuela Devlet Başkanı Hugo
Chavez ile birlikte dünyanın en yüksek çavlanı olan Angel Şelalesi’ni
ziyaret etti. Chavez ile birlikte 980 metre yüksekliğindeki doğa
şaheserinin üzerinde uçakla uçtu. |
|
