| | | | Oysa İtalyan Şef Carlo Cottarelli döneminde işler böyle miydi? Carlo’yu kebapla besleyerek, bir restorandan ötekine gezdirerek kendimize benzetmiştik. Ne de olsa Akdenizli’ydi. Geçen yıl, Galatasaray’ın Avrupa’da kazandığı bir maçın ardından, gece yarısı Ortaköy’de bir cipin içinde bayrak sallarken bile görülmüştü.
‘KUZEYLİ’ AÇIK SÖZLÜ
Carlo’nun bizden olması, bizim “İdare ederiz abi” mantığını da benimsemesine yol açtı. Hükümet geçen yıl mayıs ayından itibaren Niyet Mektubu’ndaki taahhütlerinden uzaklaşmaya başlamasına karşın, kriz çıkıncaya kadar IMF’den kamuoyuna yansıyan bir eleştiri gelmedi. Hatta IMF’nin desteği Kasım krizinden sonra da sürdü.
Kuzeyli Kahkonen ise “buz gibi soğuk” olduğunu ve rakı-balığa kolay kanmayacağını dün yaptığı basın toplantısıyla ortaya koydu. Kahkonen, politik konuşup lafları yuvarlamaya bile çalışmadı. Emlakbank ile ilgili soru üzerine bankanın kapatılmasına ilişkin görüşlerin niyet mektubunda çok açık yer aldığını ve hükümetin bu konuda taahhüdünün bulunduğunu söyledi. Kahkonen, bankanın kapatılmasının bir ön koşul niteliği taşıdığını da vurguladı ve hiç açık kapı bırakmadı.
FATURA HERKESE ÇIKIYOR
Kahkonen, bürokratlar ve bakanlarla yaptığı görüşmelerde, hububat alımları ve kamu işçileriyle imzalanan toplu sözleşme nedeniyle IMF’in duyduğu rahatsızlığı açıkça dile getirmişti. Yeni şef bununla kalmadı, 1 katrilyon liraya ulaşan açığın hemen alınacak önlemlerle kapatılmasını istedi.
Eskiden olsaydı “nasıl olsa bir şekilde kapatırız” mantığıyla hareket edilirdi, ama bu kez faturanın ucu “otoyola ve köprüye zam”la gözüktü. Bu hesapların içinde akaryakıta ekstra zam da varsa buna hiç şaşırmamak gerekli.
Ancak iş bununla bitecek gibi de değil. Devlet Bakanı Kemal Derviş, dün akşam yaptığı toplantıda zamlara karşın 300 trilyon liralık bir açık daha bulunduğunu, bunu kapatmak için çalışmaların devam ettiğini söyledi. Derviş, bilinmeyen bir vergi olmayacağını da belirtti ama CNBC-e’nin edindiği bilgilere göre bazı vergi düzenlemeleri üzerinde tartışmalar yapılıyor.
Maliye ve Hazine arasında bir uzlaşmaya varılmış değil ama görüşülen konular şunlar: Serbest meslek mensuplarından kesilen yüzde 20’lik stopajın iki puan artırılması gündeme geldi. Tahvil ve bono alan yatırımcıların beyanname verme zorunluluğu kaldırılarak bu enstrümanlardan stopaj kesilmesi planlanıyor. Mevduat ve repodan kesilen stopajın yüzde 16’dan 17’ye çıkarılması öngörülüyor. Maliye, beyanname verme zorunluluğunun kaldırılması ve serbest meslek mensuplarından kesilen stopajın artırılmasına karşı çıkıyor.
BİR VER, BİR AL
İşin özü şu: Bundan sonra çiftçiye fazla para verildi, zam… Bankalara kaynak aktarıldı, vergi… Memura daha fazla maaş, yine zam… Türkiye, ihtiyaç duyduğu dış desteği almak için bu yeni kurala uymak zorunda…
Bakalım yeni zamlardan sonra bakanlar “bol keseden dağıtma” cengaverliğini sürdürebilecek mi? Artık bir tarafa aktarılan paranın diğerlerinin cebinden alınacağı “iyice gözle görülür” hale geliyor…
Murat.arin@cnbce.com | |
Emine Uşaklıgil’in bugüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanmış tüm yazıları