 |
|
|||||
 |   |  |  | |||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
  |
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Dövizin haziranda da pek kıpırdamayacağı farzedilirse, ve haziranda aylık enflasyon yüzde 3-yüzde 5 arasında olursa, 6 aylık enflasyon TÜFE’de yüzde 34 , TEFE’de yüzde 49 civarında olacak. İlk 6 ayda devalüasyonun yüzde 46’sı TÜFE’ye , yüzde 66’sı TEFE’ye yansımış olacak. RAKAMLAR DETAYDA ÖNEMLİ Mayıs ve haziran enflasyonları detayda önemli. Çünkü, örneğin, bu rakamlara göre, TÜFE’de yıl sonu hedefine ikinci 6 ayda yüzde 16’lık, yüzde 5,5’lık bir marj kalmış olacak. Bu rakamlara göre şu anda pratikte en uzun vade olan 2001 sonun 2002 bonolarının reel olarak ne getirecekleri tahmin edilmeye çalışılacak. (Bonolarda en uzun vadenin IMF programının ömrü olan 2001 sonu civarı ile kısıtlı olması nalmalı karşılanmalıdır.) Bu tahminlerin özellikle bono SWAP’ı yapmaya çalışan bankacılar ve hazineciler açısından önemi büyük. Çünkü değiştirilecek kağıtlardan kaybedilecek kağıtların getiri ve risk tahmini ile yeni alınacaklardan elde edilecek getiri ve risk farkının vadeye oranla bankalar açısından tatminkar olması lazım, Hazine açısından da yıkıcı olmaması lazım. BANKALAR HAZİNE KARŞI KARŞIYA Hazine içinde bulunulan ortamda fazla getiri, düşük risk istemenin haksızlık olduğunu, bankalar ise mevduat sahiplerine karşı yükümlülükleri olduğu savıyla konuya yaklaşacaklardır. Şu bir gerçektir ki, Merkez Bankası’nda 7 milyar dolar özel gecelik para, repo piyasasında da 4.5 milyar dolar özel gecelik para dönüyorsa ve bu para dolar bazında güzel getiri sağlıyorsa, daha uzun vadede çok düşük reel getiri teklif etmek zordur. Çünkü bu durumda mevduat sahibi bir süre sonra vadeyi geceliğe çeker, bankalarda ellerindeki düşük getirili kağıtlarla kalakalırlar. Bu durumda bankalar Hazine ile reel faiz ve vade pazarlığı yapmak zorundadır. Bu ise enflasyonun kaç olacağı tahmininde uzlaşmak demektir. Değişken LIBOR’un üstüne konulan sabit oran, enflasyonun üstüne konulan beklenen reel getiri ve alınan vade riski ile orantılıdır. NE AMAÇLA BORÇ TAKASI Hazine’nin bu SWAP’ı teklif etmedeki tek amacı, temmuz ve ağustosda itfası gelen özel sektör kağıtlarını peşinen borçlanmaktır ki özel sektör parası geceliğe kaçmaya devam etmesin. Eğer özel sektör Haziran ve Temmuzda tüm itfasını geceliğe çekerse , ağustosda IMF’nin Net İç varlıklar genişlemesi hedefi çatlayacaktır. Bu yüzden itfası gelecek olan bonolardan temmuzda en az 1.2 ve ağustosda en az 1.2 milyar dolar değerinde bononun (veya ağustosda gelecek olan 2.4 ) Hazine tarafından peşinen borçlanılması gerekmektedir. Bu toplam miktar 2.4 milyar dolar biraz da tesadüf özel bankaların döviz ve TL mevduatı arasındaki farkı kapatacaktır. Hazine açısından SWAP’da başka vadeyi takas etmenin hiç ama hiç bir anlamı yoktur. Fakat bankaların döviz kağıdı ile takasta ısrarı da görüşmeleri kilitlemektedir. Çünkü bu Hazine aracılığıyla tüm bankaların likidite riskini artırmaktadır. Bu yüzden de Hazine vadeyi uzun tutmak istemektedir. Bankalara tek faydası ise döviz riskini azaltmak olmaktadır. Bankalar döviz riski azaltmaktan elde ettikleri kazancı likidite riski ile dengeleyecek bir vade bulmak zorundadırlar bu ise 9 -10 ay civarıdır. Yani Mart 2002 gibi. Şimdi durum böyle iken Hazine döviz cinsi yerine TL’yi TL ile takas etmeyi önermesi daha doğru olur. Fakat bu seferde iş gelecek, bugünkü piyasa tarafından beğenilmeyen faiz oranlarına. Bankalar Temmuz - Ağustos kağıtlarını takas için bugünkü piyasa oranlarının üstünde bir faiz teklif edeceklerdir. Bu ise programın enflasyon hedefleriyle uyuşmayacaktır. Döndük, geldik yine enflasyon konusuna veya haziran, mayıs enflasyonunun kaç olacağına. BEKLENTİLER DİNAMİĞİ Piyasa en çok SWAP konusunu hararetle beklemekte. Çünkü burada bir problem ağustosda bir fırtınanın habercisi olacak ve bazıları şimdiden çatıları bacaları sağlamlaştırmaya çalışacaklardır. Bu ise fırtına gelmeden suni bir fırtınayı haziran ayı içlerine taşıyabilir. Dolayısıyla bugün yarın açıklanacak haziranın ilk büyük borçlanması ile enflasyon rakamının açıklanacağı 3 Haziran arasında SWAP meselesinin bir sonuca ulaşması gerekmektedir. Bu sonuç döviz kağıdı cinsinden olursa piyasa yaratılan yeni ama görece uzun vadeli riskleri takmayacak ve sevinçle ileri bir hamle yapacaktır. Eğer sonuç daha yüksek faizle TL -TL takası olursa piyasa bunu beklemediği için biraz sarsılacak ama bunun daha iyi bir sonuç olduğuna hükmederse bir süre sonra toparlanacaktır. Ama böylesi bir sonuç da programın enflasyon, kur, faiz ve birazda borç dinamikleri ile ilgili beklentilerinde revizyona sebep olacaktır. ______________________________________________ Altuğ Karamenderes, Ata Menkul Değerler Başekonomistidir. | ||||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
