 |
|
|||||
 |   |  |  | |||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
  |
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Ortaya çıkacak boşluğu da yüksek servis kalitesine sahip sermaye tabanı güçlü bankalar dolduracak. Türkiye’nin güçlü özel sektör bankaları (Garanti Bankası, Akbank, YKB, İş Bankası ve diğerleri) hem bilanço büyüklüklerini hem de piyasa paylarını arttırmak için tarihi bir fırsat yakalayacaklar. Sermaye yeterlilik sınırlamaları nedeniyle sermaye tabanı en güçlü olan bankalar (dört büyük özel banka banka) bu fırsattan çok daha fazla yararlanacaklar. Ancak yabancı ortaklıklar pazar payı yarışında çok büyük bir rekabet avantajı yaratacak. Bu nedenle önümüzdeki dönemde Türk bankalarının yabancı bankalarla ortaklık görüşmelerine hız verecekler. KAMULARIN PAYI AZALIYOR Kasım ve Şubat krizlerinin yaşanmasında kamu bankalarının rolü çok büyük oldu. Ayrıca bu bankalar iki krizden daha büyük yaralar alarak çıktı. 2000 yılı sonu itibari ile bu bankalarda biriken zararlar 20 milyar dolar civarında. Şubat sonu itibari ile bu zararların daha ciddi boyutlara ulaştığı tahmin ediliyor. TMSF’deki bankaların da Nisan 2001 itibari ile toplam zararları yaklaşık 11 milyar dolar. Hükümetin aksiyon planı bu bankalardaki zararları bono ihraç ederek kapamak ve giderek büyüyen fonlama ihtiyaçlarını sona erdirmek. Be nedenle kamu bankaları için 12.3 milyar dolar ve fondaki bankalar için 6 milyar dolar bono ihraç ettiler. Ayrıca bu bankaların likidite ihtiyaçlarını karşılamak için de yaklaşık 3 katrilyon TL nakit sağlanacak. Bu operasyonun asıl amacı en sonunda bu bankaları satarak ya da birleştirerek/kapatarak sektördeki paylarını küçültmek. Hükümetin planına göre Ziraat Bankası ile Emlakbank ve Halkbank ile Vakıfbank (eğer satılamazsa!) birleşecek ve kamu bankası sayısı 2’ye inecek. Fondaki bankalar için ise hükümetin planı daha radikal. Toplam 13 bankadan 6 tanesi Sümerbank altında birleştirildi. Kalanlar içinden 5 tanesi için satış amacıyla açılan ihalede teklif verme süresi başarısızlıkla sona erdi. Bu bankalarında ya Sümerbank altında ya da başka bir banka altında birleştirilmesi planlanıyor. Demirbank için 3 adet teklif alındı ve bu teklifleri değerlendirme süresi Haziran ortasına kadar uzatıldı. Fona en son giren İktisat Bankası için satış planı henüz çok net değil. FONDAKİ BANKALAR KÜÇÜLÜYOR Ayrıca fondaki bankalarda son dönemde gözle görülür bir fiziksel küçülme de sözkonusu. Yılbaşından bu yana yaklaşık 9,000 olan toplam personelden 4,500’ü çıkarıldı ve 183 şube kapatıldı. Kamu bankaları ve fondaki bankalar, sektördeki toplam aktiflerin yaklaşık yarısına sahipler (Kamu bankaları %37 ve fondaki bankalar yüzde 7). Toplam mevduat da ise payları %43. Ancak bu bankalardan son dönemde ciddi bir mevduat çıkışı sözkonusu. Bu mevduatın yeni adresi de tahmin edileceği gibi özel bankalar. ÖZEL BANKALAR İÇİN ANLAMI Özel bankalar, geniş dağıtım ağları, bilişim teknolojileri ve yüksek kaliteli personeli ile mevduat sahibine çok daha kaliteli servis verebilme avatajına sahip. Servis kalitesi açısından özellikle 4 büyük özel banka çok daha avantajlı durumda. Kamu bankalarının ve fondaki bankaların toplam aktiflerdeki paylarının 2-3 yıl içinde şu an yüzde 43 olan seviyesinden yüzde 20-25’e düşmesi bekleniyor. Bunun anlamı bu bankalardan ciddi ölçüde mevduat çıkışı olması demek. Özel bankalar bu mevduattan daha büyük dilim alabilmek için amansız bir rekabet içinde olacaktır. Burada iki unsur rekabette belirleyici olacak: servis kalitesi ve sermaye tabanı. Servis kalitesi genel olarak geniş ve yaygın dağıtım ağı ile bankanın müşterilerine sunduğu ürün zenginliğinin bir fonksiyonu. 4 büyük bankanın ve bazı orta ölçekli bankaların bu açıdan net bir üstünlüğü sözkonusu. SERMAYE TABANININ BÜYÜKLÜĞÜ Sermaye tabanının büyüklüğü ise teknik öneme sahip. Bir bankanın toplayabileceği mevduat ve açabileceği krediler hep özsermayesinin büyüklüğünün bir fonksiyonu. Sermaye yeterlilik rasyosu (BIS ratio) bir bankanın bilanço büyüklüklerini banka sahibi ve yatırımcıların açısından ortaya çıkabilecek riskler doğrultusunda sermayesi cinsinden ulaşabileceği mertebeyi belirler. Biraz karışık ama özetle şöyle: Sermayesi daha çok olan banka belli riskleri kontrol ederek daha çok para toplayıp kredi verebilir. Bu açıdan bakıldığında 4 büyük bankanın diğerlerine göre çok daha avantajlı olduğu ortada. Dolayısıyla asıl yarış bu bankalar arasında geçecek. Genel olarak dört bankanın her biri sektördeki değişimden çok olumlu etkilenecek. Ancak yine de içlerinde servis kalitesi en iyi ve aynı zamanda sermaye tabanı en güçlü olanlar bu yarışta diğerlerine göre daha avantajlı olacak. İşte bu noktada rekabet koşulları büyümeye başlıyor. YABANCI ORTAKLIKLAR Türk bankaları önümüzdeki dönemde hem servis kalitelerini hem de sermayelerini arttırabilmek için gözlerini yabancı ortaklıklara dikecekler. Yabancı ortaklıklar Türk bankalarına esas olarak üç temel konuda yarar sağlayacak:  Yabancı ortak kanalıyla hem daha fazla hem de daha ucuz sermayeye erişim artacak. Türk bankaları yabancı ortakları kanalıyla uluslararası piyasalardan çok daha kolay borçlanma yapabilecekler, Yabancı ortak uluslararası tecrübe ve ürün zenginliğini de birlikte getirecekler. Bu bankalar ayrıca Türk bankalarının bölgesel olarak büyüyebilmelerine de olanak sağlayacaklar. Son olarak mevduat sigortası kaldırıldığında (bunun 1-2 yıl içinde kaçınılmaz olduğunu düşünüyorum!) sermaye yapısı daha zayıf bankalardan yabancı ortağı olan bankalara ciddi bir mevduat akımı olacak. Bu nedenle yabancı ortaklı bankalar pazar paylarını daha fazla arttırabilecek. Bunların üçü de yabancı ortağı olan bankaya bilançosunu ve pazar payını diğerlerinden daha hızlı büyütebilme yeteneği sağlayacak. TARİHİ DEĞİŞİMDEN PAY KAPMA FIRSATI Yabancı bankalar açısında da Türk bankalarıyla yapılacak ortaklıklar, sadece büyüme potansiyeli son derece yüksek olan Türk bankacılık sektörüne yapılan bir yatırım değil aynı zamanda bu tarihi değişimden bir pay kapma fırsatı. İki krizin arkasından bankaların piyasa değerlerinde görülen inanılmaz düşüş de zamanlama olarak çok cazip bir alım fırsatı yaratıyor. Sonuç olarak, düşük piyasa değerleri, Türk bankalarının acil sermaye ihtiyacıyla birleşince yabancı bankaların pazarlık şansı da arttırıyor. Bu nedenle bu piyasaya çok cazip koşullarda girebilme fırsatı yakalıyorlar. Bugünlerde Türk bankalarının yabancı bankalarla görüşmeler yaptıklarına dair söylentiler hiç olmadığı kadar arttı. Bunun bir tesadüf olduğunu söylemek zor. Bir çok Türk bankası için bu yarışa devam edebilmek için son şans. Orta ölçekli bankalar büyükler ligine katılabilmek için yabancı ortağa ihtiyaç duyacaklar. Büyükler de kendi aralarında rekabet yeteneklerini arttırmak için yabancı ortaklığa gidecekler. Bütün bunlar sonuçta Türk bankacılık sisteminde yıllardan beri varolan inanılmaz büyüme potasiyelinin su yüzüne çıkaracak ve sektördeki bütün bankaları olumlu etkileyecek. | ||||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
Emine Uşaklıgil’in bugüne kadar ntvmsnbc’de yayınlanmış tüm yazıları
