Home page

Haber Menüsü


Güncelleme: 11:02 TS 5 Haz., 2000
1964: Siyasetin gölgesinde futbol
Avrupa’nın en büyüğünü belirleyecek ikinci turnuva İspanya’da yapılıyordu. General Franco’nun diktatörlüğündeki İspanya’nın SSCB’yle oynadığı final maçı siyasi bir anlam da kazandı.
Oğuz ÖRNEK
AA
6. Bölüm— Avrupa Uluslar Kupası‘nın ikincisi olan 1964‘de İspanya‘daki şampiyona öncesinde müsabakalar yine eleme usulüydü ve yine elemelerde politik bir dram söz konusu oldu. Yunanistan, kendisiyle 1912 yılından beri kağıt üzerinde savaş durumunda olan Arnavutluk ile oynamayı reddedince, spora yine siyaset karıştı, böylece Arnavutluk vedada öncülük etti.

   
 
       
    MSNBC News Romalılardan EURO 2000'e
MSNBC News Modern futbola doğru
MSNBC News Futbol tek evrensel oyun oluyor
MSNBC News İlk Avrupa Şampiyonası
MSNBC News İlk şampiyon Sovyetler Birliği
MSNBC News İtalya 1968: Çift finalli ilk kupa
MSNBC News Belçika 1972: Almanya tarih yazıyor
 
NTVMSNBC Reklam  
 

  Şampiyona elemelerine, 33 Avrupa ülkesinden, 29‘u katıldı. İskoçya dışında Britanya ada ülkeleri, bu kez turnuvadaydı. İngiltere, Alf Ramsey‘in menajer olduğu ilk maçta Paris‘te Fransa‘ya 5-2 yeniliyordu. Bu arada İspanya, kendi sahasında Kuzey İrlanda ile 1-1 berabere kalmış, Belfast‘ta yapılacak rövanş maçını 1-0 kazanırken, bu sonuca ulaşabilmek için, yurtdışındaki takımlarda forma giyen futbolcularını milli takıma çağırmak zorunda kalmıştı. Bu oyunculardan biri, “finallere ev sahibi olma ile elenme arasındaki farkı ortaya çıkaran golü atan“ Francisco Gento idi.
       Elemelerin en büyük sürprizi, Hollanda‘yı zayıf Lüksemburg‘un geçmesiydi. Her iki maç da Hollanda‘da oynanmasına karşın, toplamda Lüksemburg, Hollanda‘yı 3-2 yenerek eleyince, büyük bir sürpriz yapıyordu.
       Danimarka, play-off maçlarında Malta ve Yunanistan‘ın yarattığı siyasi kriz öncesinde Arnavutluk‘u, play-off maçlarından sonra da Hollanda‘yı saf dışı bırakan Lüksemburg‘u geçerek yarı finallere katılma hakkı elde ediyor ve şampiyonanın en büyük sürprizini oluşturuyordu.
       Avrupa Uluslar Kupası‘nın ikincisinde yarı finaller ve final, SSCB, İspanya, Macaristan ve Danimarka‘nın katılımıyla İspanya‘da yapıldı. SSCB, bir kez daha finallerdeydi. Ancak İspanya, bu kez 4 yıl önce General Franco hükümetinin kupadan çekilme kararının tersine, 1964‘de finallerde, tercihini SSCB ile maç yapmamak yerine, ev sahibi olarak mücadele etmekten yana kullanıyordu.
       
AÇILIŞ MAÇI
       İSPANYA: 2 - MACARİSTAN: 1 (YARI FİNAL)
       Tarih: 17 Haziran 1964
       Stat: Bernebau, Madrid
       Seyirci: 34 bin 713
       Hakem: Arthur Blavier
       İspanya: Jose Angel Iribar, Feliciano Rivilla, Isacio Calleja, Ignacio Zoco, Fernando Olivella (kaptan), Jose Maria Fuste, Amancio (Amaro), Jesus Maria Pereda, Marcelino (Martinez), Luis Suarez, Carlos Lapedra
       Antrenör: Jose Villalonga
       Macaristan: Antal Szentmihalyi, Sandor Matrai, Kalman Meszöly, Sarosi, Istvan Nagy, Ferenc Sipos (kaptan), Ferenc Bene, Imre Komora, Florian Albert, Lajos Tichy, Mate Fenyvesi
       Antrenör: Lajos Baroti
       Goller: Dk. 35 Pereda, Dk. 84 Bene, Dk. 115 Amancio
       İlk yarı: 1-0 (İspanya lehine)
       Normal süre: 1-1
       Çok zor bir maçtı. İspanya evindeydi ve 30 derece hava sıcaklığı vardı. Macaristan, İspanya‘ya oranla daha iyi oyunculara sahipti. Ferenc Bene, 19 yaşında ve çok zeki bir yapıya sahipti. Şampiyonanın ardından yapılan olimpiyatlarda en çok gol atan futbolcu olmuştu. İlk kupasını 17 yaşında kazanan Florian Albert de, Macarların en yüksek kaliteye sahip futbolcusuydu. Albert, bir sonraki Dünya Kupası‘nda klasını Brezilya‘ya karşı sergilemişti. 1967 yılında yılın Avrupalı futbolcusu seçildi.
       Macaristan bu kapasitede futbolculara sahipti ama İspanya forveti Luis Suarez‘i durduramadı. FC Internazionale ile Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası‘nı şampiyona öncesinde kazanan Suarez, Avrupa‘nın en iyi forvetiydi. Seyirci durmaksızın onun adını yineliyordu. Maçta en iyi hareketleri o yaptı. Fakat, sakatlıklar maçın ikinci yarısında onu yavaşlattı ve İspanya savunması Macarların baskısı altında kaldı.
       İspanya kalecisi maçta istikrarsız bir tablo sergiliyordu. Bu durum, Macar Bene‘ye bir gol bulma fırsatı yarattı. Nitekim kaleci Antal Szentmihalyi golden sonra kendisini suçladı. Uzatma dakikaları gergin geçti. İspanya zaferi haketmek üzereydi ve finale kaldı.
       SSCB: 3 - DANİMARKA: 0 (YARI FİNAL)
       Tarih: 17 Haziran 1964
       Stat: Nou Camp, Barcelona
       Seyirci: 38 bin 556
       Hakem: Concetto Lo Bello (İtalya)
       SSCB: Lev Yashin, Viktor Shustikov, Albert Shesternev, Eduard Mudrik, Valery Voronin, Viktor Anichkin, Igor Chislenko, Valentin Ivanov (Kaptan), Viktor Ponedelnik, Gennady Gusarov, Galimzian Khusainov
       Antrenör: Gavril Katchalin
       Danimarka: Leif Nielsen, Jens Jorgen Hansen, Kaj Hansen I, Birger Larsen, Erling Nielsen, Carl Bertelsen, Ole Madsen (Kaptan), Kjeld Thorst, John Danielsen
       Antrenör: Poul E. Pedersen
       Goller: Dk. 19 Voronine, Dk. 40 Ponedelnik, Dk. 87 Ivanov
       Danimarka‘nın amatörleri, yarı finallerde takıldılar. Hollanda‘yı eleyen Lüksemburg‘a 6 gol atmalarına karşın, bu kez yarı filalde karşılarında dev kaleci Yashin‘i buldular.
       SSCB‘in 1960 şampiyonası kadrosundaki Ponedelnik, Igor Chislenko ile Valentin Ivanov, 1964 yarı finalinde de forma giyiyordu. Igor Chislenko, daha sonra 1966 Dünya Şampiyonası kadrosunda da oynadı.
       Danimarka, SSCB önünde, “gerçek amatör ve centilmenler gibi“ mücadele etti ve maç genelinde bir tek faul bile yapmadı. Resmi kayıtlara göre maçı 34 bin 713 kişi izlemişti. Ancak bu rakam yanlıştı. Karşılaşmayı aslında 75 bin civarında seyirci izlemişti ve SSCB, bir kez daha finaldeydi.
       MACARİSTAN: 3 - DANİMARKA: 1 (ÜÇÜNCÜLÜK MAÇI)
       Tarih: 20 Haziran 1964
       Stat: Nou Camp, Barcelona
       Seyirci: 3 bin 869
       Hakem: Daniel Mellet (İsviçre)
       Macaristan: Szentmihalyi, Deszö Novak, Meszöly, Kalman Ihasz, Ernö Solymosi, Sipos (Kaptan), Janos Farkas, Zoltan Varga, Albert, Bene, Fenyvesi
       Antrenör: Lajos Baroti
       Danimarka: L. Nielsen, Bent Wolmar, K.Hansen, B. Hansen I, B. Larsen, E. Nielsen, Bertelsen, Soronsen, Madsen (Kaptan), Thorst, Danielsen
       Antrenör: Poul E Pedersen
       Goller: Dk. 11 Bene, Dk. 82 Bertelsen, Dk. 107 (Penaltı) ve Dk. 117 Novak
       İlk yarı: 1-0 (Macaristan lehine)
       Normal süre: 1-1
       Avrupa Futbol Şampiyonalarının 40 yıllık geçmişindeki en az seyircili maç idi. Macaristan, Florian Albert‘in yarattığı pozisyonda, Ferenc Bene ile maçın gol perdesini açmıştı. Danimarka, hakem Daniel Mellet‘in pozisyonu görmemesi nedeniyle vermediği penaltının ardından, Macarların konsantrasyonunu yitirmesini iyi değerlendirdi ve Bertelsen ile beraberliği yakaladı. Uzatmada Macaristan, 1‘i penaltıdan olmak üzere, Novak ile kazandığı 2 gol sonucu, Avrupa üçüncüsü oluyordu. Danimarka, bu maçtan sonra yeniden finallere katılabilmek için 20 yıl beklemek zorunda kaldı.
       
DİKTATÖR FRANCO‘NUN GÖVDE GÖSTERİSİ
       İSPANYA: 2 - SSCB: 1 (FİNAL)
       Tarih: 21 Haziran 1964
       Stat: Bernabeu, Madrid
       Seyirci: 79 bin 115
       Hakem: Arthur Holland (İngiltere)
       İspanya: Iribar, Rivilla, Olivella (kaptan), Calleja, Zoco, Fuste, Amancio, Pereda, Marcelino, Suarez, Lapetra
       Antrenör: Jose Villalonga
       SSCB: Yashin, Shustikov, Shesternev, Mudrik, Voronin, Anichkin, Chislenko, Ivanov (Kaptan), Ponedelnik, Alexei Korneyev, Khusainov
       Antrenör: Gavril Katchalin
       Goller: Dk. Pereda, Dk. 8 Khusainov, Dk. 84 Marcelino
       İlk yarı: 1-1
       Finalde İspanya’nın karşısına SSCB çıkmıştı. Diktatör Franco, bir önceki Avrupa Uluslar Kupası’nda SSCB ile karşılaşmamak için ülkesini kupadan çekmişti. Ancak bu kez, İspanya‘nın ev sahibi olarak çıktığı bu final maçında, ortamı “propaganda fırsatı“ olarak gördü ve kullandı. Franco, maçı bizzat izledi. General Franco, ülkesinin milli takım futbolcularını, “Onlar bu aşamaya gelmek için çok şey verdi“ açıklamasını yaparak motive etti.
       İspanya‘nın bu maç dahil finaller boyunca attığı toplam 4 gol de sağdan yapılan ortalarla geldi. İspanya‘nın böyle bir pozisyonla Pereda‘nın ayağından SSCB ağlarına gönderdiği ilk golü, SSCB takım kaptanı Ivanov, “şans“ olarak tanımladıysa da, bu gol büyük kaleci Yashin‘e karşın atılmıştı. Yashin, bu maçta 34 yaşına karşın çok iyi bir performans sergiledi. İspanya, SSCB önünde aldığı 2-1‘lik galibiyetle ilk kez kupanın sahibi oluyordu.
       
1964 İSPANYA KARMASI:
       Lev Yashin (SSCB) - Feliciano Rivilla (İspanya), Fernando Olivella (İspanya), Amancino Amaro (İspanya), Deszö Novak (Macaristan) - Ferenc Bene (Macaristan), Ignacio Zoco (İspanya), Luis Suarez (İspanya), Florian Albert (Macaristan) - Valentin Ivanov (SSCB), Jesus Pereda (İspanya)
       
    MSNBC News 1976: Uzatmaların turnuvası
MSNBC News İtalya 1980: Finaller sekiz takımla
MSNBC News Fransa 1984: Yarı final uygulamasına dönüş
MSNBC News Almanya 1988: Hollanda ilk kez
MSNBC News İsveç 1992: Piyango Danimarka'ya
MSNBC News İngiltere 1996: Finallerde 16 takım
 
     
 
   
 
 
NTVMSNBC   NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
Microsoft Internet Explorer
Windows Media Player   kullanın
 
   
  Spor Kapak | Futbol | EURO2000 | World2000 | Basketbol | NBA | Formula1 | Motor Sporları
Tenis | Olimpiyat | Diğer | Foto Galeri | Yardım | Araçlar | Arama |Bize Yazın
Reklam | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları