 |
|
|||||
 |   |  |  | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
  |
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Nisan ayı sonu itibariyle 1 milyon 100 bin liralık bir dolar kurunun reel dengeleri yansıttığının söylenebileceğini ifade ederken, bunun ötesinin risk olabileceğini bildirdi. Derviş, “herkes hesabını buna göre yapsın” dedi. BUNUN ÖTESİ BUNALIMDIR Derviş, Nisan ayı sonu itibariyle 1 milyon 100 bin liralık bir dolar kurunun ötesinin ise bunalım olduğunu bildirdi. Devlet Bakanı Kemal Derviş, Türkiye İnşaat ve Tesisat müteahhitleri İşveren Sendikası’nın (İNTES) aylık olağan yemekli sohbet toplantısında bir konuşma yaptı. Sheraton Oteli’nde gerçekleştirilen toplantıda Derviş, ekonomik programa yönelik çalışmaları hakkında bilgi verdi ve döviz ve dolar kuruna ilişkin de önemli açıklamalarda bulundu. Bu konuda endişeler bulunduğuna dikkati çeken ve piyasalarda şu anda oluşan fiyatların da gerçeği yansıtmadığını anlatan Derviş, kur ve Merkez Bankası politikalarına ilişkin şunları söyledi: “Şubattan itibaren belli bir kuru, Merkez Bankası’nın koruyamayacağını hükümet açıkladı. Dolayısıyla kur şu anda serbesttir. Belli bir kur hedefi yoktur. Piyasaların da dalgalanan kur karşısında rahatsız olması son derece doğaldır. Kur serbest olunca buna alışmak kolay değildir. Ne olabilir? Diğer ülkelerin deneyimlerine bakmak gerekir. Bu tür bunalımları yaşamış ülkelere baktığımızda, bu tür bunalımlarda ilk başta bir şaşkınlık olur. Kur serbest olunca normalin üstünde bir şaşkınlık olur, döviz fiyatlarının artması kaçınılmazdır.” ÜÇ YÖNTEM VAR Bakan Derviş, sendikacılarla yaptığı görüşmede ilginç açıklamalarda bulundu. Derviş, açıklamasında, “Durum ciddi devlet şu anda borçlarını ödeyememenin sınırında. Her taraftan üzerimize borç bindiriliyor. İki hafta içinde bunalımdan çıkamazsak büyük değişimler olabilir. Demokrasi yara alabilir” dedi. Halen süren ekonomik krizin kaçınılmaz olduğunu söyleyen Derviş, “IMF sonbaharda devalüasyon isteğini gündeme getirdi. Ancak o zaman hükümet bunu kabul etmedi. 19 Şubat’ta Cumhurbaşkanı Sezer ile Başbakan Ecevit arasında siyasi gerginlik yaşanmasaydı da ekonomik kriz olacaktı. Çünkü bu işin kökenleri çok eskilerden geliyor” dedi. Kendisinin Türkiye’ye çağrılma biçimini “olağandışı” diye tanımlayan Bakan Derviş’e göre Türkiye sinir krizi geçiriyor. Derviş, krizden çıkış için üç yöntem bulunduğunu söyledi. “Birincisi her kesimden gönüllü fedakarlık istenebilir. Başka ne yapabilirsiniz? Türkiye Cumhuriyeti devleti borçlarını ödemeyebilir. Ama o anda müthiş panik ortamı oluşur. Borcunu ödememe yöntemi uygun bir yöntem değil. Bu ancak askeri rejimde olur. Malezya’da böyle oldu. Herkesin kapısının önüne asker durur, ancak o zaman bu yola gidilebilir.” Bakan Derviş’in krizden çıkış için dile getirdiği ikinci yöntem ise Merkez Bankası’nın para basması oldu. Ancak Derviş’e göre para basılırsa enflasyon fırlar ve Türk Lirası ortadan kalkar. Bakan Derviş’in üç yöntem arasında tercihi ise gönüllü fedakarlık. Derviş, bu konuda şöyle dedi: “Biz birinci yöntemi seçtik herkesten gönüllü fedakarlık istiyoruz. Sermaye hareketli ama ne yazık ki emek öyle değil. Sermayeyi de zorlamadan birşeyler alacağız. Sermayeyi korkutmak istemiyoruz.” Bakan Derviş’e göre yeni ekonomik programdaki gecikme ise Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz’den kaynaklanıyor. Derviş, şöyle konuştu: “Başbakan Yardımcıları bana sordu. Neden programı açıklamıyorsunuz diye. Çünkü Ulaştırma Bakanı ile anlaşamadık. Türkiye’de milliyetçilik yapanlar da garip bir milliyetçilik yapıyor. Bir taraftan iç kaynak yaratmanın öneminine değiniyorlar, diğer taraftan Türkiye’yi IMF’ye mahkum ediyorlar.” ŞUBAT’TAKİ DEĞER ARTIŞI Kur çıpası yüzünden Şubat ayı esas alındığında, esasen Türkiye’nin yüzde 15 ile yüzde 20 arasında bir fazla değer kazandığını, yani Şubat ayında enflasyon kur değişikliğinin üstüne gittiği için bir aşırı değerlenme olduğunu ifade eden Derviş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Şubatta böyle bir duruma vardık. Bir bakıma geçmiş programın zaafı da buydu. O Şubat bunalımından önceki kuru aldığınızda yüzde 15, yüzde 20 eklediğiniz zaman Şubat sonu itibariyle gerçek kur 850-900 bin lira civarındaydı. Nisan ayına baktığımızda maalesef kriz yüzünden enflasyon yüksek çıktı. Enflasyonu da Mart-Nisan olarak kümülatif yüzde 20-25 olarak düşünürsek, o zaman 900 binin üzerine Nisan sonu itibariyle kura yüzde 20-25 arası bir şey koymamız gerekir. Demek ki reel kurdan hareket edersek, Nisan sonu itibariyle 1 milyon 100 bin lira civarında bir kurun, reel dengeleri yansıttığı söylenebilir. Onun ötesi bunalımdır, büyük risktir.” Kurda bir hedeflerinin olmadığını belirten Derviş, fakat bu hesabı herkesin yapması gerektiğini kaydetti. Derviş, “bir noktada aşırı fiyatlanmış bir döviz almak karlı bir iş olmayabilir” dedi. Kemal Derviş, diğer ülkelerde de benzer durumların yaşandığını, ancak programın ortaya çıkması ve dengelerin tesis edilmesiyle birlikte, dövizdeki aşırı değerlenmenin durduğunu anlattı. Derviş, “bu pek çok ülkede oldu. Dolayısıyla başarılı olabilirsek, Türkiye’de de aynı durumu bekliyoruz ama tam ne olur bilmiyoruz” dedi. “BU KRİZİ MUTLAKA ATLATMAMIZ LAZIM” Derviş, ekonomik programın önümüzdeki haftanın ortalarında ya da sonunda açıklanacağını belirterek, “Ondan sonra bir rahatlama değil ama normal bir aşamaya döneceğiz. Yani, piyasaların, daha normal çalışacakları, enflasyonun ne olacağını görecekleri, kur konusunda biraz daha rahatlayacakları, faizlerin inişe geçeceği gibi...” dedi. Derviş, çalışmaları hakkında bilgi verirken, şu anda çok yoğun bir çalışma temposu içerisinde olduklarını belirterek, şunları söyledi: “Tabii ki bütün bakanlıkların bu çalışmalara katkısının olması gerekiyor. Ulaştırma Bakanlığı’nın, Tarım Bakanlığı’nın... Sanıyorum geçmişte bir ölçüde koordinasyon sorunu olmuştur. Bunu da halletmeye çalışıyoruz. Herhangi bir ekonomik program ya da strateji ülkenin stratejisi olmalıdır. Çeşitli kurumların ya da bakanlıkların ayrı ayrı stratejileri olamaz. Özellikle bunalımlı anlarda nasıl bir orduda bir komutan gerekliyse, strateji açısından, özellikle bunalımlı anlarda ekonomide de tam bir disiplinle çalışılması için bunu sağlamaya çalışıyoruz ve o konuda da ilerliyoruz.” Ekonomik programın yasal düzenlemeler, bütçe büyüklüğü ve IMF olmak üzere üç boyuttan oluştuğunu, yasal düzenlemelerin yapılmaya çalışıldığını, 2001 yılının bütçe büyüklüğünün de bir kaç gün içerisinde ortaya çıkacağını anlatan Derviş, programın üçüncü boyutunu oluşturan IMF heyetinin de hafta sonu gelmelerini beklediğini belirterek, şunları kaydetti: “IMF’yle müzakerelerimiz çerçevesinde dış desteğin sağlanmasını amaçlanmaktadır. Onlar hafta sonundan itibaren, aşağı yukarı hafta sonuna denk düşecektir gelişleri. Çok yoğun bir çalışma içerisine gireceğiz. Onların da desteğini almaya çalışacağız. Gelecek haftanın ortalarına, sonlarına doğru programı açıklayacağız. İnşallah ve inanıyorum ondan sonra bir rahatlama değil ama normal bir aşamaya döneceğiz. Yani piyasaların daha normal çalışacağı, enflasyonun ne olacağını görecekleri, kur konusunda biraz daha rahatlayacakları, faizlerin inişe geçeceği gibi... Tabii ki bu dönem 2-3 ay sürecektir. Ekonomi daralıyor. Bu daralma çemberini kırmamız lazım.” “FİYATLAR GERÇEĞİ YANSITMIYOR” Bugün piyasaların kilitlenmiş durumda ve işlemez vaziyette olduğunu belirten Derviş, piyasalarda oluşan fiyatların da gerçeği yansıtmadığını kaydetti. “Bu krizi mutlaka atlatmamız lazım” diyen Derviş, en iyi çözümü bulmak gerektiğini bildirdi. Derviş, çalışmaların sonunda, yaza doğru daha mutlu bir aşamaya gelinebileceğini bildirdi. Derviş, “Bu programın geçmiş programa göre bir büyük avantajı, çok rekabetçi bir kurdan girecek olmasıdır. Türkiye’nin rekabet gücü kur sayesinde çok olumlu olacak. Dolayısıyla dış satım daha iyi olacaktır. Bu duruma gelirsek herkese güven gelmiş olacak. Sosyal sorunlar ve şikayetler azalacak. İşte o zaman Türkiye’nin gerçek yapısal sorunlarına eğilip hepbirlikte bu sorunları çözme eğilimine gireriz” diye konuştu. ENFLASYONLA MÜCADELE Derviş, Şükrü Koçoğlu adlı bir işverenin, “Bu kadar sıkıntıyı üç senedir enflasyonu düşürmek için çekiyoruz. Acaba enflasyonu düşürmek 6 seneye yayılamaz mı?” şeklindeki sorusunu yanıtlarken de, ekonominin matematik gibi olmadığını, tartışmaların olabileceğini, herkesin farklı şeyler düşünüyor olabileceğine dikkat çekerek, şöyle dedi: “Enflasyon faiz çarkını kırmak zorundayız. Çapa ile kırmaya çalıştık bir ölçüde başarılı olduk ama araya Şubat ve Kasım krizleri girdi. Biz bu enflasyonu 3-4 yıla yayalım dersek eskisinden çok yüksek bir enflasyonla karşı karşıya kalırız. Dolayısıyla bu seçenek bize açık değil. Yoksa, Türkiye hiperenflasyon sürecine girebilir. Ben bunun üstesinden gelebileceğimize inanıyorum. Ama programın kararlı ve cesur olması lazım.” Derviş, kayıtdışı ekonomiyle ilgili bir soruyu yanıtlarken de, birdenbire (herşeyi kaydettireceğiz) denildiğinde bunda sorunlar yaşanabileceğini, bunun yavaş yavaş yapılmasından yana olduğunu kaydetti. | ||||
| |
|||
 Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
