|
Bu doğrultuda oluşturulacak elektrik piyasa yapısı, serbest rekabetin tüketicilere yansıyan fiyatlar bazında gelişmesinin sağlanmasını ve fiyatların gerçek maliyetleri yansıtmasını öngörüyor. Yasayla elektrik arzının talebin üzerine çıkarılması ve bu yolla elektrik fiyatlarının ucuzlatılması amaçlanıyor. Yeni düzenlemeyle, Türkiye Elektrik Üretim ve İletim A.Ş.nin (TEAŞ) üç şirkete bölünecek. Türkiye Elektrik Üretim A.Ş., Türkiye Elektrik İletim A.Ş., Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş. tüzel kişilik olarak görev yapacak. Yasa, kurulması öngörülen Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Şnin mevcut sözleşmeler kapsamında imzalanmış olan enerji alış ve satış anlaşmalarını TEAŞ ile TEDAŞtan devralmasını öngörüyor. TEKELLEŞMEYE ÖNLEM Yasa ile piyasada faaliyet gösterecek özel hukuk hükümlerine tabi tüzel kişilerin Türk Ticaret Kanunu hükümleri doğrultusundaki anonim şirket ya da limited şirket olarak kurulmaları, anonim şirketlerde hisselerin tamamının nama yazılı olması koşulu getiriliyor. Herhangi bir özel sektör üretim şirketinin iştirakleri ile birlikte işletmekte olduğu üretim tesisleri yoluyla piyasada sahip olacağı pay bir önceki yıla ait yayımlanmış Türkiye toplam elektrik enerji kurulu gücünün yüzde 20sini geçemeyecek. Bir otoprodüktör ya da otoprodüktör grubu, ürettiği elektrik enerjisinin bir takvim yılı içinde yüzde 20sini aşmamak kaydıyla Kurul tarafından belirlenecek orandaki miktarını rekabet ortamında satabilecek. Bakanlar Kurulu, olağanüstü durumlarda bu oranı yarısı kadar artırabilecek. Piyasada faaliyet gösterecek özel şirketlere verilecek lisans bir defada en az 10 yıl, en çok 49 yıl süreli olacak. ELEKTRİK PİYASASI DÜZENLEME KURULU Yasa, sektördeki faaliyetlerin düzenlenmesi için Elektrik Piyasası Düzenleme Kurulu oluşturulmasını öngörüyor. Piyasada faaliyet gösteren tüzel kişilerin ortaklık yapılarında herhangi bir nedenle yüzde 10 veya daha fazla, halka açık şirketlerde ise yüzde 5 veya daha fazla oranda bir sermaye payı değişimine Kurul onay verecek. Kurul, tüzel kişilerden bilgi istediğinde veya yerinde inceleme yaptığında, kendisine yanlış, eksik veya yanıltıcı bilgi verildiğinin saptanması, kanun hükümlerine aykırı davranılması gibi hallerde, bu kuruluşlara çeşitli para cezası verecek. SÜBVANSİYON Yasa ile belirli bölge veya belirli amaçlara yönelik olarak tüketicilerin desteklenmesi amacıyla yapılacak sübvansiyonlar da düzenleniyor. Buna göre, sübvansiyon, fiyatlara müdahale edilmeksizin, miktarı ile esas ve usulleri Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenmek üzere tüketicilere geri ödeme şeklinde yapılacak. Elektrik enerjisinin kalitesizliğinden veya kesintilerinden kaynaklanan zarar ve hasarların tazmini, tüketicilerin muhatap olduğu lisans sahibi tüzel kişilerin lisanslarında ve sözleşmelerinde yer alacak. ÖZELLEŞTİRME Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, TEDAŞ ile Elektrik Üretim A.Şnin bağlı birimlerinin özelleştirilmesine yönelik öneri ve görüşlerini Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bildirecek. Özelleştirme uygulamaları kapsamında piyasa faaliyetlerinde yer alacak kuruluşlar, yabancı gerçek ve tüzel kişiler, sektörel bazda kontrol oluşturacak şekilde pay sahibi olamayacaklar. TEAŞ tarafından üstlenilen yükümlülüklerden iletimle ilgili olanlar Türkiye Elektrik İletim A.Şye, üretimle ilgili olanlar ise Elektrik Üretim A.Şye devredilecek. Bu devir konusunda ilgili kuruluşlar, Hazine Müsteşarlığı ile 60 gün içinde mutabakata varacaklar. İletim şirketi bünyesinde yer alan Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi, piyasada faaliyet gösteren tüzel kişilerin borçlu ya da alacakları oldukları tutarı hesaplamak suretiyle mali uzlaştırma sistemini çalıştıracak. BARAJLARIN DEVRİ DSİ tarafından yapılan veya işletmeye alınacak hidroelektrik santrallarının enerji üretimiyle ilgili bölümleri ve bunların tamamlayıcısı durumundaki taşınmazlar Elektrik Üretim A.Şye devredilecek. Devir bedelleri Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, DSİ ve Elektrik Üretim A.Ş arasında düzenlenecek bir protokolle saptanacak. HAZIRLIK DÖNEMİ Hazırlık dönemi yasanın yayımı tarihinden itibaren 18 ay sürecek. Bakanlar Kurulu bu süreyi bir defaya mahsus olmak üzere 6 aya kadar uzatabilecek. Elektrik Üretim A.Ş., Türkiye Elektrik İletim A.Ş., Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş., TEDAŞ ve üretim ve dağıtım tesislerini işleten, üretim ve dağıtım tesislerini işletme hakkını elde eden tüzel kişiler, yönetmeliklerde belirtilen süreler içinde lisans başvurusu yapacak. Yükümlülüklerini yerine getirenlere başvuru tarihlerinden itibaren bir ay içinde lisansları verilecek. Bakanlar Kuruluna, yürürlükte olan tarife dışı ve tarife altı uygulamalar ile elektrik satış tarifeleri üzerindeki fonlar ve payları sıfıra kadar indirme veya düzenleme yapılma yetkisi verildi. Kamuya ait elektrik enerjisi üretim ve dağıtım tesislerinden işletme hakları devri öngörülenlerden devir işlemlerini 30 Haziran 2001e kadar tamamlayamayan şirketlerin mevcut sözleşmeleri hükümsüz olacak. Devir işlemlerini tamamlayanlara çevre kirliliğini önleyici tesislerin tamamlanabilmesi için iki yıl süre verildi. Bu süre içinde bu tesisler çevre kirliliği gerekçesiyle iki yıllık süre içinde kapatılamayacak. TEDAŞ, işletme hakkı özel sektöre devredilmeyen ya da özelleştirilmeyen dağıtım bölgelerinde, dağıtım ve perakende satış faaliyetlerini yürütmeyi sürdürecek. Ancak, bu bölgelerde özel perakende satış şirketleri faaliyet gösterebilecek. Elektrik Üretim A.Ş. belirlenecek bir süre boyunca, ürettiği elektrik enerjisini Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Şye satacak. Ancak bu süre hazırlık döneminin sona ermesinden itibaren beş yıldan fazla olamayacak. HAZİNE GARANTİLERİ Yasanın yürürlüğe girmesinden sonra doğrudan iletim sistemine bağlı olan tüketiciler ile bir önceki yıla ait toplam elektrik enerjisi tüketimleri 9 milyon kilovatsaatten fazla olan tüketiciler, serbest tüketici olarak kabul edilecek. Yasanın yürürlüğe girmesinden önce iletim sistemine doğrudan bağlı olan tüketicilerle yapılan ve Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş tarafından devralınan sözleşmeler, bu tüketiciler tedarikçilerini seçene kadar yürürlükte kalacak. Hazine garantileri, yasanın yayımı tarihinden önce kararlaştırılan projeler için 2002 yılı sonu itibariyle işletmeye geçmeleri kaydıyla verilecek. Bu projelerden Hazine garantisi verilenlerin 2002 yılı sonu itibariyle işletmeye alınamaması halinde Hazine garantileri geçersiz olacak. | ||||
Bankaların kara tahtaları siliniyor | |||
|
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||