| | | | Mali piyasaları bir kenara bırakalım, Türkiye ekonomisinin uzun vadede istikbali açısından en önemli reform özel emeklilik sigortası kanunu. Bir ülkenin hızlı ve enflasyonsuz büyümesi için en önemli faktör sermaye birikimi. Hem de her sermaye birikimi değil, mali sermaye birikimi. Türkiye’nin büyüme performansını frenleyen en önemli unsurlardan biri de sermaye eksikliği.
Türk halkı zengin, ama birikimlerinin büyük kısmını ya verimsiz alanlarda (ev, altın, döviz gibi) değerlendiriyor, ya da yurt dışında tutuyor. Türkiye’de tasarruf/GSYİH oranı yüzde 20’lerde. Asya ülkelerinde bu oran yüzde 40’ları buluyor. Yani, mali sistem güdük, dış borçlanmaya mahkum halde. Bu da yetmiyormuş gibi, devletin başı sıkıştığında en kolay el konulacak yere yöneliyor, yani bizim mali birikimlerimize vergiyle el koyuyor. Sizi istatistiklere boğmak istemiyorum ama, OECD ülkeleri arasında özel sektörüne en az kredi veren ülke biziz. Ehh, dışardan da fazla para gelmiyor, nasıl büyüyecek bu ülke? Gariban sanayici iki kuruş yatırım ya da işletme sermayesi için daha ham şirketini halka açıyor.
VERGİLER KALDIRILMALI
Bu sorunlarla başa çıkmanın başlıca yolu tüm mali varlıklardan, yani banka mevduatı, bono, hisse senedi, vb. gibi, TÜM vergileri kaldırmak.
Bırakın o para özel sektöre, ihtiyacı olan bireye, devlete kredi olsun. Harcanan paradan vergi alın, yani tüketimden. İkinci bir yol da bu özel emeklilik sigortası. Amacı, bireyi sosyal güvenlik sistemine yaptığı mecburi katkının yanında kendi emekliliği içinde birikim yapmaya ÖZENDİRMEK. Bu sistem nerde uygulamaya koyulsa, hem ekonomi hızla büyümüş, hem sosyal güvenlik sorunu büyük ölçüde çözümlenmiş. Daha da ötesinde, mali piyasalarda yıllar sürecek bir çıkış başlamış. Çünkü emekli fonlarında biriken nemalar büyük ölçüde kalıcı olarak semraye piyasalarına yönlendiriliyor. Yani, herkesin kazandığı bir sistem.
Ama, dikkat ederseniz, bu sistemde ÖZENDİRMEK önemli, yani adama kendi geleceğine yatırım yapmak için bir takım avantajlar sağlayacaksınız. Bunun en basit yolu da, ücretin belirli bir oranına kadar özel emekliliğe yatırılan paraları vergiden düşmek, ya da istisna tutmak. Üstelik bu özendirme orta vadede vergi kaçağı yaratmıyor. Eğer, birey emekli olmadan önce birikimlerini özel emekilik sigortasından çekerse, dayıyorsunuz vergiyi. Emekli olup parayı kullanmaya başladığında da vergilendiriyorsunuz. Ama, emekli olduğunda gelir vergisi basamağımız düştüğü için, vergi o kadar can yakmıyor.
ÖZENDİRME YOK
Gelelim bizimkine: Sayfalarca yer ayrılmış kim fon kurar, nasıl kurar konusuna, gereksiz bir sürü denetim, acaip sermaye mecburiyetleri. Bir sürü ucube kurum. Her zamanki gibi reform diye önümüze sunulan paket aslında yeni bir bürokrasinin kuruluşunu örgütleme yasası. Bireyi sisteme girmek için ÖZENDİRMENİN esamesi okunmuyor. Şimdi, ben niye uğraşıp, bir sürü yönetim ücreti ödeyip paramı uzun vadede bağlayayım bu sisteme? Ya bankaya koyarım, ya da bir A Tipi fona paramı, istediğim zaman da çeker paşa paşa yerim.
Yok biraz daha geleceğimi düşünen bir bireysem, halen hergün kapımı aşındıran emeklilik sigortası pazarlamacılarında alırım bir poliçe, yoluma devam ederim. Bunları yapmak yerine özel emekliliğe girmem için hiç bir sebep yok.
Vatandaşın, yarınını garantiye alması için kenara bir kaç kuruş ekstra para koyması için bir teşvik yok. Amerikalıların böyle yasalar için çok güzel bir deyimi var: DoA-Dead on Arrival, yani ölü geldi. İnşallah bu yasa Meclis’te biraz tadil edilir de vergi teşviki getirilir. Yoksa, özel emekliliğin ruhuna benden bir fatiha. Yıllardır mevzuatta görünen ama bir türlü uygulamaya konulamayan VIDIMIK’lar, risk sermayesi fonları gibi toprak olup gidecek. | |
